บทคัดย่อ
ผู้รายงานได้ดำเนินการประเมินโครงการในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 1. เพื่อประเมินการดำเนินงานโครงการคุณธรรมส่องทางเสริมสร้างปัญญาโรงเรียนรัตนบุรี ตามความคิดเห็นของครู นักรียน และผู้ปกครองนักเรียน ตามรูปแบบการประเมินแบบซิปป์ (CIPP Model) ของสตัฟเฟิลบีม 4 ด้าน ได้แก่ ความเหมาะสมของบริบทสภาพแวดล้อม ความเหมาะสมของปัจจัยนำเข้า ความเหมาะสมของกระบวนการดำเนินโครงการ และผลผลิตของโครงการเกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน จำนวน 10 ด้าน คือ ความมีวินัย ความรรับผิดชอบ ความขยันหมนั่นเพียร ความซื่อสัตย์ ความมีสติและละเอียดรอบคอบ ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และเสียสละ ความสุภาพ ความยุติธรรม ความมีจิตสำนึกต่อส่วนรวม และความสามัคคี ประเมินคุณค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากการประเมินโครงการ 2. เพื่อนำเสนอแนวทางในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ จำนวน 786 คน ประกอบด้วย ครู จำนวน 114 คน ได้มาโดยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 6 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 336 คน ได้มาโดยวิธีการ multi-stage sampling โดยการกำหนดขนาดของกลุ่มตัวอย่างที่คำนวณจากสูตรของ ทาโร ยามาเน่ (สุธรรม รัตนโชติ. 2551 : 95) ที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 และขนาดของความคลาดเคลื่อน ในการประมาณค่า ร้อยละ 5 และผู้ปกครองนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1- 6 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 336 คน ได้มาโดยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง ซึ่งเป็นผู้ปกครองของนักเรียนที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง
เครื่องมือที่ใช้ในการประเมิน ได้แก่ แบบสอบถาม จำนวน 3 ชุด คือ แบบสอบถามของครู แบบสอบถามของนักเรียน และแบบสอบถามของผู้ปกครองนักเรียน แบบสอบถามแต่ละชุดเป็นแบบมาตราส่วนประเมินค่า 5 ระดับ รวมทั้งสิ้นจำนวน 66 ข้อ ค่าดัชนีความสอดคล้อง 0.8 ถึง 1.0 ค่าอำนาจจำแนกรายข้อ 0.20 ถึง 0.90 ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.97-0.99 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าเฉลี่ย (x̄ ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และค่าร้อยละ
สรุปผลการประเมิน
1. ผลการประเมินด้านบริบทของโครงการในภาพรวม มีความเหมาะสม อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด 8 ข้อ และระดับมาก 4 ข้อ ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ โครงการมีความเหมาะสมและมีความจำเป็นในการแก้ปัญหา ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ หลักการและเหตุผลของโครงการมีความสอดคล้องกับนโยบายของหน่วยงานต้นสังกัด
2. ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้าของโครงการในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินและอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด 4 ข้อ และระดับมาก 8 ข้อ ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ งบประมาณในการดำเนินการโครงการมีเพียงพอ ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ มีแผนการดำเนินงานตามโครงการอย่างชัดเจน
3. ผลการประเมินด้านกระบวนการของโครงการในภาพรวม มีความเหมาะสมภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินและอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด 9 ข้อ และระดับมาก 3 ข้อ ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ ขณะดำเนินการตามโครงการ มีการแก้ไขปรับปรุงวิธีการดำเนินโครงการ เมื่อพบข้อบกพร่อง ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ การกำหนดขั้นตอน รายละเอียดและวิธีดำเนินการโครงการอย่างชัดเจนและเหมาะสม
4. ผลการประเมินด้านผลผลิตของโครงการคุณธรรมส่องทางเสริมสร้างปัญญา โรงเรียนรัตนบุรีที่เกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนในภาพรวม ผ่านเกณฑ์การประเมินอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า อยู่ในระดับมากทุกด้าน ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ ความซื่อสัตย์ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดคือ ความมีจิตสำนึกต่อส่วนรวม ส่วนคุณค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากโครงการ ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า อยู่ในระดับมากที่สุด จำนวน 2 ข้อ และอยู่ในระดับมาก 8 ข้อ ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ สามารถนำความรู้ที่ได้จากโครงการไปใช้กับปฏิบัติงานที่รับผิดชอบ ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดสามารถนำหลักการพัฒนาคุณธรรมไปประยุกต์ใช้ในการทำงาน เมื่อเรียงลำดับคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนที่มีค่าเฉลี่ยมากไปหาน้อย สามารถเรียงลำดับได้ดังนี้คือ ความซื่อสัตย์ ความมีวินัย ความรับผิดชอบ ความขยันหมั่นเพียร ความมีสติและละเอียดรอบคอบ ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และเสียสละ ความสุภาพ ความยุติธรรม ความสามัคคี และความมีจิตสำนึกต่อส่วนรวม