ครูบ้านนอก

หลักสูตรการทำอาหารว่าง

จำนวน 16 ชั่วโมง

ความเป็นมา

อาหารไทยเป็นอาหารประจำของชนชาติไทย ที่มีการสั่งสมและถ่ายทอดมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่อดีต จนเป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ ถือได้ว่าอาหารไทยเป็นวัฒนธรรมประจำชาติที่สำคัญของไทย ขณะที่อาหารพื้นบ้าน หมายถึง อาหารที่นิยมรับประทานกันเฉพาะท้องถิ่น ซึ่งเป็นอาหารที่ทำขึ้นได้ง่าย โดยอาศัยพืชผักหรือเครื่องประกอบอาหารที่มีอยู่ในท้องถิ่น มีการสืบทอดวิธีปรุงและการรับประทานต่อๆ กันมาจุดกำเนิดอาหารไทย อาหารไทยมีจุดกำเนิดพร้อมกับการตั้งชนชาติไทย และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน จากการศึกษาของ อาจารย์กอบแก้ว นาจพินิจ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต เรื่องความเป็นมาของอาหารไทยยุคต่างๆ ดังนี้ต้มยำกุ้ง ต้มยำกุ้ง

สมัยสุโขทัย จากหลักฐานศิลาจากรึกและวรรณคดีโบราณกล่าวถึงอาหารไทยในสมัยนี้ว่ามีข้าวเป็นอาหารหลัก โดยกินร่วมกับกับข้าวส่วนใหญ่ได้มาจากปลา ผักและเนื้อสัตว์ต่างๆ ส่วนอาหารหวานใช้วัตถุดิบพื้นบ้านและผลไม้แทนอาหารหวาน

สมัยอยุธยา เป็นยุคทองของประเทศไทย มีการติดต่อสื่อสารกับชาวต่างประเทศทั้งตะวันตกและตะวันออก คนไทยยังกินอาหารแบบเรียบง่าย คาดว่ามีการใช้น้ำมัน ในการประกอบอาหารซึ่งเป็นน้ำมันจากมะพร้าวและเริ่มมีการถนอมอาหารโดยการตากแห้งหรือทำปลาเค็ม มีอาหารประเภทเครื่องจิ้มเช่นน้ำพริกกะปิ มีการใช้ เครื่องเทศและสมุนไพรต่างๆ เพื่อดับกลิ่นคาวอาหารประเภทเนื้อสัตว์ อาหารไทยในสมัยอยุธยาได้รับเอาวัฒนธรรมจากอาหารต่างชาติ โดยผ่านทางการมีสัมพันธไมตรีทั้งทางการทูตและทางการค้ากับประเทศต่างๆ อาทิเช่น เช่นญี่ปุ่น โปรตุเกส เปอร์เซียและจีนในช่วงปลายสมัยอยุธยา และจากหลักฐานที่ปรากฏทางประวัติศาสตร์ว่าอาหารต่างชาติส่วนใหญ่แพร่หลาย อยู่ในราชสำนัก ต่อมาจึงกระจายสู่ประชาชนและกลมกลืนกลายเป็นอาหารไทยไป ในที่สุด สมัยธนบุรี อาหารไทยสมัยกรุงธนบุรีน่าจะคล้ายคลึงกับสมัยอยุธยา แต่ที่พิเศษเพิ่มเติมคือมีอาหารประจำชาติจีน จากหลักฐานที่ปรากฏในหนังสือแม่ครัวหัวป่าก์ ซึ่งเป็นตำราการทำกับข้าวเล่มที่ 2 ของไทย ของท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงษ์ผัดไทย ผัดไทย

สมัยรัตนโกสินทร์ ช่วงต้นรัชการตั้งแต่สมัยรัชการที่ 1 ถึง รัชการที่ 4 อาหารไทยในยุคนี้เป็นลักษณะเดียวกันกับสมัยธนบุรี แต่มีอาหารไทยเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งประเภท คือ นอกจากมีอาหารคาว อาหารหวานแล้วยังมีอาหารว่างเพิ่มขึ้นและยังคงได้รับอิทธิพลจากอาหารจีนโดยสังเกตุจากมีการใช้หมูเป็นส่วนประกอบแล้วยังมีอาหารที่ปรุง ด้วยเครื่องเทศแบบอิสลามและถือว่าเป็นยุคสมัยที่มีศิลปะการประกอบอาหารที่ค่อนข้างสมบูรณ์ที่สุดทั้งรส กลิ่น สี และการตกแต่งให้สวยงามรวมทั้งมีการพัฒนาอาหารนานาชาติ ให้เป็นอาหารไทย ศาสตร์และศิลป์แห่งอาหารชาววังได้เผยแพร่สู่ประชาชนอย่างกว้างขวางทั้ง จากบรรดาข้าหลวงที่เข้ามาถวายตัวรับใช้ในวัง ได้วิชาเรือนติดตัวไป เมื่อออกไปมีเหย้ามีเรือน ความรู้ด้านอาหารชาววังก็จึงถูกเผยแพร่ออกไป

อาหารว่างของไทยมีมากมายหลากหลายชนิดมีทั้งอาหารคาวและอาหารหวานที่มีการจัดจานอย่างสวยงามชวนให้น่ารับประทาน การประกอบอาหารทั้งคาวและหวานให้อร่อยน่ารับประทานมีประโยชน์และปลอดภัยนั้น ต้องผ่านกระบวนการเตรียม ประกอบจัดตกแต่งอาหารที่สะอาด และถูกวิธีทั้งของสดและของแห้ง การเตรียมอาหารประเภทของว่างหรือของทานเล่นที่นิยมเป็นการเตรียมอาหารที่รวดเร็วสะดวกและง่ายดายในการจัดเตรียม เหมาะสำหรับเป็นมื้อเบาๆ ของครอบครัว ในการเตรียมประกอบอาหารควรล้าง ปอก หั่น ซอยให้มีขนาดพอคำและปรุงรสอาหารให้สุกด้วยวิธีต่างๆ ทำให้อาหารมีรสชาติและกลิ่นของอาหารที่น่ารับประทานโดยคำนึงถึงคุณค่าทางอาหารเป็นสำคัญ

หลักการของหลักสูตร

1. เป็นหลักสูตรที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติจริง

2. เป็นหลักสูตรที่มีโครงสร้างยืดหยุ่นทั้งด้านสาระ เวลา และการจัดการเรียนรู้

3. เป็นหลักสูตรเพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนมีแนวทางการประกอบอาชีพเพื่อเป็นแนวทางการเสริมรายได้

4. เป็นหลักสูตรที่สามารถนำความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในการประกอบอาชีพ

จุดมุ่งหมาย

1. เพื่อให้ผู้เรียน มีความรู้ มีความเข้าใจ ในกระบวนการฝึกทักษะอาชีพ พร้อมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับ ผู้ประกอบอาชีพ

2. เพื่อให้ผู้เรียน มีทักษะการ เลือกซื้อ เลือกใช้วัสดุ – อุปกรณ์ การคำนวณ ต้นทุนกำไร ของการเรียนอาชีพได้

3. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์

กลุ่มเป้าหมาย

1. ประชาชนทั่วไป

2. ผู้ด้อย ผู้พลาด ผู้ขาดโอกาส

ระยะเวลา จำนวน 16 ชั่วโมง ทฤษฎี 4 ชั่วโมง ปฏิบัติ 12 ชั่วโมง

โครงสร้างหลักสูตร

1. ช่องทางการประกอบอาชีพ

1.1 ความสำคัญในการประกอบอาชีพ

1.2 แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ

1.3 การสำรวจทรัพยากรในที่มีในชุมชน

1.4 ทิศทางการประกอบอาชีพ

2. ทักษะการประกอบอาชีพ

2.1 การเลือกซื้อ เลือกใช้วัสดุ – อุปกรณ์

2.2 อธิบาย สาธิต ปฏิบัติ

2.3 ขั้นตอนกระบวนการฝึกอาชีพ

2.4 วิธีการจัดเก็บ และวิธีการดูแลรักษา

3. การบริหารจัดการอาชีพ

3.1 ขั้นตอนการการผลิต การควบคุมคุณภาพ และบรรจุภัณฑ์

3.1.1 เทคนิคการเพิ่มประสิทธิภาพ

3.1.2 บรรจุภัณฑ์

3.2 การจัดการ/การตลาด

3.2.1 การจัดทำฐานข้อมูลลูกค้า

3.2.2 การกระจายสินค้า

3.2.3 การประชาสัมพันธ์

3.3 การวิเคราะห์ศักยภาพใน

3.3.1 ความต้องการในการจำหน่าย

3.3.2 การบันทึกข้อมูลต้นทุน-กำไร

3.3.3 การแข่งขันในตลาดผู้ผลิต

3.3.4 คุณธรรมจริยธรรมสำหรับผู้ประกอบอาชีพ

การจัดกระบวนการเรียนรู้

1. ศึกษาข้อมูลจากเอสาร/ภูมิปัญญา

2. การศึกษาดูงานจากแหล่งเรียนรู้

3. แลกเปลี่ยนเรียนรู้

4. ฝึกปฏิบัติจริง

สื่อการเรียนรู้

1. เอกสารประกอบการฝึกอบรม

1.1. ใบความรู้

1.2. แบบสังเกตพฤติกรรม

2. แหล่งเรียนรู้

2.1. ห้องสมุด

2.2. ภูมิปัญญาท้องถิ่น

2.3. จากสื่อคอมพิวเตอร์ (www. Google /www.youtube)

2.4. ศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชน

2.5. วิทยากร

การวัดผลประเมินผล

1. แบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561) แบบกตน 5,6,7,10,11,22

2. การประเมินเวลาเรียน ร้อยละ 80

3. การประเมินตามสภาพจริงจากชิ้นงานหรือกิจกรรมที่ปฏิบัติ ร้อยละ 80

4. การประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานโดยใช้แบบประเมิน ร้อยละ 80

การจบหลักสูตร

1. แบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561) แบบกตน 6,9,29,30

2. การประเมินเวลาเรียน มีเวลาเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80

3. การประเมินตามสภาพจริงจากชิ้นงานหรือกิจกรรมที่ปฏิบัติ ร้อยละ 80

4. การประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติงานโดยใช้แบบประเมิน ร้อยละ 80

เอกสารหลักฐานการศึกษา

1. หลักฐานการประเมินผลแบบฟอร์มการดำเนินการจัดการศึกษาต่อเนื่อง (ฉบับปรับปรุง 2561)

แบบกตน 1-30

การเทียบโอน

ผู้เรียนที่จบหลักสูตรนี้ไม่สามารถนำไปเทียบโอนผลการเรียนรู้กับหลักสูตรการศึกษานอกระบบระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ในสาระการประกอบอาชีพวิชาเลือกที่สถานศึกษาได้จัดทำขึ้น

เว็บน่าสนใจ