ครูบ้านนอก

หลักสูตรการทำสบู่สมุนไพร

จำนวน 16 ชั่วโมง

ความเป็นมา

คนสมัยก่อนไม่ได้ใช้สบู่ถูตัวเหมือนกับสมัยนี้ การอาบน้ำในสมัยนั้นยุ่งยากมากต้องใช้ขี้เถ้าผสม น้ำแล้วเอามาทาตัว จากนั้นก็ทาทับด้วยน้ำมันหรือ ไขมัน แล้วล้างออกด้วยน้ำ นับว่าเป็นความฉลาด ของคนในสมัยนั้น เพราะในทางวิทยาศาสตร์ องค์ประกอบเคมีของขี้เถ้ากับไขมันนั้น คล้ายกับองค์ประกอบของสบู่มาก สบู่ก้อนแรกของโลกเกิดขึ้นบนแท่นบูชายัญ เมื่อ 2500 ปีที่แล้ว ชาวโรมันที่อยู่ในพิธีสังเกตว่า เมื่อสัตว์ถูกเผาบนแท่นไม้ จะมีไขมันไหลออกมาและเมื่อฝนตกลงมาโดนใส่ไขมันนั้น จะจับตัวแข็ง กลายเป็นก้อนไหลลงไปในลำธาร แม่บ้านที่เอาผ้ามาซักที่ลำธารได้นำเอาก้อนไขมันนี้มาถูลงบนผ้าปรากฏว่าผ้าสะอาดขึ้น จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการเอาไขมันแพะไปต้มกับขี้เถ้าจากการเผาไหม้กลายเป็นสบู่ในยุคเริ่มแรก สบู่จากธรรมชาติ นอกจากก้อนไขมันแล้ว ยังมีวัตถุดิบธรรมชาติอย่างอื่นอีกที่คนสมัยก่อนนิยมเอามาใช้เป็นสบู่ โดยเฉพาะพืชและมีเรื่องประหลาดว่าเกิดขึ้นที่ เกาะไซโมลัสในทะเลอีเจียน ซึ่งมีก้อนบางอย่าง หน้าตาเหมือนสบู่เกิดขึ้นเองทั่วไปรอบๆ ทั้งเกาะ เมื่อลองเอามาถูตัวและซักผ้า ก็สะอาดไม่แพ้กัน โดยเฉพาะเวลาฝนตกหนักเจ้าก้อนนี้ จะมีฟองออกมาเป็นจำนวนมาก จนทั้งเกาะปกคลุมไปด้วยฟองหนาและมีความสูงเกือบฟุตเส้นทางของสบู่สมัยใหม่สบู่สมัยใหม่ที่เราเห็นว่าทั้งสวยทั้งหอม เริ่มมีขึ้นในปีค.ศ. 1879 แต่เดิมฝรั่งไม่ค่อยชอบอาบน้ำและไม่สนใจเรื่องโรคผิวหนังเท่าไร จนกระทั่งวงการแพทย์มีข้อมูลว่าแบคทีเรียบนผิวหนังและเสื้อผ้าสามารถทำให้เป็นโรคร้ายแรงอื่นๆตามมาได้ ก็เลยเกิดความตื่นตัวในการใช้สบู่ถูตัวมากขึ้น ต่อมาสบู่ก้อนเกิดจากเหตุการณ์นึง เมื่อคนงานคนหนึ่งในโรงงานสบู่ของ นายฮาร์เลย์ พร็อกเตอร์ ลืมปิดเครื่องปล่อยให้ส่วนผสมถูกตีอยู่ในเครื่องนานเกินไป แต่ส่วนผสมที่ได้กลับมีความพิเศษตรงที่เบากว่าเดิมและลอยน้ำได้ พร็อกเตอร์ เลยจับมือ กับนักเคมีชื่อ เจมส์ แกมเบล ร่วมกันผลิตสบู่แบบใหม่ที่มีฟองนุ่ม เบา และลอยน้ำได้ เรียกว่า “สบู่ไอวอรี่” ซึ่งขายดีเป็นเทน้ำเทท่า จากนั้นก็มีการคิดค้นใส่สี กลิ่น และ คุณสมบัติพิเศษอื่นๆ ลงในสบู่ จนออกมาเป็นสบู่อย่างที่เราใช้กันทุกวันนี้

หลักการของหลักสูตร

1. เป็นหลักสูตรที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติจริง

2. เป็นหลักสูตรที่มีโครงสร้างยืดหยุ่นทั้งด้านสาระ เวลา และการจัดการเรียนรู้

3. เป็นหลักสูตรเพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนมีแนวทางการประกอบอาชีพเพื่อเป็นแนวทางการเสริมรายได้

4. เป็นหลักสูตรที่สามารถนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพ

จุดมุ่งหมาย

1. เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ มีความเข้าใจในกระบวนการฝึกอาชีพ

2. เพื่อให้ผู้เรียน มีทักษะการ เลือกซื้อ เลือกใช้วัสดุ – อุปกรณ์ การคำนวณ ต้นทุนกำไร ของการเรียนอาชีพได้

3. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์

กลุ่มเป้าหมาย

ผู้พลาดโอกาส ผู้ขาดโอกาส ผู้ด้อย และประชาชนทั่วไป

ระยะเวลา จำนวน 16 ชั่วโมง ทฤษฎี 5 ชั่วโมง ปฏิบัติ 11 ชั่วโมง

โครงสร้างหลักสูตร

1. ช่องทางการประกอบอาชีพ

1.1 ความสำคัญในการประกอบอาชีพ

1.2 แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ

1.3 การสำรวจทรัพยากรในที่มีในชุมชน

1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ

2. ทักษะการประกอบอาชีพ

2.1 การเลือกซื้อ เลือกใช้วัสดุ – อุปกรณ์

2.2 อธิบาย สาธิต ปฏิบัติ

2.3 ขั้นตอนกระบวนการฝึกอาชีพ

2.4 วิธีการจัดเก็บ และวิธีการดูแลรักษา

3. การบริหารจัดการอาชีพ

3.1 ขั้นตอนการการผลิต การควบคุมคุณภาพ และบรรจุภัณฑ์

3.1.1 เทคนิคการเพิ่มประสิทธิภาพ

3.1.2 บรรจุภัณฑ์

3.2 การจัดการ/การตลาด

3.2.1 การจัดทำฐานข้อมูลลูกค้า

3.2.2 การกระจายสินค้า

3.2.3 การประชาสัมพันธ์

3.3 การวิเคราะห์ศักยภาพใน

3.3.1 ความต้องการในการจำหน่าย

3.3.2 การบันทึกข้อมูลต้นทุน-กำไร

3.3.3 การแข่งขันในตลาดผู้ผลิต

3.3.4 คุณธรรมจริยธรรมสำหรับผู้ประกอบอาชีพ

การจัดกระบวนการเรียนรู้

1. ศึกษาข้อมูลจากเอสาร/ภูมิปัญญา

2. การศึกษาดูงานจากแหล่งเรียนรู้

3. แลกเปลี่ยนเรียนรู้

4. ฝึกปฏิบัติจริง

สื่อการเรียนรู้

1. เอกสารประกอบการฝึกอบรม

1.1. ใบความรู้

1.2. แบบสังเกตพฤติกรรม

2. แหล่งเรียนรู้

2.1. ห้องสมุด

2.2. ภูมิปัญญาท้องถิ่น

2.3. จากสื่อคอมพิวเตอร์ (www. Google /www.youtube)

2.4. ศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชน

2.5. วิทยากร

การวัดผลประเมินผล

1. แบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561) แบบกตน 5,6,7,10,11,22

2. การประเมินเวลาเรียน ร้อยละ 80

3. การประเมินตามสภาพจริงจากชิ้นงานหรือกิจกรรมที่ปฏิบัติ ร้อยละ 80

4. การประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานโดยใช้แบบประเมิน ร้อยละ 80

การจบหลักสูตร

1. แบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561) แบบกตน 6,9,29,30

2. การประเมินเวลาเรียน มีเวลาเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80

3. การประเมินตามสภาพจริงจากชิ้นงานหรือกิจกรรมที่ปฏิบัติ ร้อยละ 80

4. การประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานโดยใช้แบบประเมิน ร้อยละ 80

เอกสารหลักฐานการศึกษา

1. หลักฐานการประเมินผลแบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561)

แบบกตน 1-30

การเทียบโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้ไม่สามารถนำไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกที่สถานศึกษาได้จัดทำขึ้น

เว็บน่าสนใจ