ชื่อเรื่อง : การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
ชื่อผู้วิจัย : ปิยะรัตน์ ธันยณภพ
ตำแหน่ง : ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดบ้านจองคำ สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน
ปีการศึกษา : 2563
บทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนา(Research and Development)รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ดังนี้1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน และความต้องการด้านการจัดการเรียนรู้ ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 4) เพื่อประเมินประสิทธิภาพของการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ประชากรที่ใช้ในการวิจัยเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563โรงเรียนองค์การบริหารส่วนจังหวัดบ้านจองคำสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวน 63 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ 1. แบบสัมภาษณ์ครูผู้สอนคณิตศาสตร์ เกี่ยวกับการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 2. แบบสำรวจความต้องการของนักเรียนด้านการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3. แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5จำนวน 8 แผน เวลา 18 ชั่วโมง 4.แบบทดสอบหลังเรียนเรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 8 แบบทดสอบ แบบทดสอบละ 10 ข้อ 5. แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เป็นแบบทดสอบแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ 6. แบบวัดการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์สำหรับนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้เกณฑ์การให้คะแนนแบบ Rubric score ซึ่งประกอบด้วย 4 รายการ ได้แก่ ทำความเข้าใจปัญหา วางแผนแก้ปัญหา ดำเนินการตามแผนตรวจสอบความสมเหตุสมผล 7. แบบวัดความคิดเห็นของนักเรียน ที่มีต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคฺณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยใช้มาตราส่วนประมาณค่าของลิเคิร์ท 5 ระดับ จำนวน 21 ข้อ สถิติที่ใช้ในการหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้วิเคราะห์โดยหาค่าร้อยละของคะแนนเฉลี่ยที่นักเรียนทำแบบฝึกหัดระหว่างเรียนและแบบทดสอบหลังเรียนโดยใช้เกณฑ์80/80 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนโดยเปรียบเทียบความแตกต่างของคะแนนการทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน โดยค่าt test และวิเคราะห์ระดับความคิดเห็นโดยใช้ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน และความต้องการด้านการจัดการเรียนรู้ ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ขั้นตอนของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ควรมีรูปแบบที่ชัดเจน และเป็นกระบวนการตั้งแต่เริ่มต้นจนสุดท้ายที่นักเรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง ควรให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริง กำหนดสถานการณ์ให้นักเรียนแก้ไขปัญหา โดยขั้นนำ ควรมีลักษณะท้าวความจากเรื่องเดิมเป็นการทบทวนความรู้เดิมให้กับนักเรียนก่อนที่จะเข้าสู่เนื้อหาใหม่ โดยควรเป็นเรื่องที่มีความเชื่อมโยงกันควรหลากหลาย เพื่อกระตุ้นให้นักเรียนได้มีความสนใจ อยากเรียนรู้ ขั้นสอน ควรเป็นกระบวนการสอนเพื่อสร้างองค์ความรู้ให้กับนักเรียนให้นักเรียนคิดเป็น และแก้ปัญหาเป็น ขั้นสรุป ควรเป็นขั้นที่นักเรียนสามารถสร้างองค์ความรู้ได้แล้วและสามารถนำไปใช้ ไปประยุกต์ได้ด้วยตนเอง ขั้นฝึกทักษะ ควรเป็นโจทย์ที่จะให้นักเรียนได้นำความรู้ที่ได้มาหาคำตอบหรือแสดงวิธีในการหาคำตอบ ขั้นประเมินผล ควรเป็นขั้นตอนเพื่อหาคำตอบว่า นักเรียนสามารถนำองค์ความรู้ที่ได้ไปใช้แล้วประสบความสำเร็จหรือไม่ ปัญหาและอุปสรรคของการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ค่อนข้างใช้เวลา กว่านักเรียนจะสามารถสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประสบการณ์เดิมของนักเรียนแต่ละคน อาจเพิ่มกิจกรรมที่จะทำให้นักเรียนบรรลุการสร้างองค์ความรู้ตามที่ต้องการ นักเรียนต้องการให้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ มีความกระชับแต่ละกิจกรรมควรอยู่ภายในเวลาที่เป็นไปได้ ไม่ควรรีบเร่งให้เสร็จตามเวลาที่กำหนดโดยที่นักเรียนยังไม่เข้าใจ นักเรียนอยากให้มีการจัดบรรยากาศในชั้นเรียนให้เหมาะสม เช่น มีแหล่งเรียนรู้ที่เพียงพอ สร้างความกระตือรือร้นในการเรียน
2. ผลการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ได้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ประกอบด้วย 5 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน เตรียมความพร้อมของนักเรียน ทบทวนความรู้เดิม แจ้งจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ ขั้นที่ 2 ขั้นสอน เสนอปัญหาและไตร่ตรองรายบุคคล ไตร่ตรองระดับกลุ่มย่อย ไตร่ตรองระดับชั้นเรียน ขั้นที่ 3 ขั้นสรุป นักเรียนและครูร่วมกันเชื่อมโยงและสรุปความรู้ที่ได้ร่วมกันอีกครั้ง เพื่อให้เกิดการแสดงเหตุผลที่ครอบคลุมและสมบูรณ์ ขั้นที่ 4 ขั้นฝึกทักษะ นักเรียนฝึกทักษะจากโจทย์ หรือสถานการณ์ที่ครูกำหนดให้ โดยครูคอยให้ความช่วยเหลือ อำนวยความสะดวกเกี่ยวกับสื่อ อุปกรณ์ เครื่องมือ และคำแนะนำต่างๆ ขั้นที่ 5 ขั้นประเมินผล โดยประเมินผลจากการสังเกตพฤติกรรมรายบุคคล การสังเกตพฤติกรรมกลุ่ม ประเมินทักษะการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ ตรวจผลงาน และทำแบบทดสอบหลังเรียน
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 พบว่าคะแนนเฉลี่ยการทำใบงานเท่ากับร้อยละ 94.12 อยู่ในระดับดีมาก คะแนนเฉลี่ยการทำภารกิจการเรียนรู้เท่ากับร้อยละ 93.46 อยู่ในระดับดีมาก คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมรายบุคคลเท่ากับร้อยละ 88.72 อยู่ในระดับดีมาก คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมกลุ่มเท่ากับร้อยละ 96.00 อยู่ในระดับดีมาก คะแนนเฉลี่ยทดสอบหลังเรียนสูงกว่าทดสอบก่อนเรียนร้อยละ 49.40 คะแนนเฉลี่ยการวัดการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์เท่ากับร้อยละ 94.30 อยู่ในระดับดีเยี่ยม 4.3.2 ผลการสอน พบว่านักเรียนทุกคนมีคะแนนผ่านเกณฑ์ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ ร้อยละ 100 ปัญหา/อุปสรรค นักเรียนบางคนมีปัญหาขั้นสอน การไตร่ตรองรายบุคคล ไตร่ตรองระดับชั้นเรียน และการวัดการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ในขั้นตอนการวางแผนแก้ปัญหา ดำเนินการตามแผน และตรวจสอบความสมเหตุสมผล ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข ครูให้คำแนะนำ สถานการณ์ปัญหาเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่นักเรียนให้ความสนใจ ครูและนักเรียนร่วมกันวิเคราะห์สถานการณ์ที่ทำให้เกิดปัญหาและความผิดพลาดและแนวทางแก้ไขร่วมกันเพื่อให้เกิดความรอบคอบในการทำกิจกรรมทุกขั้นตอน
4. ผลการประเมินประสิทธิภาพของการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 พบว่า
4.1 ประสิทธิภาพของการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5มีประสิทธิภาพ E1/E2เท่ากับ 94.25/83.15
4.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5กับกลุ่มตัวอย่าง(Sample Group) จำนวน 21 คน ได้คะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน (x ̅) =12.71 คะแนนส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) = 2.741 และคะแนนเฉลี่ยหลังเรียน (x ̅) = 22.86 คะแนนส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) = 3.719 คะแนนเฉลี่ยก่อนเรียนและหลังเรียนแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 โดยคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน
4.3 ผลการวัดการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์สำหรับนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้ตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 กับกลุ่มตัวอย่าง(Sample Group) จำนวน 21 คน คะแนนเฉลี่ยรวมเท่ากับ 25.39 อยู่ในระดับดีเยี่ยม
4.4 นักเรียนส่วนใหญ่มีความคิดเห็นต่อรูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 อยู่ในระดับมากที่สุด โดยความคิดเห็น 3 อันดับแรกคือ วัตถุประสงค์การเรียนรู้สอดคล้องกับสาระการเรียนรู้ ได้ค่าเฉลี่ย( ) เท่ากับ 4.95 รองลงมาได้ค่าเฉลี่ยเท่ากันคือระยะเวลาที่ใช้สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้ ได้ค่าเฉลี่ย( ) เท่ากับ 4.95 การไตร่ตรองระดับชั้นเรียนทำให้นักเรียนมีความกระตือรือร้นมากขึ้น ได้ค่าเฉลี่ย ( ) เท่ากับ 4.95 และอันดับสุดท้ายคือ ใช้น้ำเสียงได้น่าสนใจ อธิบายจนเกิดภาพชัดเจน ได้ค่าเฉลี่ย ( ) เท่ากับ 4.42 ความคิดเห็นเพิ่มเติมในการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ ที่ส่งเสริมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ เรื่อง โจทย์ปัญหาร้อยละ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยภาพรวมพบว่า มีความเข้าใจในเนื้อหา แต่อยากให้มีเวลาเพิ่มขึ้นในบางสถานการณ์ปัญหา