เรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถานการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
ชื่อผู้วิจัย นางศิรีกานต์ งามพิพัฒนพงษ์
ปีการศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถ ด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลขั้นพื้นฐาน สำหรับการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถ ด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย และ 4) เพื่อประเมินผลการใช้รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาข้อมูลพื้นฐานคือ การศึกษานโยบาย จุดหมายการจัดการศึกษา หลักสูตรสถานศึกษา โรงเรียนสาหร่ายวิทยาคมการจัดการเรียนรู้การ การศึกษาแนวคิด ทฤษฎี หลักการ งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ การสอบถามข้อมูลพื้นฐานวิธีการเรียนรู้ของนักเรียน การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการสร้างและพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ คือ ผลจาการวิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน ผู้เชี่ยวชาญ และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนสาหร่ายวิทยาคม แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาผลการทดลองใช้และประเมินรูปแบบการเรียนรู้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5/2 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนสาหร่ายวิทยาคมจำนวน 30 คนเครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ 1) รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษา ตอนปลาย 2) คู่มือการใช้รูปแบบและแผนการจัดการเรียนรู้ 3) แบบทดสอบวัดความสามารถด้านการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ 4) แบบประเมินพฤติกรรมการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์ 5)แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที (t-test)
สรุปผลการวิจัย
1. สภาพปัจจุบันและความต้องการในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551 ยึดหลักการและแนวคิดสำคัญคือมีมาตรฐานการเรียนรู้เป็นเป้าหมายในการพัฒนาผู้เรียนมาตรฐานการเรียนรู้เป็นกรอบและแนวทางในการสร้างหลักสูตรการออกแบบการเรียนการสอนและการประเมิน ให้ความสำคัญกับการพัฒนาผู้เรียนในการนำความรู้ไปใช้ในการดำรงชีวิตได้อย่างมีคุณภาพสามารถประยุกต์ใช้ความรู้ในการแก้ปัญหาและการทำงานในสถานการณ์ต่างๆ ผลจากการวิเคราะห์แนวคิด ทฤษฎี งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้พบว่าการจัดการเรียนการสอนคณิตศาสตร์นั้นจะต้องเตรียมความพร้อมของผู้เรียนในด้านความรู้พื้นฐานเพื่อเชื่อมโยงสู่การเรียนรู้ในเรื่องต่อๆไปหรือความรู้ใหม่ เมื่อนักเรียนมีความรู้เดิมนักเรียนจะสมารถสร้างความรู้ใหม่ได้ดีและในการเรียนรู้เรื่องใหม่สอดแทรกทักษะและกระบวนการทางคณิตศาสตร์เข้ากับการเรียนการสอนเนื้อหา ผลจาการสำรวจข้อมูลพื้นฐานวิธีการเรียนของนักเรียนพบว่านักเรียนต้องให้จัดการเรียนรู้เป็นกลุ่ม มีกิจกรรมให้ทำร่วมกัน ให้เพื่อนที่เก่งช่วยเหลือเพื่อนที่เรียนอ่อน เนื่องจากไม่กล้าถามครู และให้ฝึกทำโจทย์ไม่ต้องการให้ครูประเมินผลจากการสอบเพียงอย่างเดียว ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ครูผู้เชี่ยวชาญด้านการสอนคณิตศาสตร์พบว่าวิธีการเรียนรู้ของนักเรียนส่วนใหญ่จะคุ้นเคยกับการฟังบรรยายไม่กล้าซักถามและขาดความตระหนักรู้ในคุณค่าของกระบวนการเรียนรู้และกระบวนการแก้ปัญหานักเรียนไม่สามารถ อ่าน เขียนสัญลักษณ์ หนังสือออก นักเรียนไม่สามารถถ่ายทอดความรู้เดิมอย่างเป็นลำดับขั้นตอน มีปัญหาในการเชื่อมโยงความรู้และการสื่อสาร เพื่อนำไปใช้ในการแก้ปัญหา ดังนั้นการเรียนรู้วิธีการเรียนรู้และวิธีคิดจึงเป็นสิ่งสำคัญยิ่งที่ครูผู้สอนต้องตระหนักและจัดโอกาสให้ผู้เรียนได้ฝึกใช้กระบวนการแก้ปัญหาเพื่อที่จะได้นำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้
2. รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา กิจกรรมการเรียนการสอน และการประเมินผล โดยมีขั้นตอนการเรียนรู้ 5 ขั้นตอน (MACPE MODEL) ได้แก่ 1)ขั้นสร้างแรงจูงใจ (Motivation: M)
2) ขั้นปฏิบัติกิจกรรม (Active Learning : A) 3) ขั้นสรุปองค์ความรู้ (Conclusion : C) 4) ขั้นฝึกทักษะและนำไปใช้ (Practice and apply : P) 5) ขั้นประเมินผล (Evaluation : E) จากการทดลองใช้ภาคสนาม กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.44/84.25 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ที่ตั้งไว้ที่ 80/80
3. การศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
3.1 นักเรียนมีความสามารถด้านการแก้ปัญหาทางคณิตศาสตร์หลังเรียนสูงก่อนเรียนกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05
3.2 นักเรียนมีพฤติกรรมการแก้ปัญหาอยู่ในระดับดี ("x" ̅ = 4.36, S.D. = 0.73)
3.3 นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์เพื่อส่งเสริมความสามารถด้านการแก้ปัญหาและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ("x" ̅ = 4.01, S.D. = 0.81)