ยุวดี พันธ์สุจริต. (2564). การศึกษาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน
ของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
พระนครศรีอยุธยา เขต 1. พระนครศรีอยุธยา :
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1.
บทคัดย่อ
การศึกษาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษา สภาพและปัญหาเกี่ยวกับคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียน วัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 2) เพื่อหา แนวทางการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 3) เพื่อติดตามผลการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 มีกลุ่มผู้ร่วมศึกษา ประกอบด้วย 1) ผู้ศึกษา (ผู้อำนวยการโรงเรียน) 2) ผู้ร่วมศึกษา(ครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 5 คน) และกลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้อำนวยการโรงเรียน (ผู้ศึกษา) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน ครูประจำชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 จำนวน 5 คน นักเรียนชั้นประถมศึกษาบีที่ 1-6 จำนวน 63 คน และผู้ปกครองนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 จำนวน 63 คน มีกลุ่มเป้าหมายการพัฒนา คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาบีที่ 1-6 จำนวน 63 คน เครื่องมือในการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ 1) เครื่องมือในการวางแผน ได้แก่ แบบบันทึกการประชุมครู แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน ได้แก่ คู่มือการจัดกิจกรรมการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ 3) เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูลและเครื่องมือที่ใช้ในการสะท้อนผลการปฏิบัติ ได้แก่ แบบบันทึกการสัมภาษณ์ผู้ร่วมศึกษาและกลุ่มผู้ให้ข้อมูล แบบสอบถามเพื่อประเมินพฤติกรรมคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน ข้อมูลจากแบบสอบถามวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าร้อยละของความก้าวหน้า ส่วนข้อมูลจากการสัมภาษณ์ การสังเกต ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการศึกษาพบว่า
1. สภาพและปัญหาเกี่ยวกับคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 มีผลการศึกษาดังนี้
1.1 สภาพเกี่ยวกับการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 พบว่า นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 มีพฤติกรรมคุณธรรมพื้นฐานอยู่ในระดับดี ส่วนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่
4-6 บางส่วนควรได้รับการปรับปรุงแก้ไขพฤติกรรมคุณธรรมพื้นฐาน
1.2 ปัญหาเกี่ยวกับการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สรุปได้ดังนี้ 1) ความขยัน พบว่า นักเรียนบางส่วนไม่สนใจใฝ่เรียนรู้ในแหล่งเรียนรู้ที่โรงเรียนจัดให้
ใช้เวลาว่างไม่เกิดประโยชน์ ไม่ตั้งใจเรียน ไม่มีความรับผิดชอบงานที่ได้รับมอบหมาย
2) ความประหยัด พบว่า นักเรียนบางส่วนใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย ไม่เก็บออม แสดงพฤติกรรมที่ก้าวร้าว ไม่ยอมปิดไฟ ปิดพัดลมหลังจากเลิกใช้ห้องเรียนแล้ว 3) ความซื่อสัตย์ พบว่า นักเรียนบางส่วนชอบขโมยสิ่งของเพื่อนที่โรงเรียน ขโมยเงินผู้ปกครองที่บ้าน ไม่กล้ายอมรับผิดในสิ่งที่กระทำ เก็บของได้ไม่ส่งคืนเจ้าของ ลอกการบ้านเพื่อน พูดโกหก 4) ความมีวินัย พบว่า นักเรียนบางส่วนขาดระเบียบวินัย ไม่ปฏิบัติตามระเบียบข้อตกลงของสถานศึกษา แต่งกายไม่เรียบร้อย ไม่เข้าแถวเป็นระเบียบเวลาทำกิจกรรมและรับของ ทิ้งขยะไม่ถูกที่ 5) ความสุภาพ พบว่า นักเรียนพูดไม่สุภาพ พูดคำหยาบ ไม่มีความอ่อนโยน ไม่ให้เกียรติคนอื่น 6) ความสะอาด พบว่า นักเรียนรับผิดชอบเฉพาะบริเวณที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น ใส่เสื้อผ้าสกปรกมาโรงเรียน ไม่ยอมแปรงฟันหลังจากที่รับประทานอาหารเที่ยงเสร็จ 7) ความสามัคคี พบว่า นักเรียนทำงานต่างคนต่างทำ ไม่มีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยน ความคิดเห็น โต้แย้งเสียงดังในห้องเรียนและในโรงเรียน 8) ความมีน้ำใจ พบว่า นักเรียนไม่แบ่งปันสิ่งของให้เพื่อน ไม่มีน้ำใจเป็นนักกีฬา
2. แนวทางการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 ดำเนินการ 2 วงรอบ ในวงรอบที่ 1 ดำเนินการ 2 กิจกรรม ได้แก่ 1) กิจกรรมการเข้าค่ายพัฒนาจิตเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐาน 2) กิจกรรมเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน ในวงรอบที่ 2 ดำเนินการ 1 กิจกรรม คือ กิจกรรมเสริมเพื่อเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน
3. ผลการเสริมสร้างคุณธรรมพื้นฐานของนักเรียน โรงเรียนวัดนนทรีย์ สังกัดสำนักงาน เขตฟื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพระนครศรีอยุธยา เขต 1 ดังนี้
3.1 วงรอบที่ 1 พบว่า ในภาพรวมนักเรียนมีคุณธรรมพื้นฐานอยู่ในระดับปานกลาง โดยหลังการพัฒนามีร้อยละความก้าวหน้าของคุณธรรมพื้นฐานสูงกว่าก่อนการพัฒนาเฉลี่ยร้อยละ 19.51
3.2 วงรอบที่ 2 พบว่า ในภาพรวมนักเรียนมีคุณธรรมพื้นฐานอยู่ในระดับมากที่สุด โดยหลังการพัฒนาในวงรอบที่ 2 นักเรียนมีร้อยละความก้าวหน้าของคุณธรรมพื้นฐานสูงกว่า การพัฒนาในวงรอบที่ 1 โดยเฉลี่ยร้อยละ 71.52