บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนรู้ โดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และ จิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 2) ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และจิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) ประเมินผลและพัฒนาการใช้รูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และจิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 โรงเรียนตาลชุม พิทยาคม จำนวน 23 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster random sampling) ทดลองใช้ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 เป็นเวลา 80 ชั่วโมง แบบแผนการทดลอง คือ One Group Pretest Posttest Design เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) รูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน 2) หลักสูตรรายวิชา ว30287 การแปรรูปผลิตภัณฑ์ในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) แบบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 4) แบบวัดจิตวิทยาศาสตร์ 5) แบบประเมินความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ใน การวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการทดสอบค่าที (t test for dependent )
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และจิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า รูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนและโครงงานที่สร้างขึ้นชื่อว่า 5PE MODEL มี 6 ขั้นตอน 1) ขั้นให้ความรู้พื้นฐาน (Provide Basic Knowledge) 2) ขั้นตอนการระบุปัญหา (Identity the Problem) 3) ขั้นวางแผน (Plan) 4) ขั้นปฏิบัติ (Practice) 5) ขั้นนำเสนอโครงงาน (Present) 6) ขั้นประเมินผล (Evaluation) และมีประสิทธิภาพ 86.79/80.37 ตามเกณฑ์ ที่กำหนด 80/80
2. ประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และจิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า
2.1 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ ระดับ .01
2.2 ความสามารถในการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ของนักเรียนอยู่ในระดับมาก ( = 3.50, S.D. = 0.52)
2.3 จิตวิทยาศาสตร์ของนักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยรวมอยู่ในระดับมาก ( = 4.28 S.D. = 0.98)
3. ผลการประเมินผลและพัฒนาการใช้รูปแบบการเรียนรู้โดยใช้ชุมชน และโครงงาน เป็นฐาน เพื่อพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ และจิตวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้ชุมชนและโครงงานเป็นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.67, S.D. = 0.36)