ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อ
ส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย นางสาววิไลพร พงษ์พล
ปีที่วิจัย 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและข้อมูลพื้นฐานในการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่องเซต เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และ จิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพ 3) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 4) เพื่อขยายผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และ จิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 แผนการเรียนวิทยาศาสตร์- คณิตศาสตร์ ที่กําลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนพรานวิบูลวิทยา จํานวน 37 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการขยายผลการวิจัยเป็นนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 แผนการเรียนคณิตศาสตร์-ศิลป์ภาษา ซึ่งไม่ใช่กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการทดลอง จำนวน 20 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดวิเคราะห์ แบบวัดจิตตนิสัยของนักเรียนและแบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการใช้รูปแบบการเรียนการสอน วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติทีแบบไม่อิสระและแบบอิสระและการวิเคราะห์ เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ได้ข้อสรุปว่า ความรู้ของนักเรียนมาจากการถ่ายทอดจากครู ไม่ได้มาจากการสร้างความรู้ด้วยตนเองนักเรียนจึงลืมง่าย นักเรียนไม่สามารถนำความรู้จากการเรียนไปใช้ในการดำเนินชีวิตได้เท่าที่ควร เกิดจากการจัดเรียนการสอนไม่มีการเชื่องโยงความรู้ไปสู่สิ่งรอบตัว เมื่อนักเรียนพบเจอสถานการณ์ที่เป็นปัญหาในชีวิตจริงจึงไม่อาจนำความรู้มาใช้ได้ เนื่องมาจากครูจัดการเรียนการสอนโดยยึดตำราเป็นหลัก การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ไม่ได้ส่งเสริมให้นักเรียนได้คิดวิเคราะห์ นักเรียนจึงมีความรู้อยู่ในระดับความรู้ ความเข้าใจ ครูผู้สอนคณิตศาสตร์จึงมีความคิดเห็นตรงกันว่าสิ่งสำคัญที่ต้องเร่งแก้ไขและพัฒนา คือ ปรับกระบวนทัศน์ในการจัดการเรียนรู้ เปลี่ยนจากการถ่ายทอดความรู้เป็นการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการสร้างความรู้ด้วยตนเอง โดยใช้รูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อส่งเสริม ความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
2. การพัฒนารูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีชื่อว่า WPPS Model มีองค์ประกอบ คือ หลักการ วัตถุประสงค์ กระบวนการเรียนการสอนและเงื่อนไขการนำรูปแบบไปใช้ กระบวนการเรียนการสอนมี 4 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นการกระตุ้นเตรียมความพร้อม (Warm : W) 2) ขั้นนำเสนอเนื้อหาจัดประสบการณ์เรียนรู้และกระบวนการคิด (Presentation: P) 3) ขั้นฝึกทักษะ (Practice:P) 4) ขั้นสรุปผล (Summary : S) โดยที่รูปแบบการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต เพื่อส่งเสริมความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (WPPS Model) ที่พัฒนาขึ้นมานี้มีประสิทธิภาพเท่ากับ 82.12/82.11 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่กําหนดไว้
3. หลังการเรียนการสอนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนคณิตศาสตร์ ประกอบแบบฝึกทักษะเรื่อง เซต นักเรียนมีความสามารถในการ คิดวิเคราะห์และจิตตนิสัย สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3. ความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัยของนักเรียนที่เรียน โดยใช้รูปแบบการเรียนการสอน พัฒนาขึ้นในช่วง เวลาระหว่างเรียน
4. ความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการใช้รูปแบบการเรียนการสอนโดยภาพรวมอยู่ในระดับเห็นด้วยมากที่สุด
5. ผลการขยายผล พบว่า หลังการเรียนการสอน โดยใช้รูปแบบการเรียนการสอน นักเรียนมีความสามารถในการคิดวิเคราะห์และจิตตนิสัย สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการใช้รูปแบบการเรียนการสอนโดยภาพรวมอยู่ในระดับ เห็นด้วยมากที่สุด