การพัฒนารูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์
จังหวัดเชียงราย
ผู้รายงาน : นางศุภรินทร์ พรมรินทร์
ปีที่รายงาน : ปีการศึกษา 2562
----------------------------------------------------------------------------------------------
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ ประกอบด้วย 1)เพื่อสังเคราะห์องค์ประกอบองค์ประกอบของการบริหารงานสะเต็มศึกษาในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 2)เพื่อศึกษาสภาพและปัญหา การบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย 3)เพื่อศึกษาแนวทางการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนต้นแบบ 4)เพื่อร่างและตรวจสอบรูปแบบการบริหาร งานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงรายและ 5)เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย
ผู้ให้ข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ประกอบด้วย
1) ผู้ทรงคุณวุฒิจากโรงเรียนต้นแบบ จำนวน 15 คน
2) ผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 คน
3) ผู้อำนวยการโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย จำนวน 1 คน
4) ครูที่ปฏิบัติหน้าที่คณะกรรมการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย จำนวน 15 คน
5) ครูผู้จัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา ยกเว้น ครูที่ปฏิบัติหน้าที่คณะกรรมการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย จำนวน 39 คน
6) ครู ยกเว้นครูที่ปฏิบัติหน้าที่คณะกรรมการบริหารงานสะเต็มศึกษาและครูปฏิบัติหน้าที่การสอนสะเต็มศึกษา จำนวน 63 คน
7) นักเรียนที่ได้เรียนจากการจัดการเรียนรู้ สะเต็มศึกษา จำนวน 388 คน และ
8) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ยกเว้นผู้อำนวยการสถานศึกษาและครู จำนวน 13 คน
โดยแยกตามขั้นตอนการวิจัย ได้มาจากการเลือกแบบเจาะจงและใช้วิธีการสุ่มอย่างง่าย( Sample Random Sampling ) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลในการวิจัยครั้งนี้เป็นแบบสังเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถามและและแบบรวบรวมข้อมูลมีจำนวน 14 ฉบับ เก็บรวบรวมข้อมูล 2 รอบปีการศึกษา คือ ปีการศึกษา 2560 และปีการศึกษา 2561 จากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลและนำมาวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าร้อยละ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต(Mean)และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
ผลการวิจัยแยกตามวัตถุประสงค์ดังนี้
1. องค์ประกอบของการบริหารงานสะเต็มศึกษาในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 12 องค์ประกอบ ประกอบด้วย
1) ผู้นำมีภาวะผู้นำและมีความสามารถในการนำองค์กร
2) การพัฒนาบุคลากรด้านสะเต็มศึกษา
3) การจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำงานสะเต็มศึกษา
4) การกำหนดวิสัยทัศน์ แผนกลยุทธ์และนโยบายด้านสะเต็มศึกษา
5) การวางแผนการดำเนินงานสะเต็มศึกษา
6) การจัดโครงสร้างการบริหารงานสะเต็มศึกษา
7) การสร้างเป้าหมายการดำเนินงานสะเต็มศึกษา
8) กระบวนการดำเนินงานสะเต็มศึกษา
9) การพัฒนาหลักสูตรและการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
10) การมีส่วนร่วมในการดำเนินงานสะเต็มศึกษา
11) การสร้างขวัญกำลังใจในการดำเนินงานสะเต็มศึกษาอย่างต่อเนื่อง
12) การนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินการดำเนินงานสะเต็มศึกษา
2.สภาพและปัญหาการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย การศึกษา 2559 พบว่า โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก เมื่อแยกพิจารณาเป็น รายองค์ประกอบ พบว่า มีองค์ประกอบการบริหารงานสะเต็มศึกษา จำนวน 2 องค์ประกอบที่มีคุณภาพอยู่ในระดับมากที่สุด ได้แก่ การวางแผนการดำเนินงานสะเต็มศึกษาที่เหมาะสมชัดเจน อยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมา คือ ผู้นำมีภาวะผู้นำและการนำองค์กรของผู้นำ อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน ส่วนองค์ประกอบอีก 10 องค์ประกอบอยู่ในระดับมาก-ปานกลาง โดยองค์ประกอบ ที่มีคุณภาพระดับปานกลาง ได้แก่ การพัฒนาหลักสูตรและการจัดกิจกรรมการเรียนรู้การนิเทศ กำกับ ติดตามและประเมินการดำเนินงานสะเต็มศึกษาและการจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำงานสะเต็มศึกษามีค่าเฉลี่ยต่ำสุด
3.แนวทางการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนต้นแบบ จากการสังเคราะห์กระบวนการบริหารงานสะเต็มศึกษาจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิของโรงเรียนต้นแบบตามองค์ประกอบที่มีผลต่อการบริหารสะเต็มศึกษา จำนวน 12 องค์ประกอบ ได้รายการปฏิบัติที่แสดงถึงกระบวนการบริหารงานสะเต็มศึกษา องค์ประกอบละ 5 รายการปฏิบัติ รวมทั้งสิ้นจำนวน 60 รายการปฏิบัติ
4.ผลการตรวจสอบรูปแบบและคู่มือการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย พบว่า รูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย มีความถูกต้อง ความเหมาะสม ความสอดคล้องและความเป็นไปได้ อยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน และคู่มือรูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย พบว่าด้านความเหมาะสม โดยภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุดและความถูกต้องอยู่ในระดับมาก
5.ผลการใช้รูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย
5.1 คุณภาพของการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย ด้านระดับคุณภาพของการบริหารงานสะเต็มศึกษา ปีการศึกษา 2560 และปีการศึกษา 2561 ภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมาก โดยปีการศึกษา 2561 มีระดับคุณภาพสูงกว่าปีการศึกษา 2560 แยกพิจารณาเป็นรายองค์ประกอบ พบว่า เป็นไปในทิศทางเดียวกัน ได้แก่ การวางแผนการดำเนินงานสะเต็มศึกษาที่เหมาะสมชัดเจนอยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมา คือ การสร้างขวัญกำลังใจในการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน ส่วนบรรยากาศและสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำงานสะเต็มศึกษาอยู่ในระดับมากแต่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และรางวัลด้านการบริหารงานสะเต็มศึกษา พบว่า ปีการศึกษา 2561 ผู้บริหารได้รับรางวัลจำนวน 2 รายการ คิดเป็นร้อยละ 100.00 มากกว่าปีการศึกษา 2560 ที่ได้รับรางวัลจำนวน 1 รายการ คิดเป็นร้อยละ 50.00 และมากว่าปีการศึกษา 2559 ซึ่งไม่ได้รับรางวัล
5.2 คุณภาพของครูผู้สอนสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย ด้านระดับปฏิบัติของครูด้านการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา ปีการศึกษา 2560และปีการศึกษา ภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยปีการศึกษา 2561 มีระดับปฏิบัติสูงกว่าปีการศึกษา 2560 แยกพิจารณาเป็นรายองค์ประกอบ พบว่า ปีการศึกษา 2560 ขั้นการระบุปัญหามีค่าเฉลี่ยสูงสุด อยู่ในระดับมากและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ขั้นออกแบบวิธีการแก้ปัญหาอยู่ในระดับมากเช่นกัน ส่วนขั้นนำเสนอวิธีการแก้ปัญหาและผลการดำเนินการ อยู่ในระดับมากแต่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และปีการศึกษา 2561 พบว่า ขั้นการระบุปัญหาอยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ขั้นออกแบบวิธีการแก้ปัญหาอยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน ส่วนขั้นรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา อยู่ในระดับมากแต่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และ ด้านรางวัลที่ครูได้รับด้านสะเต็มศึกษา พบว่า ปีการศึกษา 2561 ครูได้รับรางวัลจำนวน 7 รางวัล มากกว่าปีการศึกษา 2560 ครูได้รางวัลจำนวน 4 รางวัลและ ปีการศึกษา 2559 ครูได้รับรางวัลจำนวน 3 รางวัล ตามลำดับ
5.3 คุณภาพของนักเรียนจากการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย ด้านระดับคุณภาพนักเรียนจากการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา ปีการศึกษา 2560 ภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมาก ปีการศึกษา 2560 ภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมาก แยกตามขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สะเต็มศึกษา พบว่า ปีการศึกษา 2560 ขั้นการระบุปัญหาอยู่ในระดับมากและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ขั้นออกแบบวิธีการแก้ปัญหาอยู่ในระดับมาก ส่วนขั้นนำเสนอวิธีการแก้ปัญหาและผลการดำเนินการอยู่ในระดับมากเช่นกันแต่ค่าเฉลี่ยต่ำสุด ปีการศึกษา 2561 ขั้นการระบุปัญหาอยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมา คือ ขั้นรวบรวมข้อมูลและแนวคิดที่เกี่ยวข้องกับปัญหา อยู่ในระดับมาก ส่วนขั้นนำเสนอวิธีการแก้ปัญหาและผลการดำเนินการ อยู่ในระดับมากเช่นกันแต่ค่าเฉลี่ยต่ำสุดและด้านรางวัลที่นักเรียนได้ด้านสะเต็มศึกษา พบว่า ปีการศึกษา 2559 นักเรียนได้รับรางวัลจำนวน 6 รางวัล ปีการศึกษา 2560 นักเรียนได้รับรางวัลจำนวน 17 รางวัล และปีการศึกษา 2561 จำนวน 14 รางวัล ตามลำดับ
5.4 ความพึงพอใจต่อการใช้รูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาของโรงเรียนดำรงราษฎร์สงเคราะห์ จังหวัดเชียงราย โดยปีการศึกษา 2560 ภาพรวมพบว่าอยู่ในระดับมาก และปีการศึกษา 2561 ภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด แยกพิจารณาแยกด้าน พบว่า ปีการศึกษา 2560 ด้านความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษาของครู อยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือ ด้านความพึงพอใจต่อคุณภาพนักเรียนจากการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา อยู่ในระดับมาก ส่วนด้านความพึงพอใจต่อการดำเนินการตามรูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษา อยู่ในระดับมากเช่นกันแต่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด และปีการศึกษา 2561 ด้านความพึงพอใจต่อการดำเนินการตามรูปแบบการบริหารงานสะเต็มศึกษาและด้านความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษาของครูอยู่ในระดับมากที่สุดและมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ส่วนด้านความพึงพอใจต่อคุณภาพนักเรียนจากการจัด การเรียนรู้สะเต็มศึกษา อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกันและมีค่าเฉลี่ยรองลงมา