ครูบ้านนอก

บทคัดย่อ

ชื่องานวิจัย : การประเมินโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน วิทยาลัยเทคโนโลยีและการจัดการโนนดินแดง

ชื่อผู้วิจัย : นางลำพูน ครอบแก้ว ผู้อำนวยการวิทยาลัยเทคโนโลยีและการจัดการโนนดินแดง

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อประเมินโครงการทั้งสภาพแวดล้อม (Context) ปัจจัยเบื้องต้น (Input) กระบวนการ (Process) และผลผลิต (Product) ของโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน 2) เพื่อประเมินความยั่งยืนของโครงการ โดยพิจารณาถึงผลผลิต (Product)ด้านผลผลิต (Output) และผลลัพธ์ (Outcome) ที่เป็นรูปธรรมของโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน 3) เพื่อศึกษาปัญหา อุปสรรค ในการดำเนินโครงการ และแนวทางแก้ไข การดำเนินงานโครงการชีววิถีเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบ Explanatory Sequential Mixed Method ซึ่งเป็นการศึกษาทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยศึกษาจากกลุ่มตัวอย่างได้แก่ ผู้อำนวยการ 1 คน รองผู้อำนวยการ 2 คน ครูผู้สอนและบุคลากรของวิทยาลัยฯ 30 คน นักเรียนนักศึกษา จำนวน 243 คน ประชาชนในชุมชนที่เกี่ยวข้อง 30 คนรวมกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 306 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม แบบวัดความพึงพอใจ และแบบสัมภาษณ์ จำนวน 3 ฉบับ แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์ด้วยคอมพิวเตอร์หาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( X̅ ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D) และมีการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา (Content Analysist) ในส่วนการวิจัยเชิงปริมาณผลการประเมิน พบว่า 1) ผลการประเมินด้านสภาพแวดล้อม (Context) ด้านกระบวนการ(Process) และด้านผลผลิต (Product) อยู่ในระดับมากที่สุด ยกเว้นด้านปัจจัยนำเข้า (Input) มีผลการประเมินอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาแต่ละรายการของด้านต่าง ๆ พบว่า ด้านสภาพแวดล้อมทุกรายการมีผลการประเมินระดับมากที่สุด ได้แก่ หลักการของโครงการเหมาะสมตอบสนองปัญหาที่แท้จริงของวิทยาลัยฯ และเป็นโครงการที่ได้รับการสนับสนุนและร่วมมือของบุคลากร ตามลำดับ เป็นต้น

ด้านปัจจัยนำเข้า มีรายการที่มีผลการประเมินระดับมากที่สุด ได้แก่ มีผู้บริหารที่เข้าใจงานของโครงการอย่างดี มีแผนงานและกิจกรรมชัดเจน และระบบข้อมูลในการดำเนินงานสมบูรณ์ตามลำดับ รายการที่เหลือมีผลประเมินระดับมาก

ด้านกระบวนการ มีรายการที่มีผลประเมินระดับมากที่สุด ได้แก่ กิจกรรมการดำเนินงานตามโครงการ โดยเฉพาะรายการย่อยเกี่ยวกับการจัดการแปลงสาธิตภายในวิทยาลัย ด้านการเพาะปลูกพืช ด้านการเลี้ยงสัตว์ และด้านการประมง รองลงมาได้แก่ การขยายผลนำความรู้ใปใช้ และการพัฒนาสิ่งแวดล้อมตามลำดับ ทุกรายการย่อยมีผลการประเมินมากที่สุดเช่นกัน ยกเว้นรายการที่มีผลการประเมินระดับมาก คือ การดำเนินโครงการ ทุกรายการย่อยมีผลการประเมินระดับมากเช่นกัน

ด้านผลผลิต เป็นการประเมินความพึงพอใจของโครงการ พบว่า ผลการประเมินความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ได้แก่ กิจกรรมการดำเนินงานตามโครงการ การขยายผลนำความรู้ไปใช้ และการพัฒนาสิ่งแล้วล้อมหากพิจารณารายการย่อยทุกรายการจะมีผลการประเมินความพึงพอใจระดับมากที่สุดเช่นกัน ได้แก่ การจัดแปลงสาธิตภายในวิทยาลัยฯ ด้านการเพาะปลูกพืช ด้านการเลี้ยงสัตว์ และด้านการประมงตามลำดับ แต่ผลการประเมินความพึงพอใจอยู่ในระดับมากได้แก่การดำเนินโครงการและหากพิจารณารายย่อยก็อยู่ในระดับมากทุกรายการ เช่นกัน

2) ผลการประเมินความยั่งยืนโครงการโดยพิจารณาถึงผลผลิต (Product) ด้านผลผลิต (Output) และผลลัพธ์ (Outcome) ที่เป็นรูปธรรมของโครงการชีววิถี พบว่า ผลการดำเนินงานที่ต่อเนื่องและเป็นรูปธรรมได้แก่ การปลูกพืช และการพัฒนาสิ่งแวดล้อม โดยการปลูกพืชมีการสาธิตการปลูกพืชหลากหลาย มีการใช้จุลินทรีย์EM ในการกระบวนการบำรุงดินปลูกพืช และมีการใช้จุลินทรีย์ EM ในการจัดการป้องกันกำจัดศัตรูพืช สำหรับการพัฒนาสิ่งแวดล้อมเช่นเดียวกันมีการใช้จุลินทรีย์ EM ในการจัดการป้องกันกำจัดศรัตรูพืช สำหรับการพัฒนาสิ่งแวดล้อม เช่นเดียวกันมีการใช้จุลินทรีย์ EM ในห้องน้ำ ห้องส้วม ทางระบายน้ำ ในโรงอาหาร ในอาคารเรียน ที่สำคัญมีป้ายบอกวิธีการใช้จุลินทรีย์ EM ติดไว้ทุกอาคาร ทุกสถานที่ มีการดำเนินการต่อเนื่องมาแล้วไม่ต่ำกว่า 3 ปี

3) ปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินโครงการ และแนวทางการดำเนินงาน มีปัญหาและอุปสรรคดังนี้ (1) งบประมาณมีน้อย (2) เทคโนโลยีที่ทันสมัยและใช้งานได้ดีไม่เพียงพอ(3) บุคลากรมีน้อยบางส่วนไม่มีความรู้เกี่ยวกับการเกษตร (4) อาคารสถานที่เกี่ยวกับการเลี้ยงสัตว์ยังต้องปรับปรุงเพิ่มเติม (5) การร่วมมือกับชุมชนในการขยายผลต้องมีงบประมาณวัตถุประสงค์และเวลาเพียงพอ แนวทางการแก้ไขได้แก่ (1) หางบประมาณเพิ่มเติมให้เพียงพอจากหน่วยงานอื่น ๆ (2) หาเทคโนโลยี โดยร่วมมือกับภาคเอกชนที่มีความพร้อม (3) ขออัตรากำลังข้าราชการครูสาขาพืชศาสตร์โดยเฉพาะที่มีความรู้ด้านชีววีถี(4) ปรับปรุงและพัฒนาอาคารโรงเรือนเลี้ยงหมู เลี้ยงไก่ เลี้ยงวัวให้ดีขึ้นและทันสมัย (5) ร่วมมือกับชุมชนมากขึ้น

เว็บน่าสนใจ