บทคัดย่อ
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ผู้วิจัย นายธงธวัช ศรีบุญเรือง
ปีการศึกษา 2562
การวิจับครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 2) เพื่อประเมินประสิทธิผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะดังนี้ 2.1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 2.2) เพื่อศึกษาทักษะการจัดการความรู้หลังเรียนตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 2.3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ 3) เพื่อถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงหลังการใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 การดำเนินการวิจัยมี 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research : R1) การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) การออกแบบและการพัฒนา ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) การนำไปใช้เป็นการนำรูปแบบการเรียนการสอนไปใช้ และขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development : D2) การประเมินผล เป็นการประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1
ผลการวิจัย พบว่า
1. การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มุ่งเน้นให้นักเรียนได้รู้จักการค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเองทั้งในระดับบุคคลและระดับกลุ่ม มีกระบวนการสร้างความรู้ร่วมกันจากการปฏิบัติและการจัดเก็บความรู้ที่มีอยู่ในตัวของนักเรียนโดยเปลี่ยนเป็นความรู้ที่ชัดแจ้งผ่านกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และสามารถนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้จริง ซึ่งเป็นกระบวนการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ จนได้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เรียกว่า PATAN Model มีองค์ประกอบคือ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการจัดการความรู้ 4) การวัดและประเมินผล และ5) ปัจจัยที่เอื้อต่อการจัดการความรู้
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า นักเรียนที่เรียนโดยใช้รูปแบบการจัดการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และนักเรียนมีทักษะการจัดการความรู้โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และมีความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก
3. ผลการถอดบทเรียนการจัดการความรู้หลังการใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการจัดการความรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับอาชีพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า การบันทึกความรู้ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนผลการสัมภาษณ์นักเรียนกลุ่มตัวอย่าง พบว่า นักเรียนได้นำเอาวิธีการเรียนตามรูปแบบการเรียนการสอนไปใช้ในการจัดการความรู้ในเรื่องอื่น ๆ และการจัดการเรียนการสอนที่ประสบความสำเร็จไห้ได้ผลดีนั้นต้องเริ่มต้น ที่ครูผู้สอนก่อน โดยครูผู้สอนจะต้องเป็นผู้เตรียมการสอน นำเสนอตัวอย่าง และแนะนำแหล่งเรียนรู้ เพื่อเป็นแนวทางให้นักเรียนได้ดำเนินกิจกรรมให้สำเร็จตามวัตถุประสงค์ในการเรียนการสอนเรื่องนั้น ๆ ได้