บทคัดย่อ
โครงการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น และเสริมสร้างลักษณะนิสัยของนักเรียนโรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนโรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) สร้างผลงานด้านศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น สามารถนำเสนอต่อสาธารณชนได้อย่างมีคุณภาพ ตระหนัก เห็นคุณค่าของศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างแท้จริง โดยจัดกิจกรรมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม จำนวน 6 กิจกรรม คือ 1) ระบำโคราชนาฏยรัตน์ 2) รำมวยโคราช 3) คีตะมวยไทย 4) ดนตรีไทย (โปงลาง) 5) เพลงโคราช และ 6) เครื่องปั้นดินเผา มีการดำเนินงานตามโครงการโดยใช้กระบวนการบริหารคุณภาพวงจร เดมมิ่ง (P-D-C-A) และประเมินโครงการโดยใช้ CIPP Model ซึ่งการประเมินครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ประเมินด้านสภาพแวดล้อม เกี่ยวกับนโยบายและวัตถุประสงค์ของโครงการ 2) ประเมินด้านปัจจัยนำเข้า เกี่ยวกับการจัดบุคลากร ทรัพยากร และปัจจัยสนับสนุนอื่น ๆ ในการดำเนินงานตามโครงการ 3) ประเมินด้านกระบวนการ เกี่ยวกับการดำเนินงานตามโครงการ และ 4) ประเมินด้านผลผลิต ที่เกิดจากการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินเป็นครู นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียนโรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) จังหวัดนครราชสีมา ปีการศึกษา 2561 เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินเป็นแบบสอบถามความคิดเห็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 8 ฉบับ และแบบทดสอบวัดความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ดำเนินการอนุรักษ์ จำนวน 30 ข้อ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าเฉลี่ย ( ) และ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการประเมินสรุปได้ดังนี้
1. ด้านสภาพแวดล้อม
โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีความพร้อมด้านสภาพแวดล้อม เกี่ยวกับนโยบาย และวัตถุประสงค์ของโครงการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น และเสริมสร้างลักษณะนิสัยของนักเรียนโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
2. ด้านปัจจัยนำเข้า
โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีความพร้อมด้านทรัพยากร และปัจจัยสนับสนุนการดำเนินงานตามโครงการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น และเสริมสร้างลักษณะนิสัยของนักเรียนโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
3. ด้านกระบวนการ
โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีความพร้อมด้านกระบวนการในการดำเนินงานตามโครงการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม เพื่อถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่น และเสริมสร้างลักษณะนิสัยของนักเรียนโดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
4. ด้านผลผลิต
4.1 นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ดำเนินการอนุรักษ์โดยรวม มีค่าคะแนนเฉลี่ยเท่ากับร้อยละ 90.10 ผ่านเกณฑ์ขั้นต่ำที่กำหนดไว้
4.2 ครู และนักเรียน มีความเห็นสอดคล้องกันคือ โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีการดำเนินกิจกรรมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ทั้ง 6 กิจกรรมตามโครงการ และสามารถส่งผลต่อการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นได้โดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
4.3 นักเรียนสามารถสร้างผลงานด้านศิลปวัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่น ทั้ง 6 ประเภท ได้อย่างมีคุณภาพและสามารถแสดงต่อสาธารณชนได้อย่างดียิ่ง
4.4 ครู นักเรียน และผู้ปกครองของนักเรียน มีความเห็นสอดคล้องกันคือ โรงเรียนเทศบาล 1 (บ้านบัวใหญ่) มีการดำเนินกิจกรรมอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ทั้ง 6 กิจกรรมตามโครงการ และสามารถส่งผลต่อการเสริมสร้างลักษณะนิสัยของนักเรียนได้โดยรวม อยู่ในระดับมากที่สุด
4.5 ผลกระทบจากการดำเนินโครงการ ส่งผลให้ 1) นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนดีขึ้น ได้แสดงออกสู่สาธารณชนเป็นการเผยแพร่ผลงานและชื่อเสียงของโรงเรียน รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่าทางสังคม เป็นที่ยอมรับของเพื่อน ๆ กล้าแสดงออกในสิ่งที่เหมาะสม และมีความรักในสถาบันตนเอง 2) ครูและบุคลากรทางการศึกษาได้เลื่อนวิทยฐานะจาก ครูชำนาญการ เป็นครูชำนาญการพิเศษ เพิ่มขึ้น 3) ชุมชน มีความรัก ชื่นชม ในผลงานของนักเรียนที่นำไปแสดงในสถานที่ต่าง ๆ และผู้ปกครองนักเรียนมีความรัก ความศรัทธาต่อโรงเรียน