ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT
โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้
สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ผู้วิจัย นางสุภัทธา จริตรัมย์
ปีที่วิจัย 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานและความต้องการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 2) พัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม 3) ทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม และ 4) ประเมินผลรูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/2 จำนวน 30 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling ) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยแผนการจัดการเรียนรู้ ชุดการสอน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และแบบสอบถาม ความพึงพอใจ การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบสมมติฐานแบบสถิติ t - test (Dependent Samples) และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม พบว่า 1) การวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานเป็นการสำรวจความสำคัญของกระบวนการจัดการศึกษา เพื่อให้ผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้ ผู้เรียนมีความสำคัญที่สุด การส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตามธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพ การศึกษาต้องเน้นความสำคัญ ความรู้ คุณธรรม กระบวนการเรียนรู้และบูรณาการตามความเหมาะสมของแต่ละระดับการศึกษาในเรื่อง K P A สอดคล้องกับพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2553 หมวด 4 มาตรา 22 2) การวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อศึกษาแนวทางในการจัดการศึกษา การพัฒนาผู้เรียน มีคุณธรรมจริยธรรม หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ประกอบด้วย สาระศาสนา ศีลธรรมและจริยธรรม สาระหน้าที่พลเมือง วัฒนธรรมและการดำเนินชีวิต สาระเศรษฐศาสตร์ สาระประวัติศาสตร์ โดยมุ่งให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ การอยู่ร่วมกันในสังคมที่มีความเชื่อมสัมพันธ์กัน และมีความแตกต่างกันอย่างหลากหลาย เพื่อช่วยให้สามารถปรับตนเองกับบริบทสภาพแวดล้อม เป็นพลเมืองดี มีความรับผิดชอบ มีความรู้ ทักษะ คุณธรรม และค่านิยมที่เหมาะสม 3) การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อทราบปัญหา การจัดการเรียนการสอน ครู ผู้เรียน มีการจัดการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับภารกิจของผู้เรียน ผู้เรียนมีพื้นฐานความรู้ ความสามารถ ทักษะกระบวนการเรียนรู้และคุณลักษณะที่พึงประสงค์ 4) วิเคราะห์การจัดการเรียนการสอนจากครูผู้มีประสบการณ์ด้านการสอน เพื่อเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และสามารถแก้ปัญหาด้านสื่อ เทคโนโลยี นวัตกรรม รวมทั้งปัญหาการสอนของครู 5) วิเคราะห์แนวคิด ทฤษฎี สาระสำคัญ ในการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ที่พัฒนาขึ้นมีองค์ประกอบ 8 ขั้นตอน คือ (1) ขั้นสร้างคุณค่าและประสบการณ์ของสิ่งที่เรียน (2) ขั้นวิเคราะห์ประสบการณ์ (3) ขั้นปรับประสบการณ์เป็นความคิดรวบยอด (4) ขั้นพัฒนาความคิดรวบยอด (5) ขั้นลงมือปฏิบัติจากกรอบความคิดที่กำหนด (6) ขั้นสร้างชิ้นงานที่สะท้อนความเป็นตนเอง (7) ขั้นวิเคราะห์คุณค่าและการประยุกต์ใช้ และ (8) ขั้นแลกเปลี่ยนประสบการณ์เรียนรู้กับผู้อื่น
2. ผลการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม พบว่า มีประสิทธิภาพ 81.88/83.17 เมื่อเทียบกับเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 ปรากฏว่าสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม พบว่า นักเรียนที่เรียนด้วยรูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. ผลการประเมินรูปแบบการเรียนรู้แบบวัฏจักรการเรียนรู้ 4MAT โดยใช้ชุดการสอน เรื่อง ทวีปเอเชีย เพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม พบว่า นักเรียนมีความพึงพอใจ โดยรวมทั้ง 4 ด้าน อยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ย เท่ากับ 4.42 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.65 ถือว่าผ่านเกณฑ์การประเมิน