ครูบ้านนอก

บทสรุปสำหรับผู้บริหาร

เรื่อง : รายงานผลการประเมินโครงการเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านเหมืองแดงน้อย

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3

หน่วยงาน : โรงเรียนบ้านเหมืองแดงน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3

ผู้รายงาน : นายกิตติภัทร แก้วเพชรบุตร

ปีที่พิมพ์ : 2564

……………………………………………………………………………………………………….

การรายงานในครั้งนี้ เป็นการรายงานผลการประเมินโครงการเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนบ้านเหมืองแดงน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3 โดยประยุกต์ใช้รูปแบบของการประเมินตาม CIPPIEST Model มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการเศราฐกิจพอเพียง ในด้านบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และผลผลิต ซึ่งด้านผลผลิต ประเมินตามส่วนขยาย ได้แก่ ผลกระทบ ประสิทธิผล ความยั่งยืน และการถ่ายทอดส่งต่อ กลุ่มประชากรที่ให้ข้อมูลในการประเมิน ประกอบด้วย ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง จำนวน 88 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม จำนวน 26 ฉบับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

สรุปผลการประเมิน

1. ผลการประเมินบริบทโครงการ ตามความคิดเห็นของครู และคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อ ค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ได้แก่ มีการศึกษาสภาพปัญหาก่อนการดำเนินงานโครงการฯ และมีการศึกษาสภาพของชุมชนก่อนการดำเนินงานโครงการ ตามลำดับ

2. ผลการประเมินปัจจัยนำเข้าโครงการ ตามความคิดเห็นของครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พบว่า โดยรวมค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ได้แก่ มีโครงสร้างการบริหารงานโครงการฯ ชัดเจน และจำนวนครูที่ร่วมโครงการฯ เหมาะสม ตามลำดับ

3. ผลการประเมินกระบวนการโครงการ ตามความคิดเห็นของครู และนักเรียน พบว่า ในการดำเนินงานโครงการได้แบ่งเป็น 6 กิจกรรม คือ กิจกรรมบ้านนี้มีรักปลูกผักกินเอง (ผักปลอดสารพิษ) กิจกรรมทางนี้มีผลผู้คนรักกัน (การปลูกไม้ผล) กิจกรรมการเลี้ยงไก่กระดูกดำพระราชทาน กิจกรรมการเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่อารมณ์ดี กิจกรรมการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ และกิจกรรมการฝึกทักษะอาชีพ เพาะและขยายพันธุ์แคคตัสและพืชอวบน้ำ มีค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่างมากถึงมากที่สุด ดังนี้

3.1 กิจกรรมบ้านนี้มีรักปลูกผักกินเอง (ผักปลอดสารพิษ) พบว่า ครูให้ความคิดเห็น โดยรวมว่า มีการดำเนินการอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ ดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านความพอประมาณโดยใช้ทรัพยากรในการดำเนินกิจกรรมอย่างมีประสิทธิภาพ และมีการพัฒนากระบวนการทำงานอย่างต่อเนื่อง ตามลำดับ ส่วนนักเรียนให้ความเห็นในภาพรวมว่า มีการดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ มีการพัฒนากระบวนการทำงานอย่างต่อเนื่อง และมีการประเมินผลระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ

3.2 กิจกรรมทางนี้มีผลผู้คนรักกัน (การปลูกไม้ผล) พบว่า ครูให้ความคิดเห็นโดยรวมว่า มีการดำเนินการอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ ดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามเงื่อนไขความรู้ โดยมีการใช้หลักวิชาการและการปฏิบัติจริงให้นักเรียนได้เรียนรู้จากกิจกรรม และมีการประเมินผลระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ ส่วนนักเรียนให้ความเห็นโดยรวมว่า มีการดำเนินการอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ มีการดำเนินกิจกรรมทางนี้มีผลผู้คนรักกัน(การปลูกไม้ผล) ตามแผน ที่กำหนด และมีการนำผลจากการประเมินมาปรับปรุง แก้ไขการทำงานระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ

3.3 กิจกรรมการเลี้ยงไก่กระดูกดำพระราชทาน พบว่า ทั้งครู และนักเรียนให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยรวมมีการดำเนินงานอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ครูและนักเรียนยังให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า ดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงตามเงื่อนไขคุณธรรม โดยมีการสอดแทรกคุณธรรมในการปฏิบัติกิจกรรม ได้แก่ ความสามัคคี ความอดทน ความเพียร ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และความรับผิดชอบต่อสังคม และมีการประเมินผลระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ

3.4 กิจกรรมการเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่อารมณ์ดี พบว่า ทั้งครู และนักเรียนให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยพรวมมีการดำเนินงานอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ครูและนักเรียนยังให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า ดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการมีภูมิคุ้มกันที่ดี โดยมีการวางแนวทางแก้ปัญหา รองรับผลกระทบจาก การเปลี่ยนแปลงทั้งโรคระบาด และกลิ่นเหม็นจากมูลไก่ และใช้เงื่อนไขคุณธรรม โดยมีการสอดแทรกคุณธรรมในการปฏิบัติกิจกรรม ได้แก่ ความสามัคคี ความอดทน ความเพียร ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และความรับผิดชอบต่อสังคม ตามลำดับ

3.5 กิจกรรมการทำปุ๋ยหมักชีวภาพ พบว่า ครูให้ความคิดเห็น โดยรวมว่า มีการดำเนินงานอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ ดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการมีเหตุผล โดยผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายมีส่วนร่วมตัดสินใจในการแก้ปัญหาและพัฒนากระบวนการทำงาน ถัดมาเท่ากันสองรายการคือ มีการดำเนินกิจกรรมการทำปุ๋ยหมักชีวภาพตามแผนที่กำหนด และมีการติดตามงานระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ ส่วนนักเรียนให้ความเห็นโดยรวมว่า มีการดำเนินการอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรกคือ มีการพัฒนากระบวนการทำงานอย่างต่อเนื่อง และมีการนำผลจากการประเมินมาปรับปรุง แก้ไขการทำงานระหว่างดำเนินกิจกรรม ตามลำดับ

3.6 กิจกรรมการฝึกทักษะอาชีพ เพาะและขยายพันธุ์แคคตัสและพืชอวบน้ำ พบว่า ครู และนักเรียน ให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยรวมมีการดำเนินงานอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อ ค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ครูและนักเรียนยังให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า มีการติดตามงานระหว่างดำเนินกิจกรรม และดำเนินงานโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้านการมีภูมิคุ้มกันที่ดี โดยมีการวางแนวทางแก้ปัญหา รองรับสภาพเศรษฐกิจ และความนิยมในการเลี้ยงแคคตัส และพืชอวบน้ำ ตามลำดับ

4. ผลการประเมินผลผลิตของโครงการ ตามส่วนขยายของการประเมินผลผลิต ดังนี้

4.1 การประเมินผลกระทบของโครงการ ตามความคิดเห็นของครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง ให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยรวมอยู่ในระดับ มากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ทั้งครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง มีความเห็นสอดคล้องกันว่า ผู้บริหาร ครู และผู้ปกครอง รู้จักประมาณตนในการใช้จ่าย ไม่เบียดเบียนผู้อื่น และผู้บริหาร ครู สามารถปฏิบัติตนเป็นแบบอย่าง ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงแก่ผู้อื่น ตามลำดับ

4.2 การประเมินประสิทธิผลโครงการ ได้แก่คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ตามความคิดเห็นของครู และนักเรียน ในด้านการมีความรู้ ความเข้าใจ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และตระหนักในความสำคัญ ด้านการมีความรู้ และ ทักษะพื้นฐานในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และด้านการปฏิบัติตน และดำเนินชีวิตตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยรวมทุกด้านมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายละเอียดในแต่ละด้านดังนี้

4.2.1 ด้านการมีความรู้ ความเข้าใจ ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และตระหนักในความสำคัญ ทั้งครูและนักเรียนให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ดังนี้ อันดับแรกทั้งครูและนักเรียนมีความเห็นสอดคล้องกันคือ นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจในการดำเนินชีวิตตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ลำดับถัดมาครูเห็นว่า นักเรียนสามารถนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มตามที่ได้รับมอบหมาย ส่วนนักเรียนเห็นว่า นักเรียนสามารถนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาพัฒนาตนเองได้

4.2.2 ด้านการมีความรู้และทักษะพื้นฐานในการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง ทั้งครู และนักเรียนให้ความเห็นสอดคล้องกันว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยสูงสุดใน 2 อันดับแรก พบว่า ทั้งครู และนักเรียนยังมีความเห็นสอดคล้องกันว่า นักเรียนมีความรู้ด้านอาชีพที่โรงเรียนจัดให้เหมาะสมกับศักยภาพของแต่ละคน และนักเรียนมีทักษะพื้นฐานด้านอาชีพที่โรงเรียนจัดให้ พร้อมทั้งสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน ตามลำดับ

4.2.3 ด้านการปฏิบัติตนและดำเนินชีวิตตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ทั้งครูและนักเรียนนั้นให้ความเห็นที่สอดคล้องกันว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ดังนี้ ลำดับแรกครูและนักเรียนมีความเห็นที่สอดคล้องกันคือ นักเรียนรู้จักประมาณตน มีความพอประมาณตามศักยภาพของตนเอง ส่วนลำดับถัดมาครูเห็นว่านักเรียน มีความรับผิดชอบและอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ส่วนนักเรียนเห็นว่านักเรียนรู้จักบริบท สภาพแวดล้อมชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่

4.3 การประเมินความยั่งยืนของโครงการ ตามความคิดเห็นของครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง พบว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณา รายข้อ ค่าเฉลี่ยสูงสุดใน 2 อันดับแรก ดังนี้ อันดับแรกทั้งครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง ให้ความเห็นสอดคล้องกันคือ ผู้บริหาร และผู้ร่วมโครงการประกาศนโยบายชัดเจนในการขับเคลื่อนโครงการต่อในอนาคต ลำดับถัดมาตามความเห็นของครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานเห็นว่า มีการกำหนดโครงการเศรษฐกิจพอเพียงในแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาโรงเรียนเพื่อพัฒนาอย่างยั่งยืน ส่วนนักเรียนและผู้ปกครองเห็นว่า โครงการประสบผลสำเร็จเหมาะสมแก่การพัฒนาต่อยอดอย่างยั่งยืน

4.4 การประเมินการถ่ายทอดส่งต่อโครงการ ตามความคิดเห็นของครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน นักเรียน และผู้ปกครอง พบว่า ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ให้ความเห็นว่า โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนนักเรียน และผู้ปกครอง ให้ความเห็นว่า โดยรวม อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ ค่าเฉลี่ยสูงสุด 2 อันดับแรก ดังนี้ ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานให้ความเห็นว่า ลำดับแรกมีการเปิดโอกาสให้หน่วยงานอื่นเข้าศึกษาดูงานและแลกเปลี่ยนเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนอย่างต่อเนื่อง และถัดมามีการจัดกิจกรรมนิทรรศการผลงาน จากโครงการเศรษฐกิจพอเพียงภายในโรงเรียนให้หน่วยงานภายนอกเข้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ส่วนนักเรียน และผู้ปกครอง ให้ความเห็นว่า ลำดับแรกมีการจัดกิจกรรมนิทรรศการผลงานจากโครงการเศรษฐกิจพอเพียงภายในโรงเรียนให้หน่วยงานภายนอกเข้ามาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และถัดมาคือ มีการถ่ายทอดประสบการณ์การปฏิบัติงานโครงการรเศรษฐกิจพอเพียงให้แก่ผู้ปกครองอย่างต่อเนื่อง

ข้อเสนอแนะ

ข้อเสนอแนะในการนำผลการประเมินไปใช้

1. ควรมีการอบรม ให้ความรู้ และสร้างความตระหนักให้แก่ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในการบริหารโครงการ ถึงแนวคิด หลักการ ประโยชน์ของการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่การปฏิบัติ พร้อมกำหนดเป้าหมาย และจัดทำแผนงานในการดำเนินงานโครงการร่วมกัน

2. ควรมีการสร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างโรงเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน และหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อขับเคลื่อนกิจกรรมต่าง ๆ ในโครงการเศรษฐกิจพอเพียงที่เข้มแข็งมากยิ่งขึ้น

3. ควรมีการนิเทศ เสริมแรง แก่ผู้ร่วมโครงการอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้คำแนะนำ สร้างขวัญ กำลังใจในการพัฒนาโครงการ โดยเน้นการนิเทศแบบกัลยาณมิตร

ข้อเสนอแนะเพื่อการวิจัยประเมินในครั้งต่อไป

1. ควรมีการศึกษาประสิทธิผลของการบริหารโครงการเศรษฐกิจพอเพียง กับวิถีชีวิตชุมชนโดยรอบสถานศึกษา

2. ควรมีการวิจัยประเมินปัจจัยที่ส่งผลต่อการบริหารงานโครงการเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อปรับปรุงพัฒนาปัจจัยดังกล่าวให้มีคุณภาพในการพัฒนาการบริหารงานโครงการเศรษฐกิจพอเพียงให้บรรลุเป้าหมายอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลต่อไป

3. ควรมีการวิจัยประเมินเชิงคุณภาพ เช่น การสนทนากลุ่ม หรือการสัมภาษณ์เชิงลึก ถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสู่สถานศึกษาที่มีขนาดแตกต่างกัน ทั้งโรงเรียนขนาดเล็ก ขนาดกลาง และขนาดใหญ่ เพื่อสร้างรูปแบบการบริหารจัดการที่เหมาะสมกับโรงเรียนในแต่ละขนาด

เว็บน่าสนใจ