ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี เรื่องลำดับอนุกรม สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย นางสาวชลธิชา วรรณทอง
ตำแหน่ง ตำแหน่งครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนขุนหาญวิทยาสรรค์ ตำบลสิ อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดศรีสะเกษ กระทรวงมหาดไทย
ปีการศึกษา ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และแนวทางในการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) พัฒนารูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี 3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี
4) ประเมินรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และแนวทาง 2) การพัฒนารูปแบบ 3) การศึกษาผลการใช้รูปแบบ และ 4) การประเมินผลการใช้รูปแบบ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562 จำนวน 32 คน ซึ่งได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Selected) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) เครื่องมือที่ใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ได้แก่ เอกสารประกอบการเรียน และบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี 2) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 2.1) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เป็นแบบทดสอบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ มีค่าความยากง่ายอยู่ระหว่าง 0.21 - 0.76 และค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.26 - 0.87 และมีค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบเท่ากับ 0.85
2.2) แบบวัดทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี เป็นชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 36 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.24 0.86 และมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ .95
2.3) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนเป็นชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 15 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.24 0.75 และมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.86
2.4) แบบประเมินผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ เป็นชนิดมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale)
5 ระดับ จำนวน 24 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.26 0.79 และมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ .92 สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ทดสอบสมมติฐานโดยใช้สถิติ t-test (Dependent Samples) และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysis)
ผลการวิจัยปรากฏดังนี้
1) ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน ปัญหา และแนวทางในการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์
โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า ขั้นตอนในการเรียนด้วยโดยใช้วิจัยเป็นฐานยังไม่ชัดเจน และยังไม่มีการจัดการเรียนรู้ที่เสริมสร้างทักษะทางเทคโนโลยีที่เป็นรูปธรรม
2) รูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ประกอบด้วย 1) ความเป็นมาและความสำคัญ 2) หลักการ 3) จุดมุ่งหมาย 4) กระบวนการจัดการเรียนรู้ 5) การวัดและประเมินผล และมีกระบวนการจัดการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ตั้งข้อสงสัย 2) ไขคำตอบ 3) ทดสอบผลงาน 4) สืบสานความรู้ และ 5) ขยายผลสู่สังคม ซึ่งมีผลการประเมินความเหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.65, S.D. = 0.47)
3) ผลการใช้รูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ปรากฏดังนี้
3.1 รูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 4 มีประสิทธิภาพ 86.52/82.35 เป็นไปตามเกณฑ์ 80/80 ตามที่ตั้งไว้
3.2 ค่าดัชนีประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีค่าเท่ากับ 0.58
3.3 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.4 ผลการประเมินทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.53, S.D. = 0.46)
3.5 ความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อการเรียนด้วยรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.67, S.D. = 0.53) 4) ผลการประเมินรูปแบบการเรียนรู้ด้วยบทเรียนออนไลน์โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน (RBL: Research Based Learning) เพื่อเสริมสร้างทักษะสารสนเทศ สื่อและเทคโนโลยี ในภาพรวม
อยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.55, S.D. = 0.48)