ชื่อเรื่องวิจัย: การประเมินโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 32
ผู้วิจัย: นางจารุวรรณ ตอนสันเทียะ
ปีการศึกษา: 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงประเมินครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อประเมินโครงการด้านบริบท ปัจจัย
นำเข้า กระบวนการ และผลผลิต ของโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้คือ ผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา และนักเรียน ในปีการศึกษา 2561 ของโรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม จำนวน 248 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ชุดที่ 1 แบบประเมินความสอดคล้องด้านบริบท และด้านปัจจัยนำเข้า ของโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 ชุดที่ 2 แบบประเมินความสอดคล้องด้านกระบวนการ ของโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 ชุดที่ 3 แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนและครูที่มีต่อการดำเนินกิจกรรมตามโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 โดยทั้งชุดที่ 1, 2 และ 3 มีลักษณะประเมินค่า 5 ระดับ ชุดที่ 4 รายงานการสรุปข้อมูลสมาชิกครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 ในปีการศึกษา 2561 และการเปรียบเทียบพฤติกรรมของนักเรียนใน 3 กลุ่ม คือ กลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง และกลุ่มมีปัญหา ก่อนการดำเนินโครงการและหลังการดำเนินโครงการ และชุดที่ 5 แบบสัมภาษณ์ประกอบการวิจัยเชิงประเมินโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยตนเอง วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยร้อยละ สถิติพื้นฐาน และเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและวิเคราะห์ข้อความ
ผลการวิจัยเชิงประเมิน พบว่า
ผลการประเมินโครงการ ด้านบริบท ปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และผลผลิต ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยรวม มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.02 และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.23 ซึ่งอยู่ในระดับ มาก โดยเรียงลำดับค่าเฉลี่ยที่มากสุดไปน้อยสุด ได้แก่ ด้านกระบวนการ ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านผลผลิต และด้านบริบท ตามลำดับ
ผลการประเมินด้านบริบท ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา เกี่ยวกับการประเมินความสอดคล้องเหมาะสมด้านบริบท โดยรวม มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก (µ =3.87, σ =0.24) เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า วิสัยทัศน์ ปรัชญา พันธกิจ เป้าหมายของโรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม เป็นกรอบที่กำหนดให้มีการจัดทำโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรักขึ้นอย่างต่อเนื่อง มีความสอดคล้องเหมาะสม มากที่สุด รองลงมา คือ จากแผนปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ 2560-2561 มีโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก ซึ่งมีวัตถุประสงค์โครงการสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ พันธกิจ และยุทธศาสตร์ของหน่วยงานต้นสังกัดและสถานศึกษา มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก และ โครงการพัฒนานักเรียนตามโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก มีคุณค่าและเป็นประโยชน์ต่อนักเรียนที่จะทำให้เป็นคนที่มีความสมบูรณ์ ตรงตามจุดมุ่งหมายของการจัดการศึกษาคือเป็นคนดี คนเก่ง มีคุณค่า อยู่ร่วมกับสังคมอย่างปกติสุข มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก ทั้งนี้ ผลการประเมินโดยภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมิน และรายข้อ ผ่านเกณฑ์การประเมินจำนวน 5 ข้อ ไม่ผ่านเกณฑ์ จำนวน 1 ข้อ นอกจากนี้ มีข้อเสนอแนะ คือ ควรให้มีการเขียนหลักการและเหตุผลของโครงการให้ครอบคลุมตามผลการวิเคราะห์บริบทและสภาพปัญหาก่อนที่จะเขียนโครงการ ซึ่งกล่าวถึงความจำเป็นเร่งด่วนหรือความสำคัญเมื่อดำเนินโครงการแล้วจะช่วยแก้ปัญหาที่เกิดขึ้น รวมทั้งเชื่อมโยงไปยังวัตถุประสงค์ของโครงการ ซึ่งจะช่วยทำให้ผู้ประเมินมีความเข้าใจสภาพแวดล้อมของโครงการ เมื่อผู้ประเมินมีความเข้าใจกับหลักการ และเหตุผลของโครงการแล้วก็จะทำเกิดทัศนภาพ และมโนภาพ ในการวางกรอบแนวความคิดการประเมินได้อย่างถูกตามสภาพการณ์ที่เป็นจริง
ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา เกี่ยวกับการประเมินความสอดคล้องเหมาะสมด้านปัจจัยนำเข้า โดยรวม มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก (µ =4.06, σ =0.28) เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า การทำหน้าที่ของครูพ่อครูแม่ ถือเป็นจิตวิญญาณความเป็นครู ในการทำเพื่อศิษย์ที่ต้องการให้ศิษย์ เป็นคนดี คนเก่ง มีคุณค่าอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข มีความสอดคล้องเหมาะสม มากที่สุด รองลงมา คือ จากแผนปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ 2560-2561 มีโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก ซึ่งได้มีการจัดสรรงบประมาณอย่างเพียงพอเหมาะสมกับรูปแบบการดำเนินงานโครงการ มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก และมีเกณฑ์การประเมินชี้วัดความสำเร็จของโครงการ สามารถประเมินได้อย่างถูกต้องชัดเจน มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก ทั้งนี้ ผลการประเมินโดยภาพรวมและรายข้อ ผ่านเกณฑ์การประเมินที่กำหนดไว้ทุกข้อ
ผลการประเมินด้านกระบวนการ ตามความคิดเห็นของผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษา เกี่ยวกับการประเมินความสอดคล้องเหมาะสมด้านกระบวนการ โดยรวม มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก (µ =4.18, σ =0.17) เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า มีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินโครงการที่ชัดเจน มีความสอดคล้องเหมาะสม มากที่สุด รองลงมา คือ มีการจัดประชุมคณะกรรมการดำเนินงานโครงการก่อนที่จะมีการดำเนินโครงการ มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก และ มีกระบวนการติดตามเพื่อดูแลนักเรียนอย่างใกล้ชิดของครูพ่อครูแม่ เช่น การให้คำปรึกษา การพาพบครูที่นักเรียนมีปัญหาเรื่องผลการเรียน การเยี่ยมบ้านนักเรียน เป็นต้น มีความสอดคล้องเหมาะสม มาก ทั้งนี้ ผลการประเมินโดยภาพรวมและรายข้อ ผ่านเกณฑ์การประเมิน ที่กำหนดไว้ทุกข้อ
ผลการประเมินด้านผลผลิต ตามความคิดเห็นของครูและบุคลากรทางการศึกษาและนักเรียน จากแบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนและครูของนักเรียนที่มีต่อการดำเนินกิจกรรมตามโครงการครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก โรงเรียนพลับพลาชัยพิทยาคม สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษา เขต 32 โดยรวม พึงพอใจในระดับ มาก ( =4.05, S.D.=0.22) รวมทั้ง จำนวนสมาชิกครูพ่อครูแม่ดูแลลูกรัก และการเปรียบเทียบพฤติกรรมของนักเรียนใน 3 กลุ่ม คือ กลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง และกลุ่มมีปัญหา ก่อนและหลังการดำเนินโครงการ ผ่านเกณฑ์การประเมิน ตลอดจน การดำเนินงานบรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ และมีความคุ้มค่าของการดำเนินโครงการ โดยสรุปภาพรวม ผลการประเมินโครงการ ผ่านเกณฑ์ ตามแนวทางการประเมินเชิงระบบแบบ CIPP model