ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎี
คอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถ
ในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์
เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้วิจัย กนกพร นันทเมธินทร์
หน่วยงาน โรงเรียนบ้านเป้าวิทยา องค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการที่จำเป็นในการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอน
สตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของ
นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 2) พัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียน
การสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) ศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้นโดย 3.1) เปรียบเทียบความสามารถในการแก้ปัญหา ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3.2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน ด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 4) ศึกษาความพึงพอใจ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการเรียนการสอนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนบ้านเป้าวิทยา สังกัด องค์การบริหารส่วนจังหวัดชัยภูมิ ได้มาจากการสุ่มอย่างง่าย จำนวน 45 คน ที่กำลังศึกษาภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) โดยใช้แบบแผนการวิจัยแบบ
One-Group Pretest - Posttest Design เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้
ประกอบด้วย 1) รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอน
สตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ 2) แผนการจัดการเรียนรู้ 3) แบบสัมภาษณ์ 4) แบบทดสอบความสามารถในการแก้ปัญหา จำนวน 5 สถานการณ์ 20 ข้อ 5) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ 6) แบบสอบถาม ความพึงพอใจ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าสถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสถิติที แบบไม่อิสระ และวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. การศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนว
ทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิคศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 5 (SDSCCP Model) มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการของนักเรียนและผู้เกี่ยวข้อง ทั้งในด้านรูปแบบ เนื้อหา การจัดกิจกรรมการเรียน และการวัดผลประเมินผล ตามแนวทางการปฏิรูปกระบวนการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
2. รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (SDSCCP Model) ซึ่งมี 5 องค์ประกอบสำคัญ คือ 1)สาระ/มาตรฐาน/ตัวชี้วัดเป็นเป้าหมายสำคัญในการพัฒนาผู้เรียนเป็นการระบุสิ่งที่ผู้เรียนควรรู้และปฏิบัติได้ 2) สาระสำคัญเป็นแก่นของเนื้อหาสาระ 3) จุดประสงค์การเรียนรู้ เป็นสิ่งที่ต้องการให้ผู้เรียนได้แสดงพฤติกรรมอันพึงประสงค์ที่สะท้อนถึงความรู้ 4) สาระการเรียนรู้ เป็นเนื้อหาที่เกี่ยวกับแนวคิด หลักการ และข้อเท็จจริงที่ต้องการให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ 5) การจัดประบวนการเรียนรู้ ซึ่งเป็นกระบวนการเรียนรู้ที่จะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ ประกอบด้วย 6 ขั้นตอน ดังนี้ (1) ขั้นกระตุ้นความรู้ (Stimulate knowledge : S) (2)ขั้นกำหนดปัญหาที่เหมาะสม(Detemine appropriate problems : D) (3) ขั้นศึกษาค้นคว้าแก้ไขปัญหาร่วมกัน (Study the solution : S) (4) ขั้นสร้างความรู้ที่เหมาะสม (Create knowledge : C) (5)ขั้นสรุปคำตอบ (Check answer:C) (6) ขั้นนำเสนอและอภิปรายผล (Present a discussion: P)
โดยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model) นี้ประกอบด้วย 12 แผน จำนวน 26 ชั่วโมง รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model) มีความเที่ยงตรงเชิงเนื้อหา (Content Validity) มีค่าดัชนีความสอดคล้องระหว่าง 0.67 - 1.00 ค่าประสิทธิภาพแบบรายบุคคล (Individual Try out) เท่ากับ 63.10/62.22 นำมาปรับปรุงพัฒนาตามคำแนะนำผู้เชี่ยวชาญ ได้นำรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model)นำไปทดลองแบบกลุ่มเล็ก (Small Group Try out) ได้ค่าประสิทธิภาพเท่ากับ 72.66/71.48 และนำรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model)แบบกลุ่มใหญ่ (Field Try out) ประสิทธิภาพเท่ากับ 77.29/77.37
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model)
3.1 ความสามารถในการแก้ปัญหา หลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (SDSCCP Model) ทดสอบวัดความสามารถในการแก้ปัญหาก่อนเรียน-หลังเรียน มีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 7.58 และ 15.38 ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบคะแนนระหว่างก่อนเรียน-หลังเรียน ด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ (SDSCCP Model) พบว่า คะแนนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนแตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน หลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (SDSCCP Model) มีคะแนนเฉลี่ยเท่ากับ 13.60 และ 23.24 ตามลำดับ เมื่อเปรียบเทียบคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางกาเรียนระหว่างก่อนเรียน-หลังเรียน ด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน (SDSCCP Model) พบว่า คะแนนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ความพึงพอใจ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการเรียนการสอนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ร่วมกับการใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความสามารถในการแก้ปัญหาและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง ฟังก์ชันตรีโกณมิติ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 (SDSCCP Model) พบว่า หลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น (SDSCCP Model) นักเรียนมีความพึงพอใจ ต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ที่พัฒนาขึ้น ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยพึงพอใจ ต่อรูปแบบการเรียนการสอนด้านสถานการณ์ปัญหาที่ครูกำหนดให้ เพราะนักเรียนได้ร่วมกันศึกษาแก้ไขปัญหากระตุ้นความอยากรู้คำตอบ นักเรียนเกิดการคิดแก้ปัญหาสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง ครูเรียงเนื้อหาได้เหมาะสมสามารถสรุปความรู้เชื่อมโยงไปใช้ในชีวิตประจำวันได้