การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา
ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะ
หาความรู้ 5 ขั้น (5 Es)
ผู้วิจัย นายสหภาพ สัจจทองดี ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ
โรงเรียนบ้านคลองน้ำใส ตำบลโคกปี่ฆ้อง อำเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระแก้ว เขต 1
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษา
และพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น (5 Es) ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 2) เพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในกลุ่มสาระ
การเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 ให้มีจำนวนนักเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 ของนักเรียนทั้งหมด มีคะแนนผ่านเกณฑ์ตั้งแต่ร้อยละ 80 ขึ้นไป 3) เพื่อศึกษาความคิดเห็นของนักเรียนต่อการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น (5 Es)
กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนบ้านคลองน้ำใส
สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระแก้ว เขต 1 ที่กำลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนที่ 1
ปีการศึกษา 2560 จำนวน 25 คน การวิจัยในครั้งนี้ ผู้วิจัยใช้รูปแบบการวิจัยแบบ Pre Experimental Design โดยใช้รูปแบบการวิจัยเป็นแบบกลุ่มที่มีการทดสอบเฉพาะหลังการทดลอง (One group posttest design)
เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยแบ่งเป็น 2 ประเภท คือ 1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลองปฏิบัติ คือ แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 20 แผน 2) เครื่องมือที่ใช้ประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบการสอน
คือ แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา และแบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนต่อการเรียนรู้ โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะ หาความรู้ 5 ขั้น (5 Es) สถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ ค่าเฉลี่ย และค่าร้อยละ
ผลการวิจัย พบว่า
1. การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ประกอบด้วยขั้นตอนการเรียนรู้ 5 ขั้น (Inquiry Cycle หรือ 5 Es) คือ 1) ขั้นสร้างความสนใจ (Engagement) เป็นขั้นที่ครูทำหน้าที่จัดกิจกรรม เพื่อสร้างความสนใจ กระตุ้นให้นักเรียนอยากรู้อยากเห็น กระตุ้นให้นักเรียนตั้งคำถาม กำหนดประเด็นปัญหาที่จะศึกษาซึ่งนำไปสู่การตรวจสอบ 2) ขั้นสำรวจและค้นหา (Exploration) เป็นขั้นที่เมื่อนักเรียนกำหนดปัญหาที่จะสำรวจตรวจสอบ ได้แล้ว ครูมีหน้าที่กระตุ้นให้นักเรียนตรวจสอบปัญหาและให้ดำเนินการสำรวจ สืบค้นและรวบรวมข้อมูล โดยวางแผนการสำรวจตรวจสอบ ลงมือปฏิบัติกิจกรรม 3) ขั้นการอธิบายและลงข้อสรุป (Explanation) เป็นขั้นที่นักเรียนนำข้อมูลจากการสำรวจ ตรวจสอบ สืบค้นข้อมูลแล้ว ขั้นตอนนี้ ครูมีหน้าที่ส่งเสริมให้นักเรียนนำข้อมูลมาวิเคราะห์และจัดกระทำข้อมูล 4) ขั้นการขยายความรู้ (Elaboration) เป็นขั้นที่นักเรียนสร้างขึ้นเองจากการสำรวจตรวจสอบด้วยตนเองสมบูรณ์ชัดเจนยิ่งขึ้น ครูจะจัดกิจกรรมหรือสร้างสถานการณ์ให้นักเรียนได้ขยายกรอบความคิดได้กว้างยิ่งขึ้น เชื่อมโยงความรู้เดิมสู่ความรู้ใหม่ 5) ขั้นการประเมินผล (Evaluation) เป็นขั้นที่ส่งเสริมให้นักเรียนนำความรู้ใหม่ที่ได้ไปเชื่อมโยงกับความรู้เดิมที่เกี่ยวข้อง เพื่อสร้างเป็นองค์ความรู้ใหม่ หรือนำไปประยุกต์ใช้
ผลการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษาและพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น (5 Es) ที่มีประสิทธิภาพ
ตามเกณฑ์ 80/80 พบว่า ประสิทธิภาพของแผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้สุขศึกษา
และพลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้รูปแบบการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น
(5 Es) ที่ผู้วิจัยได้พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพเท่ากับ 88.00/85.90 ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 80/80
2. มีจำนวนนักเรียนที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนผ่านเกณฑ์ คิดเป็นร้อยละ 84.00
ของจำนวนนักเรียนทั้งหมด ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ คือ มีจำนวนนักเรียนไม่น้อยกว่าร้อยละ 80
ของนักเรียนทั้งหมด มีคะแนนผ่านเกณฑ์ของแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนตั้งแต่ร้อยละ
80 ขึ้นไป
3. ความคิดเห็นของนักเรียนต่อการสอนแบบวัฏจักรการสืบเสาะหาความรู้ 5 ขั้น (5 Es) ด้านพฤติกรรมการสอนของครู ด้านพฤติกรรมของเพื่อนในชั้นและบรรยากาศในชั้นเรียน และ ด้านกิจกรรมการเรียนการสอนและสื่อการสอน ทุกด้านอยู่ในระดับมาก