วิจัยเรื่อง: การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค
CIRC (5E+CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับ
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์
ผู้วิจัย: ว่าที่ ร.ต.สันติกร นาวารัตน์ ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
หน่วยงาน: โรงเรียนเทศบาลวัดศาลามีชัย อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช
สังกัดสำนักการศึกษา เทศบาลนครนครศรีธรรมราช
ปีที่วิจัย: 2561
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ ให้มีคุณภาพและประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E+CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ และ 4)เพื่อประเมินความคิดเห็นและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3/1 โรงเรียนเทศบาลวัดศาลามีชัย อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช สังกัดสำนักการศึกษา เทศบาลนครนครศรีธรรมราช ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 52 คน ได้มา จากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยวิธีการจับสลากโดยใช้ห้องเรียนในการสุ่ม ซึ่งผู้วิจัยเป็นครูประจำวิชากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย มี 4 ชนิด ดังนี้ 2) แผนการจัดการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้และการเรียนแบบร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ จำนวน 17 แผน 1) หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ชุด ชีวิตสัมพันธ์ จำนวน 4 เล่ม 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เป็นแบบทดสอบชนิดเลือกตอบแบบคู่ขนาน 3 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ และ 4)แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ จำนวน 10 ข้อ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมติฐาน โดยใช้ค่าที และค่าดัชนีประสิทธิผล
ปรากฏผลการวิจัยและพัฒนา ดังนี้
1. สภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดการสอนเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ปรากฏผลดังนี้
1.1 สภาพปัจจุบันครูมีการจัดการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 อยู่ในระดับปานกลาง
1.2 ความต้องการของครูผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลวัดศาลามีชัย อำเภอเมืองนครศรีธรรมราช จังหวัดนครศรีธรรมราช สังกัดกองการศึกษา เทศบาลนครนครศรีธรรมราช จำนวน 5 คน มีความต้องการในการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมการแก้ปัญหาเรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2. การพัฒนา คุณภาพและประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ ปรากฏผลดังนี้
2.1 ความเหมาะสมของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ ของผู้สอนกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์มีความเหมาะสมโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
2.2 ข้อเสนอแนะในการแก้ไขปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ คือ ปรับปรุงรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการยืดหยุ่นระยะเวลาในการเรียนให้เหมาะสมกับการจัดกิจกรรม และเพื่อให้สอดคล้องกับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ครูผู้สอนต้องบริหารเวลาให้เหมาะสมกับการจัดการเรียนการสอนตามความยาวของเนื้อหา
2.3 ประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์มีค่าประสิทธิภาพเท่ากับ 83.25/82.22
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้ แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ ปรากฏผลดังนี้
3.1 ดัชนีประสิทธิผลของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ มีค่าเท่ากับ 0.6892 หรือคิดเป็นร้อยละ 82.95
3.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ ของนักเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.3 ความพึงพอใจต่อการเรียนรู้ของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ อยู่ในระดับมาก
4. ผลประเมินความคิดเห็นและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบสืบเสาะหาความรู้ร่วมกับการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือเทคนิค CIRC (5E-CIRC) ที่เน้นแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นวิชาวิทยาศาสตร์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ประกอบการใช้หนังสือการ์ตูนเสริมประสบการณ์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด