บทคัดย่อ
นายสุรพล ปากอุตสาห์ : (2561) : รายงานการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอยจังหวัดสระบุรี
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อ 1) ศึกษาการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี 2) ศึกษาความรู้ ความเข้าใจ และความสามารถเกี่ยวกับกระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี และ 3) ศึกษาความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี
กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้เป็น ครูผู้สอนโรงเรียนในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย ที่ผู้ศึกษาให้การนิเทศ ติดตาม และประเมินผล กำหนดกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ได้ขนาดกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) คู่มือกระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี 2) แบบประเมินตนเอง ก่อนและหลังกระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน 3) แบบประเมินความสามารถในการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน และ4) แบบประเมินความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อการดำเนินงานกระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ 1) วิเคราะห์ประเมินตนเอง ก่อนและหลังการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน โดยหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 2) วิเคราะห์ความสามารถในการเขียนแผนจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานของครูผู้สอน โดยหาค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน 3) วิเคราะห์แบบประเมินความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อการดำเนินงานการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย โดยหาค่าเฉลี่ย และ ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการศึกษาพบว่า
1. การพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี ผู้ศึกษาได้ศึกษาแนวคิดทฤษฎีต่าง ๆ เช่น ทฤษฎีการเรียนรู้ของผู้ใหญ่ (Malcome S. Knowles, 1973) ทฤษฎีการเรียนรู้แบบร่วมกัน (Collaborative Learning) ทฤษฎีการเรียนรู้อิงประสบการณ์ (Experiential Learning) รวมทั้งศึกษารูปแบบกระบวนการนิเทศ เช่น รูปแบบการนิเทศแบบเน้นการพัฒนา(Glickmam,1981) รูปแบบการนิเทศแบบร่วมพัฒนาวิชาชีพ (Gluttorn, 1984) รูปแบบการนิเทศแบบสอนงาน (อัญชลี ธรรมะวิธีกุล, 2552) รูปแบบการนิเทศแบบกัลยาณมิตร (สุมน อมรวิวัฒน์, 2547) และรูปแบบการนิเทศแบบมีส่วนร่วม (Glickman, 1995) ทำให้ได้กระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน ที่เหมาะสมกับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอยซึ่งมีขั้นตอนการนิเทศ 3 ขั้นตอน คือขั้นตอนที่ 1 ให้ความรู้ สร้างความเข้าใจ เป็นขั้นตอนการดำเนินการให้ความรู้ คำชี้แนะ จากศึกษานิเทศก์ เพื่อช่วยให้ครูนำความรู้ความเข้าใจที่มีอยู่หรือที่ได้รับจากการอบรมไปปฏิบัติให้เกิดผลสำเร็จตามศักยภาพหรือความสามารถของครูแต่ละคนเป็นการพัฒนากลุ่มครูจำนวนน้อยหรือรายบุคคลอย่างเข้มข้น ทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิด ขั้นตอนที่ 2 เรียนรู้จากการฝึกปฏิบัติจริง เป็นขั้นตอนการนำความรู้ที่ได้รับมา ไปปฏิบัติจริง โดยการร่วมมือกันทำงาน การคิดอย่างมีจารณญาณ การแก้ปัญหา การฝึกทักษะต่าง ๆ ที่เป็นการสร้างการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานให้กับตนเอง และขั้นตอนที่ 3 นิเทศ ติดตาม และประเมินผล เป็นขั้นตอนการนำเสนอผลงานการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน ในรูปแบบต่าง ๆ ของการทำโครงงาน เริ่มตั้งแต่การนำเสนอหัวเรื่อง ขั้นตอนและวิธีการทำโครงงาน และผลสรุปของโครงงาน เพื่อทราบว่าการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานนั้นบรรลุวัตถุประสงค์ เป้าหมายที่ต้องการมากน้อยเพียงใด ดำเนินการประสบความสำเร็จ มีประสิทธิภาพหรือไม่ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขการดำเนินงาน ช่วยให้การการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐานมีประสิทธิภาพสูงยิ่งขึ้น
2. ความรู้ ความเข้าใจ และความสามารถในการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย จังหวัดสระบุรี พบว่า ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน ของกลุ่มเป้าหมายหลังการศึกษาเอกสาร มีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่าคะแนนเฉลี่ย ก่อนการศึกษาเอกสาร ส่วนความสามารถในการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอย โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
3. ความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน สำหรับครูในโรงเรียนเทศบาลบ้านม่วง สังกัดเทศบาลเมืองแก่งคอยพบว่า ความพึงพอใจของครูผู้สอนต่อการพัฒนากระบวนการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อการจัดการเรียนรู้แบบโครงงานเป็นฐาน โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ขั้นนิเทศ ติดตาม และประเมินผล มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากอันดับแรก รองลงมา ขั้นให้ความรู้ สร้างความเข้าใจ และขั้นเรียนรู้จากการฝึกปฏิบัติจริง ตามลำดับ