บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อรายงานผลการวิจัยและพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิทยาศาสตร์และความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์และ ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3/3 เทศบาล ๔ (เพาะชำ) สังกัดเทศบาลเมืองเทศบาลนครราชสีมา อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ปีการศึกษา 2560 จำนวน 31 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบยกกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือ ที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียน เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังเรียน ของแต่ละหัวเรื่องย่อย แบบทดสอบความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ และ แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) การทดสอบค่าที (t-test แบบ Dependent Sample) และค่าประสิทธิภาพ E1/E2
ผลการศึกษา พบว่า
1. ประสิทธิภาพของของแผนการจัดการเรียนรู้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 โดยมีค่า E1 / E2 = 84.62/83.11 และเมื่อแยกตามเรื่องที่สอน พบว่า ประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ ทุกแผน เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียน ด้วยตามแผนการจัดการเรียนรู้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญ
ทางสถิติที่ระดับ .05 และเมื่อแยกตามเรื่องที่สอน ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .05 ทุกเรื่อง
3. การทดสอบหลังเรียนหาความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ด้วยการจัดการเรียนรู้ ตามแผนการจัดการเรียนรู้พัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์เรื่อง ชีวิตสัมพันธ์ กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โดยใช้แผนผังความคิด ในภาพรวมอยู่ใน ระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจอยู่ในระดับดีมาก คือ นักเรียนสามารถแลกเปลี่ยนความรู้และแสดงความคิดเห็นกับเพื่อน ๆ จากแผนผังความคิด เป็นลำดับแรก