ชื่อเรื่อง : รูปแบบการบริหารและการจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยบูรณาการการจัดการ
เรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม
An Administration and Management for Distance Learning Television by
Integrated Active Learning to Development Student Competency in the 21st
century at Ban Tha Mai Ngam School.
ผู้จัดทำ : นายวินิจ สมาธิมงคล ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านท่าไม้งาม วิทยฐานะชำนาญการ
ปีที่จัดทำผลงาน : 2564
คำสำคัญ การบริหารและการจัดการ, การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม, การจัดการเรียนรู้เชิงรุก
บทคัดย่อ
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพิษณุโลก เขต 1 เป็นโรงเรียนขนาดเล็ก จัดการเรียนการสอนตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีนักเรียนทั้งสิ้น 77 คน ข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา รวม 9 คน จากการวิเคราะห์สภาพและบริบทของสถานศึกษา โดยการ SWOT Analysis พบว่า จุดแข็ง (Strengths) ประกอบด้วย ครูและบุคลากรมีความรู้และความสามารถในการปฏิบัติงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผู้เรียนมีคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ตามที่สถานศึกษากำหนด อาคารสถานที่และทรัพยากรที่จำเป็นมีความเพียงพอสำหรับการบริหารและการจัดการ จุดอ่อน (Weakness) ประกอบด้วย ผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ ผู้เรียนขาดทักษะการคิดวิเคราะห์ กระบวนการดำเนินงานขาดความชัดเจนและเป็นระบบ ขาดระบบการกำกับ ติดตาม ประเมินผลที่มีประสิทธิภาพ ข้อมูลสารสนเทศสำหรับการบริหารและการจัดการสถานศึกษาไม่เพียงพอและขาดความเป็นปัจจุบัน โอกาส (Opportunities) โรงเรียนมีหน่วยงานต้นสังกัดให้การสนับสนุนและส่งเสริม มีเครือข่ายสถานศึกษาร่วมพัฒนา คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้ปกครอง และชุมชนให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพสถานศึกษา และอุปสรรค (Threats) ประกอบด้วย นโยบายของรัฐมีจำนวนมาก/ขาดความชัดเจน และไม่ต่อเนื่อง กิจกรรมตามนโยบายมีจำนวนมากส่งผลต่อภาระงานของครูผู้สอน กฎหมาย/ระเบียบ/ข้อบังคับที่มีความซับซ้อนและยุ่งยากในการบริหารจัดการ
โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม จึงได้สร้าง รูปแบบการบริหารและการจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม มีหลักการสำคัญ คือ เป็นกระบวนการบริหารและการจัดการส่งเสริมการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมภายในสถานศึกษา ซึ่งนำการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) มาบูรณาการอย่างเป็นระบบ โดยดำเนินการตามสภาพและบริบทของสถานศึกษา มุ่งพัฒนาการจัดการเรียน การสอนของครูเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน โดยเชื่อมโยงผลไปสู่การพัฒนาสมรรถนะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 ซึ่งใช้เป็นขอบข่ายในการนิเทศภายในสถานศึกษา ทั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) พัฒนาผู้เรียนให้มีสมรรถนะสำคัญในศตวรรษที่ 21 2) ส่งเสริมการจัดการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมแบบบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) 3) ส่งเสริมการบริหารจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) อย่างเป็นระบบ โดยมีกระบวนการดำเนินงานสำคัญ ดังนี้ การวางแผน (Plan : P) การดำเนินการ (Do : D) การตรวจสอบทบทวน (Check : C) การจัดทำสารสนเทศ (Information : I) และการนำไปใช้ (Apply) ซึ่งบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบประเมินความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ซึ่งผู้จัดทำพัฒนาขึ้น แบบบันทึกการนิเทศ และแบบสอบถามความพึงพอใจของผู้ที่เกี่ยวข้อง
ผลการดำเนินงาน
จากการนำรูปแบบการบริหารและการจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม พบว่า ผู้เรียนร้อยะ 70 มีสมรรถนะสำคัญตามศตวรรษที่ 21 ครูทุกคนจัดการเรียนรู้โดยใช้การศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมแบบบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก และโรงเรียนมีการบริหารและการจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมแบบบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุกที่มีประสิทธิภาพ
จากการศึกษาความพึงพอใจของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่มีต่อการบริหารและการจัดการการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียมโดยบูรณาการการจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้เรียนในศตวรรษ ที่ 21 โรงเรียนบ้านท่าไม้งาม พบว่า ในภาพรวมความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด (X ̅=4.78 ,S.D.=0.71) หากพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านการดำเนินการ อยู่ในระดับมากที่สุด (X ̅=4.72 ,S.D.=0.80) ด้านการวางแผน อยู่ในระดับมากที่สุด (X ̅=4.67 ,S.D.=0.63) ด้านการตรวจสอบทบทวนอยาในระดับมากที่สุด (X ̅=4.62 ,S.D.=0.74) ด้านการจัดทำสารสนเทศ อยู่ในระดับมากที่สุด (X ̅=4.58 ,S.D.=0.68) และด้านการนำไปใช้อยู่ในระดับมากที่สุด (X ̅=4.56 ,S.D.=0.72) ตามลำดับ