ชื่อเรื่อง : รายงานการประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์
ชื่อผู้รายงาน : นายวัฒนา สมจิตร
หน่วยงาน : โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ สำนักการศึกษา เทศบาลนครอุดรธานี จังหวัดอุดรธานี
ปีที่รายงาน : 2562
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
รายงานการประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ผู้รายงานได้ดำเนินการประเมิน โดยใช้รูปแบบจำลองซิปป์ (CIPPIEST Model) ตามแนวคิดของ สตัฟเฟิลบีม (Stufflebeam) โดยมีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อประเมินสภาพแวดล้อม (Context) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (2) เพื่อประเมินปัจจัยเบื้องต้น (Input) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (3) เพื่อประเมินกระบวนการ (Process) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (4) เพื่อประเมินผลผลิต (Product) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (5) เพื่อประเมินผลกระทบ (Impact) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (6) เพื่อประเมินประสิทธิผล (Effectiveness) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (7) เพื่อประเมินความยั่งยืน (Sustainability) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ (8) เพื่อประเมินการถ่ายทอดความสำเร็จ (Transportability) ในการดำเนินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ประชากรที่ใช้ ในการประเมินในครั้งนี้ประกอบด้วย ผู้บริหารโรงเรียนและ ครูผู้สอน จำนวน 22 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน (ยกเว้นผู้บริหารและผู้แทนครู) นักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 จำนวน 56 คน และผู้ปกครองนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 6 จำนวน 56 คน รวมทั้งสิ้น 131 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลในครั้งนี้ ผู้รายงานสร้างเครื่องมือ เป็นแบบสอบถามมีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 4 ฉบับ สำหรับใช้เก็บรวบรวมข้อมูลจากการประเมิน ดังนี้
แบบสอบถามฉบับที่ 1 ใช้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา ครู คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ด้านสภาพแวดล้อม ด้านปัจจัยเบื้องต้น ด้านกระบวนการ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.927
แบบสอบถามฉบับที่ 2 ใช้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา เพื่อประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ด้านผลผลิต ด้านผลกระทบ ด้านประสิทธิผล ด้านความยั่งยืน และด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.962
แบบสอบถามฉบับที่ 3 ใช้สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 เพื่อประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ด้านผลผลิต ด้านผลกระทบ ด้านประสิทธิผล ด้านความยั่งยืน และด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.943
แบบสอบถามฉบับที่ 4 ใช้สำหรับผู้ปกครองของชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 เพื่อประเมินโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ ด้านผลผลิต ด้านผลกระทบ ด้านประสิทธิผล ด้านความยั่งยืน และด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.935
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลวิเคราะห์ข้อมูลสถานะภาพผู้ตอบแบบสอบถามโดยใช้ค่าความถี่และร้อยละ วิเคราะห์ระดับการปฏิบัติโครงการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม โรงเรียนเทศบาล 2 มุขมนตรี ด้านสภาพแวดล้อม ด้านปัจจัยเบื้องต้น ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต ใช้ค่าเฉลี่ย (μ) และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (σ)
ผลการประเมิน ผู้รายงานสรุปผล ตามวัตถุประสงค์ของการศึกษา ดังนี้
1. ด้านสภาพแวดล้อม ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านสภาพแวดล้อม โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่าข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือโครงการสอดคล้องกับนโยบาย สำนักงานการศึกษา เทศบาลนครอุดรธานี อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ วัตถุประสงค์และเป้าหมายของโครงการสามารถนำไปปฏิบัติได้ อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ หลักการของโครงการสอดคล้องกับสภาพความต้องการและจำเป็นในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน อยู่ในระดับมาก
2. ด้านปัจจัยเบื้องต้น ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านปัจจัยเบื้องต้น โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่าข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ กิจกรรมของโครงการเหมาะสมกับนักเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ผู้บริหารให้ความสำคัญและสนับสนุนโครงการ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ องค์กร หรือหน่วยงานอื่นให้การสนับสนุนเงินทุนหรือความร่วมมือ ช่วยเหลือในการดำเนินโครงการ อยู่ในระดับมาก
3. ด้านกระบวนการ ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านกระบวนการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ โครงการมีการวางแผนการปฏิบัติงานชัดเจน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ดำเนินกิจกรรมโครงการอย่างต่อเนื่องและยั่งยืน อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ประชาสัมพันธ์
การดำเนินงานของโครงการ อยู่ในระดับมาก
4. ด้านผลผลิต ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลผลิตโดยรวมและรายกิจกรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากทุกรายการกิจกรรม และเมื่อพิจารณาเป็นรายกิจกรรม พบว่า กิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ การจัดการเรียนการสอนที่บูรณาการในกลุ่มสาระการเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ การออมทรัพย์ อยู่ในระดับมาก ส่วนกิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ โรงเรียนน่าอยู่ สุขาน่าใช้ อยู่ในระดับมาก
นักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลผลิตโดยรวมและรายกิจกรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากทุกรายกิจกรรม และเมื่อพิจารณาเป็นรายกิจกรรมพบว่า กิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ การจัดการเรียนการสอนที่บูรณาการในกลุ่มสาระการเรียนรู้ รองลงมา คือ แปลงเกษตรสาธิต อยู่ในระดับมาก ส่วนกิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ โรงเรียนน่าอยู่ สุขาน่าใช้ อยู่ในระดับมาก
ผู้ปกครอง มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลผลิตโดยรวมและรายกิจกรรม โดยรวมอยู่ในระดับมากทุกกิจกรรม และเมื่อพิจารณาเป็นรายกิจกรรม พบว่า กิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือการจัดการเรียนการสอนที่บูรณาการในกลุ่มสาระการเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ แปลงเกษตรสาธิต อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ โรงเรียนน่าอยู่ สุขาน่าใช้ อยู่ในระดับมาก
5. ด้านผลกระทบ ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลกระทบ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ตระหนักถึงความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ สร้างจิตสำนึกในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ มีความรู้ความเข้าใจในสภาพแวดล้อมของโรงเรียนและชุมชน อยู่ในระดับมาก
นักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลกระทบ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ตระหนักถึงความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ สร้างจิตสำนึกในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ มีความรู้ความเข้าใจในสภาพแวดล้อมของโรงเรียนและชุมชน อยู่ในระดับมาก
ผู้ปกครอง มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านผลกระทบ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ สร้างจิตสำนึกในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ ตระหนักถึงความรักชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ มีจิตสำนึกที่ดี เอื้ออาทรต่อผู้อื่น นึกถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมเป็นหลัก อยู่ในระดับมาก
6. ด้านประสิทธิผล ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านประสิทธิผล โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ นึกถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมเป็นหลัก อยู่ในระดับมาก รองลงมาคือ นำของเหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ วางแผนการใช้ชีวิตอย่างรอบคอบ อยู่ในระดับมาก
นักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านประสิทธิผล โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ นึกถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมเป็นหลัก อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ นำของเหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ วางแผนการใช้ชีวิตอย่างรอบคอบ อยู่ในระดับมาก
ผู้ปกครอง มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านประสิทธิผล โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ นึกถึงผลประโยชน์ของส่วนรวมเป็นหลัก อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ นำของเหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ วางแผนการใช้ชีวิตอย่างรอบคอบ อยู่ในระดับมาก
7. ด้านความยั่งยืน ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านความยั่งยืน โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ รู้จักเสียสละแบ่งปันทรัพยากรที่มีเพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวม อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสภาพแวดล้อม อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ จักการใช้ที่ดินที่ว่างเปล่าภายในบ้านให้เกิดประโยชน์สูงสุด อยู่ในระดับมาก
นักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านความยั่งยืน โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ รู้จักเสียสละแบ่งปันทรัพยากรที่มีเพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวม อยู่ระดับมากที่สุด รองลงมาคือ รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสภาพแวดล้อม อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ รู้จักการใช้ที่ดินที่ว่างเปล่าภายในบ้านให้เกิดประโยชน์สูงสุด อยู่ในระดับมาก
ผู้ปกครอง มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านความยั่งยืน โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ รู้จักเสียสละแบ่งปันทรัพยากรที่มีเพื่อประโยชน์ต่อส่วนรวม อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงของสังคม และสภาพแวดล้อม อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ รู้จักการใช้ที่ดินที่ว่างเปล่าภายในบ้านให้เกิดประโยชน์สูงสุด อยู่ในระดับมาก
8. ด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ ผู้บริหารโรงเรียน ครู และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่นด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ สามารถอธิบายถึงประโยชน์ในการปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงให้ผู้อื่นเข้าใจ อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ นำสิ่งที่ได้รับจากโครงการมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ใช้สินค้าไทย และพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่น อยู่ในระดับมาก
นักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ สามารถนำแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปปรับใช้ได้กับทุกกิจกรรม อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ นำสิ่งที่ได้รับจากโครงการมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ สามารถอธิบายหลักการและแนวคิดตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงให้ผู้อื่นเข้าใจ อยู่ในระดับมาก
ผู้ปกครอง มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ด้านการถ่ายทอดความสำเร็จ โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ สามารถนำแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปปรับใช้ได้กับทุกกิจกรรม อยู่ระดับมาก รองลงมาคือ ใช้สินค้าไทย และพัฒนาภูมิปัญญาท้องถิ่น อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ นำสิ่งที่ได้รับจากโครงการมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน อยู่ในระดับมาก
ข้อเสนอแนะทั่วไป
จากผลการการประเมินโครงการโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น โรงเรียนเทศบาล 9 มณเฑียรทองอนุสรณ์ มีข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาการดำเนินโครงการ ดังนี้
1. ข้อเสนอแนะในการนำไปใช้
1.1 ด้านการกำหนดนโยบายพัฒนา แนวทางการพัฒนา ควรมีการวิเคราะห์ สภาพปัญหาและความต้องการในการดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ควรปรับวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมาย กำหนดเป็นนโยบายวางแผนปฏิบัติการ กำหนดบุคลากรผู้รับผิดชอบ และมีการกำกับติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล รายงานผลต่อผู้บริหารโรงเรียนเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง
1.2 ด้านการจัดการเรียนการสอน แนวทางการพัฒนา ควรสอดแทรกหลักแนวคิดตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงบูรณาการในทุกรายวิชา เน้นการปฏิบัติกิจกรรมจากการเรียนรู้ ครูเป็นกลไกสำคัญ ในการปลูกจิตสำนึก อบรมนักเรียน มีกิจกรรมส่งเสริมนักเรียนในทิศทางเดียวกับนโยบาย โดยมีการประเมินผลควบคู่กับเนื้อหาสาระการเรียนการสอน
1.3 ด้านการจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียน แนวทางการพัฒนา ควรปรับปรุงสิ่งแวดล้อมให้สะอาด มีระบบสุขาภิบาลที่ดี ห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ บริเวณโรงเรียน ควรกำหนดให้มีผู้ดูแลรับผิดชอบ โดยการมีส่วนร่วมของนักเรียนในการรักษาสภาพแวดล้อมและสาธารณะสมบัติของโรงเรียน
1.4 ด้านการปฏิบัติเป็นแบบอย่าง ผู้บริหาร ครูและบุคลากร ต้องประพฤติตน เป็นแบบอย่างที่ดี เป็นแบบอย่างของความศรัทธา เคารพนับถือ และรับฟังความคิดเห็นของนักเรียน มีความสุภาพ อดทน อดกลั้น ควบคุมอารมณ์ มีความรักเมตตา มีความปรารถนาดี ต่อศิษย์เสมอหน้ากัน
1.5 ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน แนวทางการพัฒนา จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ผู้บำเพ็ญประโยชน์ และค่ายกิจกรรมต่าง ๆ ต้องส่งเสริมให้นักเรียนรู้จัก ทำความดี โดยเฉพาะด้านจิตอาสา นักเรียนคิดและลงมือทำด้วย
1.6 ด้านการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชน ผู้ปกครองต้องเป็นแบบอย่างที่ดี ในทุกด้าน โรงเรียนควรทำคู่มือ หลักคิดตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงฉบับนักเรียนและผู้ปกครอง มอบให้ผู้ปกครอง ส่งเสริมให้ผู้ปกครองติดต่อสื่อสารกัน และมีส่วนร่วมในกิจกรรมของโรงเรียน จัดสัปดาห์การเยี่ยมบ้านนักเรียนเพื่อรับทราบพฤติกรรม เปิดช่องการสื่อสารให้ผู้ปกครอง ติดต่อครูได้ตลอดเวลา ควรพัฒนาความร่วมมือของชุมชนให้เข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ในด้านต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น
1.7 ด้านการประเมินผลเพื่อพัฒนา แนวทางการพัฒนา ควรแต่งตั้งผู้รับผิดชอบโครงการ กิจกรรม งาน ดำเนินการกำกับติดตามประเมินผลตามแผนพัฒนา ประกาศเกียรติคุณนักเรียนที่มีคุณงามความดี ยกย่อง ชมเชย มอบเกียรติบัตร ของรางวัล นำข้อเสนอแนะข้อบกพร่องเป็นข้อมูลในการประชุมกลุ่มย่อย หาแนวทางปรับปรุง แก้ไข วางแผนพัฒนาการปฏิบัติงานครั้งต่อไป
2. ข้อเสนอแนะในการศึกษาครั้งต่อไป
2.1 ควรประเมินโครงการโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น ในมิติต่าง ๆ ทั้ง 5 มิติ ของนักเรียนเพิ่มเติม โดยการเพิ่มกิจกรรมให้มีความหลากหลายมากขึ้น เช่น จิตอาสา การบำเพ็ญประโยชน์ ปลูกพืชคอนโด ขยะรีไซเคิล การประดิษฐ์วัสดุจากสิ่งของเหลือใช้ การสร้างมูลค่าจากขยะ เป็นต้น
2.2 ควรมีการประเมินโครงการหรือวิจัยเกี่ยวกับความพึงพอใจของผู้เกี่ยวข้อง ในการดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนพอเพียงท้องถิ่น