ชื่องานวิจัย การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้
ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย นางจุฑารัตน์ สุระโคตร
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
ปีการศึกษา 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐาน และความต้องการในการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 4) เพื่อประเมินรูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ใช้รูปแบบการวิจัยและพัฒนา (Research and Development ) โดยผู้วิจัยได้พัฒนารูปแบบการเรียนรู้ตามกระบวนการ 4 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย(Research : R1) เป็นขั้นการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) เป็นขั้นการออกแบบและพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) เป็นขั้นการนำไปทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้ ขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development : D2) เป็นขั้นการประเมินผล กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนราษีไศล สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดศรีสะเกษ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 34 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เรื่อง ลักษณะสังคมและปัญหาสังคมไทย จำนวน 6 แผน แผนละ 2 ชั่วโมง 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน สำหรับนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ เป็นแบบทดสอบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ 3) แบบทดสอบวัดการรู้เท่าทันสื่อ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ เป็นแบบทดสอบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 20 ข้อ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 20 ข้อ สถิติที่ใช้ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 เตรียมความพร้อม (Preparation) ขั้นที่ 2 การสำรวจและค้นหา (Exploration) ขั้นที่ 3 สร้างความรู้ (Knowledge construction) และขั้นที่ 4 ขั้นประเมินผลและประยุกต์ใช้ความรู้ (Evaluation and Application) หลังจากสิ้นสุดการเรียนในแต่ละแผน นักเรียนจะต้องได้รับการทดสอบท้ายแผน ซึ่งต้องใช้ความสามารถของตนเอง
2. ประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนมีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 85.78/83.75 และเพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อ มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 83.58/82.25
3. นักเรียนที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการรู้เท่าทันสื่อ หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. นักเรียนมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการเรียนรู้วิชาสังคมศึกษา ตามแนวทฤษฎีการสร้างความรู้ด้วยตนเอง เพื่อพัฒนาการรู้เท่าทันสื่อสังคมออนไลน์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด