ชื่อเรื่อง การพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะ
อยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21
โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)
สังกัดเทศบาลเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
ผู้วิจัย นางแสงเดือน อิศรานันทศิริ
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถานศึกษา
วิทยฐานะ รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ
สถานที่ทำงาน โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)
สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองฉะเชิงเทรา จังหวัดฉะเชิงเทรา
ปีการศึกษา 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) และเพื่อศึกษาผลการพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ซึ่งใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน (Planning) การปฏิบัติการ (Action) การสังเกตการณ์(Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) ดำเนินการ 2 วงรอบ กลยุทธ์ที่ใช้ในการพัฒนา ได้แก่ การฝึกอบรม การศึกษาดูงานนอกสถานที่ และการนิเทศ กลุ่มผู้ร่วมวิจัยและผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ผู้อำนวยการสถานศึกษา และครูโรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) จำนวน 45 คน นักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวน 1,100 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แบบทดสอบความรู้เรื่องหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 2) แบบสังเกต 3) แบบสัมภาษณ์ 4) แบบประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ 5) แบบประเมินการจัดการเรียนรู้ 6) แบบประเมินความพึงพอใจ ของนักเรียน ตรวจสอบข้อมูลใช้เทคนิคการตรวจสอบข้อมูลหลายมิติ (Triangulation Technique) วิเคราะห์และนำเสนอผลวิจัยโดยวิธีพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัยมีดังนี้
1. การพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างเสริมคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 ตามแนวทางวิจัยเชิงปฏิบัติการ โดยใช้กลยุทธ์การฝึกอบรม การศึกษา ดูงานนอกสถานที่ และการนิเทศ พบว่า ผู้ร่วมวิจัยให้ความสนใจและให้ความร่วมมือในการฝึกอบรมเป็นอย่างดี ทำให้มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง จากการทำแบบทดสอบหลังการฝึกอบรม มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 89.56 การเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 ระหว่างการดำเนินการอบรม ผู้ร่วมวิจัยได้ปฏิบัติตามขั้นตอนที่วิทยากรได้ดำเนินการเป็นอย่างดี การศึกษาดูงานนอกสถานที่ ทำให้ผู้ร่วมวิจัยมีความมั่นใจในการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างเสริมคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงมากยิ่งขึ้น โดยการประมวลผลจากการสังเกตและการสัมภาษณ์ การนิเทศการสอน พบว่า ผู้ร่วมวิจัยสามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ได้เหมาะสม แต่ยังขาดการนำไปสู่การปฏิบัติ ผู้วิจัยจึงได้วางแผนดำเนินการพัฒนาในวงรอบที่ 2 โดยใช้กลยุทธ์การนิเทศ ทำให้ผู้ร่วมวิจัยเกิดทักษะในการจัด การเรียนรู้เพื่อสร้างเสริมคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 มากขึ้น สามารถดำเนินการจัดการเรียนรู้ให้นักเรียนถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโดยวิเคราะห์หลัก 3 ห่วง 2 เงื่อนไข 4 มิติ ได้ถูกต้องตามขั้นตอน
2. ผลการพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ผู้วิจัยได้ประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ของผู้ร่วมวิจัย พบว่า มีการปฏิบัติและคุณภาพอยู่ในระดับ ดีมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.22 และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับดีมาก การประเมินการจัดการเรียนรู้ของผู้ร่วมวิจัย พบว่า มีการปฏิบัติและคุณภาพอยู่ในระดับดีมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.42 และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับมาก และจากการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.34 และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าส่วนใหญ่อยู่ในระดับมาก
จากการพัฒนาบุคลากรในการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างเสริมคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียงของนักเรียน สู่ศตวรรษที่ 21 ทำให้ผู้ร่วมวิจัยสามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยวิเคราะห์หลัก 3 ห่วง 2 เงื่อนไข 4 มิติ และสามารถจัดการเรียนรู้ให้นักเรียนสามารถถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้ นำความรู้ที่ได้รับไปใช้ ในชีวิตประจำวันทำให้นักเรียนมีคุณลักษณะอยู่อย่างพอเพียง ซึ่งส่งผลให้โรงเรียนเทศบาล ๒ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ผ่านเกณฑ์การประเมินโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น และได้รับเกียรติบัตรจากกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย