บทคัดย่อ
ชื่อเรื่อง : การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติโดยใช้กลยุทธ์ 6S
โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3
ชื่อผู้วิจัย : ยุทธนา สัมฤทธิ์ผ่อง
ปีที่ทำการวิจัย : ปีการศึกษา 2560
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาการบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 2) เพื่อกำหนดกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 3) เพื่อประเมินกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 4) เพื่อนำกลยุทธ์ 6S ไปใช้ในการยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 1 คน ครูผู้สอน จำนวน 9 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 150 คน นักเรียนจำนวน 150 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา ปีการศึกษา 2560 รวมประชากรทั้งสิ้น จำนวน 316 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โดยใช้กลยุทธ์ 6S โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 แบ่งเป็น 2 กลุ่มตัวอย่าง ตามวัตถุประสงค์ของการวิจัย ดังนี้ กลุ่มตัวอย่างที่ 1 ศึกษาสภาพและปัญหาการบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของโรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์เขต 3 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการตอบแบบสอบถามโดยการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) ประกอบด้วย ครูผู้สอน จำนวน 9 คน นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 10 คน ผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 30 คน (โดยคัดเลือกจากตัวแทนผู้ปกครองนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 6 ห้องละ 5 คน ที่มีวุฒิทางการศึกษาระดับ ม.3 ขึ้นไป ) คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน รวมกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 56 คน กลุ่มตัวอย่างที่ 2 การประเมินกลยุทธ์ 6S ในการบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์เขต 3 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการตอบแบบสอบถามในครั้งนี้ ใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) ประกอบด้วย ครูผู้สอน จำนวน 9 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน รวมกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 16 คน
สภาพการบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 โดยภาพรวมมีการปฏิบัติอยู่ในระดับมาก x̄= 4.15 เมื่อพิจารณาแต่ละด้าน โดยมีลำดับตามค่าเฉลี่ยของสภาพการปฏิบัติจากมากไปน้อย 3 ลำดับแรก พบว่าด้านที่ปฏิบัติมาก ได้แก่ ด้านสื่อและแหล่งเรียนรู้ x̄ = 4.23 รองลงมา คือ ด้านการวัดผลประเมินผล x̄ = 4.20 และด้านบรรยากาศสถาพแวดล้อม x̄ = 4.17
ปัญหาการบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 โดยภาพรวมอยู่ในระดับน้อย x̄ = 2.11 เมื่อพิจารณาแต่ละด้านโดยเรียงลำดับทำค่าเฉลี่ยของปัญหา จากมากไปหาน้อย 3 ลำดับแรก พบว่าปัญหาการบริหารการศึกษา ได้แก่ ด้านนักเรียน x̄ = 2.45 รองลงมาคือ ด้านการวัดผลประเมินผล x̄ = 2.11 และด้านการมีส่วนร่วมของชุมชน x̄ = 2.05
การกำหนดกลยุทธ์โดยการสรุปผลการสนทนาแบบกลุ่ม (Focus Group discussions) เพื่อ
พิจารณาร่างกลยุทธ์การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 สรุปผลการสังเคราะห์ข้อมูลจากแบบบันทึกการประชุมการจัดสนทนากลุ่มที่สมาชิกผู้เข้าร่วมอภิปราย ประกอบด้วย 6 กลยุทธ์ โดยใช้ชื่อว่า กลยุทธ์ 6S ดังนี้ กลยุทธ์ที่ 1 ส่งเสริมสนับสนุนการจัดกระบวนการเรียนรู้ของครู(Support teachers) กลยุทธ์ที่ 2 ส่งเสริมสนับสนุนนักเรียนให้เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้(Support students) กลยุทธ์ที่ 3 ส่งเสริมสนับสนุนสื่อและแหล่งเรียนรู้ (Support media) กลยุทธ์ที่ 4 ส่งเสริมสนับสนุนให้มีการวัดและประเมินผลตามสภาพจริง(Support measurement) กลยุทธ์ที่ 5 ส่งเสริมสนับสนุนบรรยากาศและสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการ เรียนรู้ (Support environment) กลยุทธ์ที่ 6 ส่งเสริมสนับสนุนการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชน(Support community)
ผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของ การบริหารสถานศึกษาเพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติโดยใช้กลยุทธ์ 6S โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 3 สรุปผลได้ดังนี้ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมและเป็นไปได้อยู่ในระดับมากที่สุดคือ x̄ = 4.64 เมื่อพิจารณาแต่ละกลยุทธ์ โดยเรียงลำดับคนละค่าเฉลี่ย 3 ลำดับแรกพบว่า กลยุทธ์ที่มีความเหมาะสมมากที่สุดได้แก่ กลยุทธ์ที่ 1 ส่งเสริมสนับสนุนการจัดกระบวนการเรียนรู้ของครู x̄ = 4.75 รองลงมา คือ กลยุทธ์ที่ 2 ส่งเสริมสนับสนุนนักเรียนให้เป็นบุคคลแห่งการเรียนรู้ x̄ = 4.68 และกลยุทธ์ที่ 3 ส่งเสริมสนับสนุนสื่อและแหล่งเรียนรู้ x̄ = 4.66
ผลการนำกลยุทธ์ 6S ไปใช้เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระดับชาติ O-NET และ NT โรงเรียนบ้านภูมินิยมพัฒนา ประจำปีการศึกษา 2560 มีผลสัมฤทธิ์ดังนี้ ผลการทดสอบระดับชาติ NT มีค่าเฉลี่ยสูงกว่าระดับประเทศทั้ง 3 ด้าน ได้แก่ ด้านภาษา ด้านคำนวณ และด้านเหตุผล โดยด้านภาษามีค่าเฉลี่ย x̄ = 59.59 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 51.94 ด้านคำนวณมีค่าเฉลี่ย x̄ = 50.81 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 38.38 ด้านคำนวณ ด้านเหตุผลมีค่าเฉลี่ย x̄ = 50.81 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 44.98 ผลการทดสอบระดับชาติ O-NET มีค่าเฉลี่ยสูงกว่าระดับประเทศทั้ง 4 รายวิชา ได้แก่ ภาษาไทย คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์และภาษาอังกฤษ โดยรายวิชาภาษาไทยมีค่าเฉลี่ย x̄ = 56.43 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 46.58 รายวิชาคณิตศาสตร์มีค่าเฉลี่ย x̄ = 42.00 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 37.12 รายวิชาวิทยาศาสตร์มีค่าเฉลี่ย x̄ = 48.30 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 39.12 รายวิชาภาษาอังกฤษมีค่าเฉลี่ย x̄ = 43.25 ค่าเฉลี่ยระดับประเทศคือ x̄ = 36.34