การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้น
ประโยชน์สูงสุดแก่ผู้เรียน ทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ที่แท้จริง เรียนรู้อย่างมีความสุข โดยผ่าน
กระบวนการที่เป็นไปตามธรรมชาติ เต็มศักยภาพและสนองความแตกต่างของผู้เรียน จนสามารถนำ
ความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ดังนั้น การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1. เพื่อพัฒนาครูผู้สอน
ให้มีความรู้ความเข้าใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ 2. เพื่อพัฒนาครูผู้สอนให้
สามารถเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และ 3. เพื่อพัฒนาครูผู้สอนให้
สามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ กลุ่มผู้ร่วมวิจัย คือ เป็นครูผู้สอนนักเรียนชั้น
ประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านแวงน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา
ประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3 จำนวน 6 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูล จำนวน 60 คน ประกอบด้วย
วิทยากร จำนวน 1 คน และนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 จำนวน 59 คน เครื่องมือที่ใช้
ในการเก็บรวบรวมข้อมูล มี 4 ชนิด ประกอบด้วย 1) แบบทดสอบ เรื่อง การจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ จำนวน 1 ฉบับ มีจำนวน 20 ข้อ 2) แบบสัมภาษณ์ จำนวน 4
ฉบับ 3) แบบสังเกต จำนวน 3 ฉบับ 4) แบบบันทึกผลการตรวจแผนการจัดการเรียนรู้ และ
5) แบบประเมินพฤติกรรมการสอนของครู การวิจัยครั้งนี้ใช้หลักการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action
Research) ประกอบด้วยการปฏิบัติ 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน (Planning) การปฏิบัติ
(Action) การสังเกต (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) โดยดำเนินการ 2 วงรอบ
(Spiral) โดยใช้กลยุทธ์การอบรมเชิงปฏิบัติการ และการนิเทศภายใน การวิเคราะห์ข้อมูล ข้อมูลเชิง
ปริมาณ โดยการหาค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยใช้เทคนิคการ
ตรวจสอบข้อมูลหลายมิติ (Triangulation Technique) นำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลในรูปแบบ
พรรณนาวิเคราะห์ (Descriptive Analysis) ผลการวิจัย พบว่า
1. การให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยการ
จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ พบว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความตั้งใจที่รับความรู้และร่วมกันปฏิบัติกิจกรรมอย่าง
เต็มที่ มีความรู้ความเข้าใจการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญและการจัดทำแผนการจัด
การเรียนรู้ จากการทดสอบก่อนการอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียน
เป็นสำคัญ คิดเป็นร้อยละ 51.67 และหลังการอบรมเชิงปฏิบัติการ คิดเป็นร้อยละ 89.17 แสดงว่า
หลังจากการอบรมเชิงปฏิบัติการแล้วผู้ร่วมวิจัยมีความรู้เพิ่มขึ้น คิดเป็นร้อยละ 37.50
2. การนิเทศการเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยให้ผู้ร่วม
วิจัยดำเนินการเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ แล้วให้คณะกรรมการนิเทศตรวจสอบให้
ข้อเสนอแนะ เพื่อปรับปรุง แก้ไขเพิ่มเติม ก่อนนำไปสอนจริง พบว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความตั้งใจ และพยายามเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ มีการส่งแผนการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ตามกำหนดทุกคน คือ ส่งแผนล่วงหน้าก่อนสอนจริง 1 สัปดาห์ แต่เมื่อ
พิจารณารายละเอียดในแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ พบว่า มีประเด็นที่ต้องปรับปรุงแก้ไข คือ
ในองค์ประกอบของแผน เช่น การเขียนสาระสำคัญยังไม่ถูกต้อง กิจกรรมการเรียนรู้ไม่ครบตาม
จุดประสงค์การเรียนรู้สื่อการเรียนรู้ไม่หลากหลาย การวัดและประเมินผลไม่ชัดเจน โดยเฉพาะ
เกณฑ์การประเมิน ดังนั้น ผู้วิจัยและผู้ร่วมวิจัยจึงได้ประชุมตกลงร่วมกันว่าการพัฒนาการเขียน
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ต้องนำไปพัฒนาต่อในวงรอบที่ 2 โดยจัดให้มี
การอบรมชี้แจงสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดทำแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็น
สำคัญ โดยคณะกรรมการนิเทศและให้กลุ่มผู้ร่วมวิจัยแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน จากนั้นให้ผู้ร่วม
วิจัยเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ แล้วให้คณะกรรมการนิเทศ ตรวจสอบให้ข้อเสนอแนะ
เพื่อปรับปรุง แก้ไขเพิ่มเติมก่อนนำไปสอนจริง ทุกสัปดาห์ จากการนิเทศการเขียนแผนจัดกิจกรรม
การเรียนรู้ในวงรอบที่ 2 กลุ่มผู้วิจัยมีความชัดเจนในการเขียนแผนยิ่งขึ้น และสามารถเขียนองค์ประกอบ
ของแผนแต่ละส่วนได้สอดคล้องสัมพันธ์กัน กิจกรรมการเรียนรู้เน้นให้นักเรียนได้ปฏิบัติจริงมากขึ้น
มีการใช้สื่อหลากหลายและมีการนำนักเรียนไปศึกษานอกสถานที่มากขึ้น การวัดและประเมินผล
มีการกำหนดเกณฑ์การประเมินแต่ละเรื่องอย่างชัดเจน เป็นแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้น
ผู้เรียนเป็นสำคัญที่สมบูรณ์ สามารถนำไปใช้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้จริง
3. การนิเทศการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผลการพัฒนาในวงรอบ
ที่ 1 พบว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแผนที่กำหนดได้ แต่ยังขาดความเป็นครู
มืออาชีพ นั่นคือ การเพิ่มเทคนิคการสอนที่หลากหลาย เพื่อเร้าให้นักเรียนสนใจและเกิดการเรียนรู้ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนด และการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าของครู การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ใน แต่ละขั้นยังไม่สมบูรณ์ นักเรียนเกิดการเรียนรู้ไม่เต็มตามศักยภาพ แต่หลังการพัฒนาในวงรอบที่ 2 พบว่า กลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความมั่นใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้มากขึ้น จัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้ตาม
กำหนดเวลา สามารถแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนได้อย่างเหมาะสม นักเรียนมีความสุข สนุกสนาน
กับกิจกรรมที่ครูให้ทำ มีความรับผิดชอบต่องานที่มอบหมายและสามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้
สรุปได้ว่า หลังจากดำเนินกิจกรรมการพัฒนาครูด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้น
ผู้เรียนเป็นสำคัญ โรงเรียนบ้านแวงน้อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 3
โดยใช้กลยุทธ์การอบรมเชิงปฏิบัติการและการนิเทศภายใน ทั้ง 2 วงรอบแล้ว ทำให้กลุ่มผู้ร่วมวิจัย
ทุกคนมีความรู้ความเข้าใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เขียนแผนการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญได้ ส่งผลให้นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของครูผู้สอน สามารถนำความรู้ที่ได้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ