การพัฒนาบุคลากรเกี่ยวกับการจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่เอื้อต่อการเรียนรู้
ของนักเรียนในโรงเรียนบ้านโนนชาดวิทยาเป็นปัจจัยหนึ่งที่มีความสำคัญและส่งผลต่อคุณภาพและประสิทธิภาพของการจัดการศึกษาในทุกระดับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งต่อการเรียนการสอนเพราะมีส่วนกระตุ้นอารมณ์และสติปัญญาของนักเรียนให้เกิดการเรียนรู้ที่ดีได้
การศึกษาในครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อพัฒนาบุคลากรเกี่ยวกับการจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียนที่เอื้อต่อการเรียนรู้ของนักเรียนในโรงเรียนบ้านโนนชาดวิทยา ตำบลหนองแวงโสกพระ อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น ประจำปีการศึกษา 2561 ตามกรอบการศึกษาค้นคว้า 3 ด้าน คือ สภาพแวดล้อมทางกายภาพ สภาพแวดล้อมทางจิตภาพ และสภาพแวดล้อม ทางสังคม โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติ (Action Research) 2 วงรอบ แต่ละวงรอบประกอบด้วยการวางแผน (Planning) การปฏิบัติ (Action) การสังเกต (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) บุคลากรทั้งหมด จำนวน 10 คน กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน ครูผู้สอน จำนวน 7 คน คณะกรรมการสถานศึกษา จำนวน 11 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบประเมิน แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกต และการวิเคราะห์ข้อมูลใช้เทคนิคการตรวจสอบข้อมูลสามเส้า (Triangulation Technique) และนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลเป็นความเรียง
ผลการศึกษา ปรากฏดังนี้
1. มีการสำรวจก่อนการพัฒนาสภาพแวดล้อมในโรงเรียน ห้องเรียนไม่สะอาดไม่เป็นระเบียบเรียบร้อยและไม่มีความปลอดภัย นักเรียนมีพฤติกรรมไม่เหมาะสมเกี่ยวกับความมีระเบียบวินัยการพูด และความมีสัมมาคารวะ ปฏิสัมพันธ์ระหว่างครูกับนักเรียนไม่ดีเท่าที่ควร เมื่อดำเนินการพัฒนาโดยใช้กลยุทธ์การร่วมทำเพื่อระดมความคิดในการแก้ไขปัญหาสภาพแวดล้อมในโรงเรียน และการประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำโครงการเพื่อพัฒนาสภาพแวดล้อมตามกรอบการศึกษา
2. สภาพแวดล้อมทางกายภาพ ห้องเรียนมีความสะอาด นักเรียนได้ช่วยเหลือกัน จัดห้องเรียนของตนให้สะอาด จัดโต๊ะ เก้าอี้ และมุมประสบการณ์ในห้องเรียนเป็นระเบียบ สะดวกในการใช้งาน และมีความปลอดภัยมากขึ้นกว่าเดิม แต่ยังไม่สามารถปลูกฝังให้มีลักษณะนิสัยที่ถาวรได้เนื่องจากมีเวลาจำกัด
3. สภาพแวดล้อมทางจิตภาพ นักเรียนมีพฤติกรรมที่เหมาะสม มีความสมัครสมานสามัคคี ช่วยเหลือซึ่งกันและกันมากขึ้น พูดจาสุภาพ มีสัมมาคารวะ มีระเบียบวินัย ส่งผลต่อการเรียนการอยู่ และการทำกิจกรรมร่วมกัน เคารพในสิทธิของเพื่อนร่วมชั้นเรียน แต่พฤติกรรมที่เกิดขึ้นยังไม่เป็นนิสัยที่ถาวร ซึ่งต้องใช้เวลาดำเนินการอย่างต่อเนื่อง
4. สภาพแวดล้อมทางสังคม ครูได้มีการพัฒนาการเรียนการสอนเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยให้นักเรียนมีส่วนร่วมในการเรียนการสอน มีการให้การเสริมแรงนักเรียนที่ตั้งใจเรียนและประพฤติดี ครูให้การยกย่องชมเชยจากสาธารณชน รวมทั้งการแนะนำตักเตือนนักเรียนที่มีปัญหาด้านพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม หากจำเป็นต้องลงโทษ สั่งให้ทำกิจกรรมนอกเหนือจากกิจกรรมที่ทำตามปกติขณะที่อยู่ในโรงเรียน เช่น ทำความสะอาดห้องเรียน หรือทำความสะอาดห้องน้ำ เป็นต้น แต่การจัดการเรียนการสอนของครูยังขาดการบูรณาการดังกลุ่มสาระการเรียนรู้ต่าง ๆ