ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหา
อย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ชื่อผู้รายงาน นางคณภร นิลโสม
ตำแหน่ง : ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
สังกัด : โรงเรียนบัวขาว สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาฬสินธุ์
ปีที่วิจัย 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีความมุ่งหมาย 1) เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปและสภาพปัญหาของการจัดการ
เรียนรู้งานเกษตร 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 และ 3) เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบที่พัฒนาขึ้นโดยใช้แบบแผนการวิจัยและพัฒนา โดยระยะที่ 1 เป็นการศึกษาเอกสาร แนวคิดทฤษฏี และเก็บข้อมูลจากการสอบถามของครูงานเกษตร จำนวน 10 คน และตรวจสอบข้อมูลโดยใช้วิธีการสนทนากลุ่มจากครูงานเกษตรที่มีความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ในการสอน จำนวน 5 คน ระยะที่ 2 พัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย และตรวจสอบคุณภาพโดยผู้เชี่ยวชาญ และระยะที่ 3 ศึกษาผลการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/7 โรงเรียนบัวขาว จำนวน 43 คน เป็นกลุ่มทดลอง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบการจัดการเรียนรู้ งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ แบบทดสอบวัดการคิดอย่างมีวิจารณญาณ 40 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจ จำนวน 20 ข้อ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และร้อยละ ทดสอบสมมติฐานโดยใช้ t-test (Dependent Samples) ผลการวิจัยปรากฏ ดังนี้
1. สภาพทั่วไป และสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้งานเกษตร ครูงานเกษตรส่วนมากพยายามจัดการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ของนักเรียนแต่นักเรียนยังมีพฤติกรรมที่ไม่ส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสรรค์
2. รูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เรียกว่า 2L2SN มี 6 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการแนวคิด
ทฤษฎีพื้นฐาน 2) วัตถุประสงค์ของรูปแบบ 3) ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ 4) ระบบสังคม 5) หลักการ
ตอบสนอง 6) ระบบสนับสนุน ทั้งนี้ได้สังเคราะห์ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้ 5 ขั้น ประกอบด้วย 1. ขั้นเตรียมการเรียนรู้ (Learning preparation stage) 2. ขั้นนำสู่ปัญหา (Leading to problems) 3. ขั้นค้นหาการแก้ไขปัญหา (Steps to find a solution ) 4. ขั้นแบ่งปันประสบการณ์ (Sharing experience 5. ขั้นสร้างสรรค์ความรู้ใหม่ (New knowledge creation stage)
3. ผลการใช้รูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ปรากฏ ดังนี้
3.1 นักเรียนที่ได้รับการพัฒนาด้วยด้วยรูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพของ 84.26/83.24 สูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้
3.2 นักเรียนที่ได้รับการพัฒนาด้วยด้วยรูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีคะแนนการคิดแก้ปัญหา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.3 นักเรียนที่ได้รับการพัฒนาด้วยด้วยรูปแบบการสอนสาระการเรียนรู้งานเกษตรเพื่อส่งเสริมการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีความพึงพอใจต่อการเรียนรู้อยู่ในระดับมากที่สุด