ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่าง
มีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลง
ของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ชื่อผู้วิจัย นางอรณัน เผื่อนพึ่ง ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนเสือโก้กวิทยาสรรค์ อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม
สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม
ปีการศึกษา ภาคเรียนที่ 1ปีการศึกษา 2560
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ1) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 42)เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน3) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560โรงเรียนเสือโก้กวิทยาสรรค์อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม ได้มาจากการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling)จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน30 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย 1) แผนการจัดการเรียนรู้ประกอบการใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน 3) แบบทดสอบวัดความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติทดสอบค่าทีแบบไม่อิสระ (t-test dependent)
ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4มีชื่อว่าDCDIEP Model จากการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ รูปแบบการจัดการเรียนรู้มีความเหมาะสมและสอดคล้องกันทุกองค์ประกอบ รูปแบบการจัดการเรียนรู้มี 8 องค์ประกอบ คือ หลักการ วัตถุประสงค์ กระบวนการจัดการเรียนรู้ หลักการตอบสนอง ระบบสังคม สิ่งสนับสนุน สาระความรู้ และสิ่งส่งเสริมการเรียนรู้ กระบวนการเรียนรู้มี 6 ขั้นตอน ประกอบด้วย 1) ขั้นกำหนดและทำความเข้าใจปัญหา (Determining and Understanding problems) 2) ขั้นดำเนินการศึกษาจากแหล่งข้อมูลที่เชื่อถือได้ (Conduct studies from reliable sources) 3) ขั้นการนิรนัยและสังเคราะห์ความรู้ (Dedication and Knowledge synthesis) 4) ขั้นการตีความและสรุปความรู้(Interpret and Summarize knowledge) 5) ขั้นประเมินค่าคำตอบ (Evaluate the answer) 6)ขั้นนำเสนอและประเมินผลงาน(Presentation and Evaluation) และ
ค่าประสิทธิภาพ(E1/E2) ของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เท่ากับ 79.22/78.75เมื่อเทียบกับเกณฑ์ 75/75 ปรากฏว่ามีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05
4. ความพึงพอใจของนักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบปัญหาเป็นฐานผสมผสานการคิดอย่างมีวิจารณญาณ วิชา โลก ดาราศาสตร์และอวกาศ เรื่อง กระบวนการเปลี่ยนแปลงของโลก ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4อยู่ในระดับมากที่สุด