บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาองค์ประกอบแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจ
ราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครราชสีมา เพื่อสร้างแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครราชสีมา เพื่อประเมินแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งมีกลุ่มเป้าหมายในการวิจัย คือ ผู้บริหารการศึกษา หรือ ผู้อำนวยการสถานศึกษา ศึกษานิเทศก์ เจ้าหน้าที่กลุ่มนโยบายและแผน และเจ้าหน้าที่เกี่ยวข้องอื่น ๆ จำนวน 42 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลใช้แบบสอบถาม และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ผลการวิจัยพบว่า
1. แนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการ
จังหวัดนครราชสีมา พบว่า ขั้นตอนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครราชสีมา ซึ่งจะสามารถนำไปสร้างแนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการประกอบด้วย 15 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ประชุมวิเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศ เพื่อจัดทำโครงการ/กิจกรรมสนับสนุนงานตรวจราชการ 2) แต่งตั้งคณะกรรมการรับผิดชอบการสนับสนุนงานตรวจราชการ 3) วิเคราะห์จุดเน้น นโยบาย การตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ (ตามปีงบประมาณ) 4) จัดทำแผนนิเทศ และสร้างเครื่องมือนิเทศได้สอดคล้องกับประเด็นการตรวจราชการ 5) ประชุมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับจุดเน้นและนโยบายการตรวจราชการ 6) สร้างช่องทางประสานเครือข่ายการตรวจราชการ (กลุ่มไลน์) 7) ประสานสำนักงานศึกษาธิการภาค 13 ก่อนลงพื้นที่ (รอบที่ 1 และรอบที่ 2) (เฉพาะหน่วยที่ต้องรับตรวจ ฯ) 8) แจ้งกำหนดการนิเทศก่อนรับการตรวจราชการไปยังหน่วยรับตรวจ ฯ (เฉพาะหน่วยที่ต้องรับตรวจ ฯ) 9) นิเทศตามแผนนิเทศก่อนการรับตรวจ ฯ (ให้คำแนะนำ หาจุดเด่น ส่งเสริม สนับสนุน รองรับการตรวจราชการ) 10) ประชุมสรุปผลการนิเทศ ฯ 11) ลงพื้นที่ตรวจราชการ รอบที่ 1 และ 2 12) ประชุม/สรุปผลการตรวจราชการ รอบที่ 1 และ 2 13) ประชุม/สรุปผลการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ/กิจกรรม 14) รายงานผลต่อผู้บังคับบัญชาตามลำดับ 15) เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ผลการตรวจราชการ ซึ่งความคิดเห็นโดยรวมต่องานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดนครราชสีมา อยู่ในระดับมาก
2. แนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัด
นครราชสีมา ที่สร้างขึ้น เรียกว่า SPIDER Model ประกอบด้วย 6 กระบวนการหลัก ซึ่งแต่ละกระบวนการหลักประกอบด้วยรายละเอียดขั้นตอนย่อย 15 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้น S (Support) ประกอบด้วย วิเคราะห์ข้อมูลสารสนเทศ เพื่อจัดทำโครงการ/กิจกรรมสนับสนุนการตรวจราชการ (ศึกษานิเทศก์กลุ่มงานสนับสนุนการตรวจราชการ) ขั้น P (Plan) ประกอบด้วย 1) แต่งตั้งคณะกรรมการรับผิดชอบ (คณะวิจัย) 2) วิเคราะห์จุดเน้น นโยบาย การตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ (ตามปีงบประมาณ) และ 3) จัดทำแผนนิเทศ และสร้างเครื่องมือนิเทศ
ได้สอดคล้องกับประเด็นการตรวจราชการ ขั้น I (Info) ประกอบด้วย 4) ประชุมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับจุดเน้นและนโยบายการตรวจราชการ (หน่วยงานการศึกษาในจังหวัด) และ 5) สร้างช่องทางประสานเครือข่ายการตรวจราชการ (กลุ่มไลน์) ขั้น D (Do) ประกอบด้วย 6) ประสานสำนักงานศึกษาธิการภาค 13 ก่อนลงพื้นที่ (รอบที่ 1 และ 2) 7) แจ้งกำหนดการนิเทศก่อนรับ การตรวจราชการไปยังหน่วยรับตรวจ ฯ (เฉพาะหน่วยที่ต้องรับตรวจ ฯ) 8) นิเทศตามหน่วยรับตรวจ ฯ ที่กำหนดตามแผนนิเทศก่อนการรับตรวจ ฯ (ให้คำแนะนำ หาจุดเด่น ส่งเสริม สนับสนุน รองรับการตรวจราชการ) 9) ประชุมสรุปผลการนิเทศ ฯ และ 10) ลงพื้นที่ตรวจราชการ รอบที่ 1 และ 2 ขั้น E (Evaluate) ประกอบด้วย 11) ประชุม/สรุปผลการตรวจราชการ รอบที่ 1 และ 2 และ ขั้น R (Reflex) ประกอบด้วย 12) ประชุม/สรุปผลการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ/กิจกรรม 13) รายงานผลต่อผู้บังคับบัญชาตามลำดับ และ 14) เผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ผลการตรวจราชการ
3. แนวปฏิบัติที่ดีเพื่อสนับสนุนงานตรวจราชการของสำนักงานศึกษาธิการจังหวัด
นครราชสีมา ผลการประเมินของผู้ทรงคุณวุฒิ พบว่า ด้านความเหมาะสมของแนวปฏิบัติที่ดี อยู่ในระดับมากที่สุด ความสอดคล้องของแนวปฏิบัติที่ดีในอยู่ระดับมากที่สุด และความเป็นไปได้ ของแนวปฏิบัติที่ดีอยู่ในระดับมากที่สุด