ชื่อเรื่อง การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
ผู้วิจัย นางเกษราภรณ์ สุขจันทร์
ผลงานวิชาการ ชำนาญการพิเศษ
โรงเรียน บ้านปราสาท ปีการศึกษา 2561
บทคัดย่อ
การปรับทัศนคติเกี่ยวกับการเรียนหลักภาษาไทยโดยให้นักเรียนตระหนักถึงความสำคัญของการเรียนหลักภาษาไทยในเรื่องคำและชนิดของคำไม่ใช่เรื่องยาก แต่ครูผู้สอนควรปรับกลวิธีในการสอนของครูเสียก่อน ซึ่งครูภาษาไทยบางคนยังใช้วิธีการสอนแบบเดิม โดยยึดแบบเรียนเป็นแหล่งเรียนรู้ สอนเพียงเนื้อหาที่ปรากฏอยู่ในบทเรียนเท่านั้น หรือมุ่งสอนให้จบเนื้อหาตามที่ปรากฏอยู่ในแบบเรียนเพียงอย่างเดียว ทำให้นักเรียนขาดประสบการณ์ที่ควรจะได้รับและเกิดความเบื่อหน่ายในการเรียน ซึ่งเป็นเหตุให้การเรียนการสอนไม่บรรลุตามวัตถุประสงค์ของหลักสูตร ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ได้พบปัญหาจากการสอนหลักภาษาไทย เรื่องคำและชนิดของคำในภาษาไทย โดยจากการทดสอบ สังเกต สอบถาม พบว่านักเรียนยังขาดความรู้ ความเข้าใจ ไม่สามารถจำแนกและนำคำแต่ละชนิดไปใช้ได้อย่างถูกต้อง จึงจำเป็นที่จะต้องได้รับการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ในเรื่อง ชนิดของคำในภาษาไทยให้ดียิ่งขึ้นในการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ให้กับนักเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยนั้น ครูถือว่าเป็นผู้มีบทบาทสำคัญยิ่งในการที่จะทำให้นักเรียนมีความรู้ ความสามารถตามจุดประสงค์และหลักการของหลักสูตรที่กำหนดไว้มากน้อยเพียงใดย่อมขึ้นอยู่กับองค์ประกอบต่าง ๆ หลายประการ องค์ประกอบที่สำคัญที่สุด คือ ประสิทธิภาพในการสอนของครูที่ต้องคำนึงถึง เทคนิคและกระบวนการสอนที่ช่วยให้เกิดการเรียนรู้อย่างสมบูรณ์ที่สุด ผู้สอนจำเป็นต้องนำสื่อต่าง ๆ มาช่วยส่งเสริมเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ และมีความสนุกสนานในการเรียน การใช้แผนผังความคิด (Mind Mapping) ประกอบกิจกรรมการเรียนรู้ จะช่วยส่งเสริมกระบวนการคิด ผู้วิจัยได้พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังความคิดของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6
โดยมีความมุ่งหมายเพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 ศึกษาหาค่าดัชนีประสิทธิผลของชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เปรียบเทียบผลการเรียนรู้ก่อนเรียนกับหลังเรียนชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด และศึกษาความพังพอใจในการเรียนรู้
ชุดกิจกรรมเรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นแระถมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มเป้าหมายในการวิจัยครั้งนี้คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านปราสาท สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดศรีสะเกษ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 28 คน ซึ่งได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เครื่องมือที่ใช้คือ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้เรื่องคำและชนิดของคำไทย โดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 7 เล่ม แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 1 ชุด ซึ่งมีค่าความยากง่ายตั้งแต่ 0.46 ถึง 0.75 มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.37 ถึง 0.88 และมีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ .82 แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง คำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังจำนวน 1 ชุด ใช้เวลาในการทดลอง 9 ครั้ง ครั้งแรกและครั้งสุดท้ายใช้เวลา ครั้งละ 1 ชั่วโมง ส่วนเวลาเรียนครั้งที่ 2 ถึงครั้งที่ 7 ครั้งละ 2 ชั่วโมง สถิติที่ใช้ คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ประสิทธิภาพ ดัชนีประสิทธิผล และ t test (Dependent Samples)
ผลการวิจัยปรากฏดังนี้
ผลการวิจัยพบว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง คำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังความคิดของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.51/83.67 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80 /80 ที่ตั้งไว้ และมีดัชนีประสิทธิผลของการเรียนรู้ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง คำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังความคิด เท่ากับ 0.7442 หมายความว่า ผู้เรียนมีความรู้เพิ่มขึ้น ร้อยละ 74.42 นักเรียนที่เรียนรู้ด้วยกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง คำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังความคิดมีคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นจากก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ .01 และมีความพึงพอใจโดยรวมอยู่ในระดับมาก
โดยสรุป กิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง คำและชนิดของคำไทยโดยใช้แผนผังความคิด ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล สามารถช่วยให้นักเรียนมีพัฒนาการทางด้านทักษะภาษาเพิ่มขึ้น เหมาะสำหรับครูที่จะนำมาใช้เป็นสื่อเพื่อแก้ปัญหาการเรียนการสอนเรื่อง อื่น ๆ ได้