ชื่อเรื่อง การพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์
5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559 - 2560
ผู้วิจัย นางสาววนิดา ไหมพรม
ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียนสทิงพระวิทยา
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 16
ปีที่วิจัย ปีการศึกษา 2559 - 2560
คำสำคัญ การพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดี / กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่องการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559 2560 มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)เพื่อศึกษาระดับคุณภาพการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 2) เพื่อศึกษาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาและเครือข่ายชุมชน ที่มีต่อการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 และ4) เพื่อศึกษาผลกระทบเชิงบวกที่มีการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ประกอบด้วย กลุ่มประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ดังนี้ ประชากรครู ปีการศึกษา 2559 จำนวน 17 คน ปีการศึกษา 2560 0จำนวน 15 คน กลุ่มตัวอย่างนักเรียน ปีการศึกษา 2559 และปีการศึกษา 2560 จำนวน 108 คน กลุ่มตัวอย่างผู้ปกครอง ปีการศึกษา 2559 และปีการศึกษา 2560 จำนวน 108 คน กลุ่มตัวอย่างคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2559 และปีการศึกษา 2560 จำนวน 7 คน และกลุ่มตัวอย่างเครือข่ายชุมชน ปีการศึกษา 2559 และปีการศึกษา 2560 จำนวน 18 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลมี 2 ลักษณะ ได้แก่ แบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นมาตรส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 3 ฉบับ และแบบบันทึกผลกระทบเชิงบวก ที่ปรากฏต่อโรงเรียน ผู้บริหาร ครู และนักเรียน ตามสภาพจริง จำนวน 2 ฉบับ รวมทั้งสิ้น 5 ฉบับ ทุกฉบับมีการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือ ได้ค่าความเชื่อมั่นแต่ละฉบับอยู่ระหว่าง 0.975 0.987 ผู้วิจัยดำเนินการวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรม SPSS Version 18 วิเคราะห์ข้อมูลโดยหาค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) และค่าร้อยละ (Percentage)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ระดับคุณภาพการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 ตามความคิดเห็นของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน และเครือข่ายชุมชน ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทั้งห้ากลุ่มที่ประเมินมีคุณภาพปานกลาง-มาก ปีการศึกษา 2560 หลังการพัฒนาโดยภาพรวมทั้งห้ากลุ่มที่ประเมินมีคุณภาพมาก เมื่อพิจารณาจำแนกเป็นรายกลุ่มที่ประเมินพบว่า ปีการศึกษา 2559 นักเรียนและผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยสูงสุด อยู่ในระดับมาก( =3.52, S.D.=0.70) รองลงมาคือ ครู อยู่ในระดับปานกลาง(= 3.48, = 0.53) ส่วนเครือข่ายชุมชน มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด( = 3.34, S.D. = 0.60) อยู่ในระดับปานกลางเช่นกัน ปีการศึกษา 2560 ครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด อยู่ในระดับมาก( = 4.19, S.D. = 0.43) รองลงมาคือ คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน อยู่ในระดับปานมาก( =4.14, S.D.=0.39) ส่วนเครือข่ายชุมชนมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด( =3.95, S.D.=0.45) อยู่ในระดับมากเช่นกัน สอดคล้องตามสมสมมติฐาน
2. คุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 ตามความคิดเห็นของครูและผู้ปกครอง ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มที่ประเมิน มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยผู้ปกครองมีค่าเฉลี่ยสูงสุด( = 3.63, S.D. = 0.72) รองลงมาคือครู (= 3.54 ,  = 0.60) อยู่ในระดับมากเช่นกัน ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มที่ประเมิน มีคุณภาพอยู่ในระดับมาก โดยครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด(= 4.15 ,  = 0.50) รองลงมาคือผู้ปกครอง ( = 4.13, S.D. = 0.52) อยู่ในระดับมากเช่นกัน สอดคล้องตามสมสมมติฐาน
3. ความพึงพอใจของนักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษาและเครือข่ายชุมชน ที่มีต่อการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559-2560 พบว่า ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทุกกลุ่มที่ประเมิน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ยกเว้น เครือข่ายชุมชน อยู่ในระดับปานกลาง และเมื่อพิจารณาแต่ละกลุ่มที่ประเมิน พบว่า นักเรียนมีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสูงสุด อยู่ในระดับมาก( = 3.63 , S.D. = 0.73) รองลงมาคือผู้ปกครอง อยู่ในระดับมาก( = 3.61 , S.D. = 0.71) ส่วนเครือข่ายชุมชนมีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจต่ำสุด( = 3.45 , S.D. = 0.58) อยู่ในระดับปานกลาง ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทุกกลุ่มที่ประเมิน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาแต่ละกลุ่มที่ประเมิน พบว่า ครูและผู้ปกครอง มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสูงสุด อยู่ในระดับมาก(, = 4.25 , ,S.D. = 0.41) รองลงมาคือคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน อยู่ในระดับมาก( = 4.24 , S.D. = 0.41) ส่วนเครือข่ายชุมชนมีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจต่ำสุด( = 4.17 , S.D. = 0.35) อยู่ในระดับมากเช่นกัน สอดคล้องตามสมสมมติฐาน
4. ผลกระทบเชิงบวกที่มีต่อการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน โดยใช้ กิจกรรมสร้างสรรค์ 5 ลักษณะ โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม ปีการศึกษา 2559 - 2560 พบว่าส่งผลให้
โรงเรียน ผู้บริหาร ครู และนักเรียน ได้รับการประกาศเกียรติคุณ จากองค์กรและหน่วยงานทางการศึกษา ทั้งระดับชาติ ระดับภาค/จังหวัด/เขตตรวจราชการ และระดับเขตพื้นที่การศึกษา โรงเรียนเป็นแหล่งการเรียนรู้ ของหน่วยงานทางการศึกษา ผู้ปกครองและชุมชน รวมทั้งสิ้นจำนวน 221 รายการ เมื่อพิจารณาแยกตามระดับ พบว่า ได้รับการประกาศเกียรติคุณระดับชาติ จำนวน 36 รายการ ระดับภาค/จังหวัด/เขตตรวจราชการ จำนวน 25 รายการ และระดับเขตพื้นที่การศึกษา จำนวน 160 รายการ สอดคล้องตามสมสมมติฐาน
ข้อเสนอแนะ
1. ข้อเสนอแนะในการนำผลการวิจัยไปใช้
1.1 โรงเรียนควรชี้แจงให้ความรู้ความเข้าใจและสร้างความตระหนักให้แก่นักเรียน ครู ผู้ปกครอง คณะกรรมการสถานศึกษา และเครือข่ายชุมชน ให้รับทราบ เข้าใจ และตระหนักถึงความสำคัญในการพัฒนาคุณลักษณะความเป็นคนดีของนักเรียน ซึ่งต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย ซึ่งต้องเข้าใจอย่างชัดเจนทั้งกระบวนการและบทบาท และการใช้กระบวนการวิจัยเป็นฐานในการพัฒนาความเป็นคนดีให้เกิดขึ้นอย่างยั่งยืน
1.2 การดำเนินกิจกรรมทั้ง 5 ลักษณะควรดำเนินการอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ และควรประเมินพฤติกรรม/คุณความเป็นคนดีของนักเรียนตามตัวชี้วัดที่โรงเรียนกำหนดอย่างต่อเนื่อง เพื่อดูการพัฒนาและเสริมแรงสร้างขวัญกำลังใจ ตลอดจนแนวโน้มในความเป็นคนดีให้เกิดขึ้นอย่างยั่งยืน
2. ข้อเสนอแนะในการวิจัยครั้งต่อไป
2.1 ควรศึกษาปัจจัยหรือองค์ประกอบที่มีอิทธิพลต่อความเป็นคนดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งความเป็นคนของนักเรียนหรือเยาวชนวัยเรียน
2.2 ควรศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความเป็นคนดีกับความเป็นคนเก่งของนักเรียน เพื่อให้นักเรียนมีทั้งความดีและความเก่งอย่างยั่งยืน
2.3 ควรศึกษารูปแบบการพัฒนาความเป็นคนดีของนักเรียนโดยอาศัยการมีส่วนร่วมในลักษณะอื่นๆ เพื่อสามารถพัฒนาความเป็นคนดีนักเรียนได้อย่างหลากหลาย