ชื่อผลงาน : รายงานการประเมินโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงาน
โรงเรียนส่งเสริมสุขภาพโรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก)
ปีการศึกษา 2559-2560
ผู้รายงาน : นายสมชาติ เหลืองสะอาด
ผู้อำนวยการโรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก)
หน่วยงาน : โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก)
ปีที่รายงาน : ปีการศึกษา 2559-2560
บทสรุป
รายงานการประเมินโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559-2560 มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิตของโครงการ ประกอบด้วย 1) การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ 2) พฤติกรรมด้านสุขภาพของครูเพื่อการมีสุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี และเป็นแบบอย่างได้ 3) ภาวะสุขภาพของนักเรียน ได้แก่ น้ำหนัก ส่วนสูง ภาวะโภชนาการ ภาวะทางทันตกรรม การเจ็บป่วยและอุบัติเหตุ 4) สมรรถภาพทางกายของนักเรียน และ 5) ความพึงพอใจของครู ผู้ปกครอง นักเรียน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ต่อการดำเนินงานโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพโรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559-2560
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ประกอบด้วย นักเรียน ปีการศึกษา 2559 จำนวน 310 คน ปีการศึกษา 2560 จำนวน 313 คน ครู ปีการศึกษา 2559 จำนวน 70 คน ปีการศึกษา 2560 จำนวน 73 คน ผู้ปกครองนักเรียน ปีการศึกษา 2559 จำนวน 310 คน ปีการศึกษา 2560 จำนวน 313 คน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ปีการศึกษา 2559 และปีการศึกษา 2560 จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินมี 2 ลักษณะ ได้แก่ แบบสอบถามที่มีลักษณะเป็นมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 7 ฉบับ แบบบันทึกข้อมูลการตรวจสุขภาพของนักเรียน แบบบันทึกข้อมูลสมรรถภาพทางกายของนักเรียน ตามสภาพจริง จำนวน 2 ฉบับ รวมทั้งสิ้น 9 ฉบับ ทุกฉบับมีการตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือ ได้ค่าความเชื่อมั่นแต่ละฉบับระหว่าง .971 - .985 สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป SPSS for Windows V. 18
 
ผลการประเมินพบว่า
1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านบริบทโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด น้ำหนัก และเกณฑ์การประเมินตามความคิดเห็นของคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และครู โดยภาพรวมทั้ง 2 กลุ่มที่ประเมินได้คะแนนเฉลี่ย 15 คะแนน ผ่านเกณฑ์ภาพรวม และทุกประเด็นตัวชี้วัดที่ประเมิน และเมื่อพิจารณาจำแนกตามกลุ่ม ผู้ประเมิน พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมาก และทั้งสองกลุ่ม ผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.07, S.D = 0.86) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ( = 3.95, S.D. = 0.23) อยู่ในระดับมากเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด และทั้งสองกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า ทั้งสองกลุ่ม ผู้ประเมินมีค่าเฉลี่ยเท่ากัน ( = 4.61, S.D = 0.18 และ 0.64) อยู่ในระดับมากที่สุด
2. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านปัจจัยนำเข้าโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิต ตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด ค่าน้ำหนัก และเกณฑ์การประเมิน ตามความคิดเห็นของครู โดยภาพรวมได้คะแนนเฉลี่ย 15 คะแนน ผ่านเกณฑ์การประเมินทุกประเด็นตัวชี้วัด และเมื่อพิจารณาค่าเฉลี่ย แต่ละปีการศึกษา พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( = 4.18 , S.D. = 0.78) ทุกประเด็น/ตัวชี้วัดผ่านเกณฑ์ที่กำหนด
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ( = 4.62 , S.D. = 0.15) ทุกประเด็น/ตัวชี้วัดผ่านเกณฑ์ที่กำหนด
3. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านกระบวนการดำเนินโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด น้ำหนัก และเกณฑ์การประเมิน ตามความคิดเห็นของครู ผู้ปกครอง และนักเรียน โดยภาพรวมทั้ง 3 กลุ่มที่ประเมินได้คะแนนเฉลี่ย 20 คะแนน ผ่านเกณฑ์ที่ประเมินภาพรวม และทุกประเด็นตัวชี้วัด และเมื่อพิจารณาจำแนกตามกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมาก และทุกกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.13, S.D = 0.72) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มนักเรียน ( = 3.95, S.D. = 0.69) อยู่ในระดับมาก และกลุ่มผู้ปกครองมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ( = 3.89, S.D = 0.51) อยู่ในระดับมากเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด และทุกกลุ่ม ผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.67, S.D = 0.15) อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ กลุ่มผู้ปกครอง ( = 4.63, S.D. = 0.47) อยู่ในระดับมากที่สุด และกลุ่มนักเรียนมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ( = 4.61, S.D = 0.55) อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน
4. ด้านผลผลิตของโครงการ พิจารณาเป็นรายประเด็นดังนี้
4.1 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านผลผลิตเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด น้ำหนัก และเกณฑ์การประเมินตามความคิดเห็นของครู ผู้ปกครอง และนักเรียน โดยภาพรวมทั้ง 3 กลุ่มที่ประเมินได้คะแนนเฉลี่ย 10 คะแนน ผ่านเกณฑ์ภาพรวม และทุกประเด็นตัวชี้วัดที่ประเมิน และเมื่อพิจารณาจำแนกตามกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมาก และทุกกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.17, S.D = 0.85) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มนักเรียน ( = 4.14, S.D. = 0.32) อยู่ในระดับมาก และกลุ่มผู้ปกครองมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ( = 3.96, S.D = 0.21) อยู่ในระดับมากเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด และทุกกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มนักเรียนมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.70, S.D = 0.51) อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ กลุ่มผู้ปกครอง ( = 4.67, S.D. = 0.70) อยู่ในระดับมากที่สุด และกลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยต่ำสุด ( = 4.64, S.D = 0.38) อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน
4.2 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านผลผลิตเกี่ยวกับพฤติกรรมด้านสุขภาพของครูเพื่อการมีสุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี และเป็นแบบอย่างได้ ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด น้ำหนัก และเกณฑ์การประเมินตามความคิดเห็นของครู และนักเรียน โดยภาพรวมทั้ง 2 กลุ่มที่ประเมิน อยู่ในระดับมากและมากที่สุด ได้คะแนนเฉลี่ย 10 คะแนน ผ่านเกณฑ์การประเมิน และเมื่อพิจารณาจำแนกตามกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมาก และทั้งสองกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.35 , S.D = 0.29) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มนักเรียน( = 4.30 , S.D. = 0.51) อยู่ในระดับมากเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทั้งสองกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด และทั้งสองกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มครูมีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( = 4.72 , S.D = 0.61) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มนักเรียน( = 4.70 , S.D. = 0.35) อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน
4.3 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลตามสภาพจริง การประเมินภาวะสุขภาพของนักเรียน ด้านน้ำหนัก ส่วนสูง ภาวะโภชนาการ ภาวะทางทันตกรรม และสถิติการเจ็บป่วยและอุบัติเหตุ
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมภาวะสุขภาพนักเรียนปกติ อยู่ในระดับดี เฉลี่ยร้อยละ 89.13 ผ่านเกณฑ์การประเมิน เมื่อพิจารณาภาวะสุขภาพแต่ละด้าน พบว่า ด้านส่วนสูงของนักเรียนซึ่งมีส่วนสูงตามเกณฑ์ มีค่าสูงสุดร้อยละ 92.57 อยู่ในระดับดีมาก รองลงมา คือ ด้านภาวะทางโภชนาการนักเรียน ไม่มีปัญหาทางโภชนาการ มีค่าร้อยละ 89.09 อยู่ในระดับดี และด้านภาวะทันตกรรม มีค่าต่ำสุด ร้อยละ 87.14 อยู่ในระดับดีเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมภาวะสุขภาพนักเรียนปกติ อยู่ในระดับดีมาก เฉลี่ยร้อยละ 93.55 ผ่านเกณฑ์การประเมิน เมื่อพิจารณาภาวะสุขภาพแต่ละด้าน พบว่า ด้านน้ำหนักของนักเรียนซึ่งมีน้ำหนักตามเกณฑ์ มีค่าสูงสุดร้อยละ 94.79 อยู่ในระดับดีมาก รองลงมา คือ ด้านส่วนสูงของนักเรียนซึ่งมีส่วนสูงตามเกณฑ์ มีค่าร้อยละ 94.18 อยู่ในระดับดีมาก และด้านนักเรียนไม่มีปัญหาการเจ็บป่วย มีค่าต่ำสุด ร้อยละ 91.85 อยู่ในระดับดีมากเช่นกัน
4.4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลตามสภาพจริง การทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักเรียน
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมนักเรียนมีค่าร้อยละเฉลี่ยรายการทดสอบสมรรถภาพทางกาย(87.80 %) ผ่านเกณฑ์การประเมิน เมื่อพิจารณาแต่ละรายการ พบว่า รายการยืนกระโดดไกล มีค่าร้อยละสูงสุด (88.48 %)รองลงมา คือ รายการลุกนั่ง 60 วินาที และรายการดันพื้น 30 วินาที (88.06 %) และรายการที่มีค่าร้อยละต่ำสุด คือ รายการวิ่งระยะไกล (87.14 %)
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมนักเรียนมีค่าร้อยละเฉลี่ยรายการทดสอบสมรรถภาพทางกาย (93.93 %) ผ่านเกณฑ์การประเมิน เมื่อพิจารณาแต่ละรายการ พบว่า รายการยืนกระโดดไกล มีค่าร้อยละสูงสุด (95.20 %)รองลงมา คือ รายการดันพื้น 30 วินาที (94.42 %) และรายการที่มีค่าร้อยละต่ำสุด คือ รายการนั่งงอตัวไปข้างหน้า (93.22 %)
4.5 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลด้านผลผลิตเกี่ยวกับความพึงพอใจต่อการดำเนินโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ โรงเรียนเทศบาล 5 (วัดหัวป้อมนอก) ปีการศึกษา 2559 - 2560 ตามประเด็นตัวชี้วัด น้ำหนัก และเกณฑ์การประเมินตามความคิดเห็นของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ครู ผู้ปกครอง และนักเรียน โดยภาพรวมทั้ง 4 กลุ่มที่ประเมินมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากและมากที่สุดได้คะแนนเฉลี่ย 10 คะแนน ผ่านเกณฑ์การประเมิน และเมื่อพิจารณาจำแนกตามกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า
ปีการศึกษา 2559 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมาก และทุกกลุ่ม ผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสูงสุด ( = 4.27 , S.D. = 0.87) อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กลุ่มครู ( = 4.15 , S.D. = 0.21) อยู่ในระดับมาก ส่วนกลุ่มผู้ปกครองมีค่าเฉลี่ยความ พึงพอใจต่ำสุด ( = 4.02 , S.D. = 0.64) อยู่ในระดับมากเช่นกัน
ปีการศึกษา 2560 โดยภาพรวมทุกกลุ่มผู้ประเมิน อยู่ในระดับมากที่สุด และทุกกลุ่มผู้ประเมินผ่านเกณฑ์ที่กำหนด เมื่อพิจารณาเป็นรายกลุ่มผู้ประเมิน พบว่า กลุ่มคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจสูงสุด ( = 4.74 , S.D. = 0.32) อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ กลุ่มครู ( = 4.66 , S.D. = 0.60) อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนกลุ่มนักเรียนมีค่าเฉลี่ยความพึงพอใจต่ำสุด ( = 4.63 , S.D. = 0.89) อยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน
ข้อเสนอแนะ
ข้อเสนอแนะในการนำผลการประเมินไปใช้
1. โรงเรียนควรดำเนินการตามนโยบาย และมีการถ่ายทอดนโยบายสู่การปฏิบัติให้ทุกฝ่าย เช่น บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทราบ
2. เพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาพอย่างแท้จริง ควรมีการจัดสรรหรือสนับสนุนงบประมาณจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่างเพียงพอ
3. การดำเนินโครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ เป็นความร่วมมือกันระหว่างกระทรวงสาธารณสุข และกระทรวงศึกษาธิการ ดังนั้น ควรมีการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง เพื่อตอบสนอง ต่อการพัฒนาสุขภาพอนามัยของเยาวชนควบคู่กันไปกับการพัฒนาการศึกษา
ข้อเสนอแนะสำหรับการประเมินหรือวิจัยครั้งต่อไป
1. ควรศึกษาปัจจัยที่ส่งเสริมต่อการพัฒนาภาวะสุขภาพของนักเรียนระดับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน
2. ควรศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะสุขภาพที่ดี กับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน
3. ควรมีการประเมินโครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวทางการดำเนินงานโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ และโครงการอื่น ๆ ที่โรงเรียนได้ดำเนินการโดยใช้รูปแบบอื่น ๆ ตามสารสนเทศที่ต้องการ
4. ควรมีการวิจัยเพื่อการพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพนักเรียนโดยใช้กลยุทธ์เครือข่ายการมีส่วนร่วม