ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสาร
ภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ
ชื่อผู้วิจัย นางชุติมา ศรีจำนงค์
ปีที่ทำวิจัยสำเร็จ 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานและประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ2) พัฒนารูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) ทดลองใช้รูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ 4) ประเมินความพึงพอใจและปรับปรุงรูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/2 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2561 โรงเรียนโนนไทยคุรุอุปถัมภ์ อำเภอโนนไทย จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 1 ห้องเรียน จำนวน 38 คน ซึ่งได้มาด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่าย (Simple Random Sampling) สำหรับเครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย รูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสาร
ภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ แบบทดสอบวัดทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีต่อรูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติใช้ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ การวิเคราะห์เนื้อหา ค่าทีแบบไม่อิสระ (t-test Dependent Sample)
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลจากศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานและประเมินความต้องการจำเป็นในการพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ พบว่า
1.1 ครูผู้สอนเน้นหลักไวยากรณ์มากเกินไป เน้นความจำที่มีรูปแบบชัดเจน แต่ในความเป็นจริงภาษาอังกฤษสำคัญที่สุดคือการสื่อสาร ครูไม่เน้นเป้าหมายการสอนภาษาเพื่อการสื่อสารกันได้อย่างเข้าใจมากกว่าการสื่อสารให้ถูกต้องตามหลักไวยากรณ์ อีกประเด็นหนึ่งคือครูผู้สอนไม่ส่งเสริมให้นักเรียนมีความกล้าแสดงออกทางภาษา เน้นการประเมินความรู้ตามหลักภาษาแต่ขาดกระบวนการเรียนรู้ทางภาษาที่มีขั้นตอน ส่งผลให้นักเรียนไม่เกิดองค์ความรู้ด้วยตนเอง นักเรียนสะกดคำศัพท์และแปลความหมายไม่ได้ และนักเรียนมีทัศนคติไม่ดีต่อภาษาอังกฤษ ไม่ตระหนักถึงความสำคัญของภาษาอังกฤษ ซึ่งครูต้องปรับทัศนคติของนักเรียนโดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญและประโยชน์ของภาษาอังกฤษที่จำเป็นต้องใช้ในสถานการณ์ปัจจุบัน
1.2 นักเรียนส่วนใหญ่มีความสามารถพื้นฐานทางภาษาอังกฤษค่อนข้างต่ำมาก ขาดทักษะทางภาษาทั้ง 4 ทักษะ (ฟัง พูด อ่าน เขียน) โดยเฉพาะทักษะการพูด นักเรียนไม่กล้าพูด ไม่กล้าแสดงออก ขาดความมั่นใจในการพูด ทั้งนี้เนื่องจากนักเรียนส่วนใหญ่กังวลในเรื่องของหลักไวยากรณ์มากเกินไป และนักเรียนส่วนใหญ่ขาดแรงจูงใจในการเรียนภาษาอังกฤษ ไม่ค่อยให้ความสำคัญกับการเรียนภาษาอังกฤษ
1.3 การจัดการเรียนรู้ที่เน้นภาระงานจะเป็นวิธีที่ช่วยเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับภาระงานที่ครูมอบหมาย ซึ่งทำให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงโดยการสื่อสารภาษาอังกฤษทั้ง 4 ทักษะ สามารถพัฒนาผู้เรียนทั้งด้านความรู้ ความสามารถทางภาษา ด้านจิตใจ ด้านสังคม ความรับผิดชอบ เป็นการฝึกให้ผู้เรียนใช้ภาษาอังกฤษในสถานการณ์ต่าง ๆ ที่หลากหลายเป็นจริง สอดคล้องกับชีวิตประจำวันของผู้เรียนซึ่งสอดคล้องกับทักษะทางภาษาที่ผู้เรียนได้นำภาษาไปใช้จริง
1.4 การจัดการเรียนรู้ที่เน้นภาระงานจะเป็นวิธีที่ช่วยเสริมสร้างทักษะการคิดวิเคราะห์ได้ ทั้งนี้นักเรียนต้องมีความรับผิดชอบ มีวินัยในการเรียน รู้จักแสวงหาความรู้จากแหล่งการเรียนรู้ต่าง ๆ รู้จักการทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม ร่วมกันอภิปรายหาคำตอบ แก้ปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เป็นวิธีการที่นักเรียนสามารถเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างสนุกสนาน ได้ลงมือปฏิบัติจริง เพื่อนำองค์ความรู้ที่ได้มาวิเคราะห์และสร้างชิ้นงานได้อย่างสร้างสรรค์ เชื่อมโยงกับชีวิตประจำวันได้
1.5 แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้สอนภาษาอังกฤษส่วนใหญ่ใช้กิจกรรมการสอนแบบ 3P (Presentation-Practice-Production) การจัดกิจกรรมสนทนาตามสถานการณ์จำลอง และการจัดกิจกรรมแบบกลุ่ม
1.6 ผลจากการสอบถามหัวข้อการเรียนภาษาอังกฤษที่นักเรียนสนใจมากที่สุด จำนวน 182 คน พบว่า นักเรียนสนใจหัวข้อการเรียนภาษาอังกฤษมากที่สุด จำนวน 3 ลำดับ ได้แก่ ลำดับที่ 1 หัวข้ออาหารและเครื่องดื่ม ลำดับที่ 2 หัวข้อกิจกรรมยามว่างและความบันเทิง ลำดับที่ 3 หัวข้อภาษาต่างประเทศ
1.7 ผลการสอบถามนักเรียนด้านทักษะภาษาอังกฤษ พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่มีความสามารถด้านทักษะภาษาอังกฤษทุกทักษะอยู่ในระดับพอใช้ ทักษะที่นักเรียนมีความสามารถระดับดีมาก ได้แก่ ทักษะการ และทักษะที่นักเรียนต้องปรับปรุงมากที่สุด ได้แก่ ทักษะการพูด
2) ผลพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศพบว่า
2.1 รูปแบบการเรียนรู้ (PICE Model) ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบหลัก ดังนี้ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการเรียนรู้ 4 ขั้น ประกอบด้วย ขั้นที่ 1 ขั้นเตรียมการงานสร้าง (P) ขั้นที่ 2 ขั้นเสริมสร้างแรงบันดาลใจ (I) ขั้นที่ 3 ขั้นสรรค์สร้างงานนำเสนอ (C) ขั้นที่ 4 ขั้นประเมินผลลัพธ์ (E)
2.2 รูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศมีประสิทธิภาพ 81/83.50 สูงกว่าเกณฑ์ 80/80 ที่ตั้งไว้
3) ผลการทดลองใช้ รูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ พบว่า นักเรียนมีทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์หลังการใช้รูปแบบสูงขึ้นกว่าก่อนการใช้รูปแบบการเรียนรู้แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ซึ่งสอดคล้องกับสมมติฐานการวิจัยข้อ 2 และ ข้อ 3
4) นักเรียนมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการเรียนรู้ที่เน้นภาระงาน เพื่อเสริมสร้างทักษะการสื่อสารภาษาอังกฤษและทักษะการคิดวิเคราะห์ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ โดยภาพรวมนักเรียนส่วนใหญ่มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุดทุกด้าน