ชื่อเรื่อง : รายงานการประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน
โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม จังหวัดอุดรธานี
ชื่อผู้รายงาน: อภิรักษ์ สรรพโส
หน่วยงาน : โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม สำนักการศึกษา เทศบาลนครอุดรธานี
จังหวัดอุดรธานี
ปีที่รายงาน : ปีการศึกษา พ.ศ.2560
บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
รายงานการประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ผู้รายงานได้ดำเนินการประเมิน โดยใช้รูปแบบจำลองซิปป์ (CIPP Model) ตามแนวคิดของ สตัฟเฟิลบีม (Stufflebeam) โดยมีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อประเมินสภาพแวดล้อม (Context) ในการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม (2) เพื่อประเมินปัจจัยเบื้องต้น (Input) ในการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม (3) เพื่อประเมินกระบวนการ (Process) ในการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม และ (4) เพื่อประเมินผลผลิต (Product) ของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ประชากรที่ใช้ ในการประเมินในครั้งนี้ประกอบด้วย ผู้บริหารสถานศึกษา และ ครูผู้สอน จำนวน 28 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 13 คน (ยกเว้นผู้บริหารและผู้แทนครู) นักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 6 จำนวน 130 คน และผู้ปกครองนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 6 จำนวน 130 คน รวมทั้งสิ้น 301 คน การเก็บรวบรวมข้อมูลในครั้งนี้ ผู้รายงานสร้างเครื่องมือเป็นแบบสอบถามมีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 4 ฉบับ สำหรับใช้เก็บรวบรวมข้อมูลจากการประเมิน ดังนี้
แบบสอบถามฉบับที่ 1 ใช้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ด้านสภาพแวดล้อม ด้านปัจจัยเบื้องต้น ด้านกระบวนการ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.849
แบบสอบถามฉบับที่ 2 ใช้สำหรับผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ด้านผลผลิต มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.780
แบบสอบถามฉบับที่ 3 ใช้สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 6 เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ด้านผลผลิต มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.883
แบบสอบถามฉบับที่ 4 ใช้สำหรับผู้ปกครองของชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 6 เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ด้านผลผลิต มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.881
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลวิเคราะห์ข้อมูลสถานภาพผู้ตอบแบบสอบถามโดยใช้ค่าความถี่และร้อยละ วิเคราะห์ระดับการปฏิบัติโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน โรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม ด้านสภาพแวดล้อม ด้านปัจจัยเบื้องต้น ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต ใช้ค่าเฉลี่ย () และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ()
ผลการประเมิน ผู้รายงานสรุปผล ตามวัตถุประสงค์ของการศึกษา ดังนี้
1. ด้านสภาพแวดล้อม ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านสภาพแวดล้อม โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่าข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ หลักการของโครงการสอดคล้องกับสภาพความต้องการและจำเป็นในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ มีการวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหาและความต้องการจำเป็น ในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนเพื่อเป็นข้อมูลในการจัดทำโครงการ อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดเท่ากัน 3 ข้อ คือ การกำหนดวัตถุประสงค์และเป้าหมายของโครงการมีความชัดเจนและเหมาะสม วัตถุประสงค์และเป้าหมายของโครงการสามารถนำไปปฏิบัติได้ และโครงการมีความเป็นไปได้ในทางปฏิบัติให้บรรลุตามเป้าหมาย อยู่ในระดับมาก
2. ด้านปัจจัย ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านปัจจัยเบื้องต้น โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่าข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ โรงเรียนแต่งตั้งบุคลากรรับผิดชอบโครงการเหมาะสม อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ กิจกรรมของโครงการเหมาะสมกับนักเรียน อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ บุคลากรได้รับการส่งเสริมอบรมเกี่ยวกับการดำเนินงาน อยู่ในระดับมาก
3. ด้านกระบวนการ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษา ขั้นพื้นฐาน ความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านกระบวนการโดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่าข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ สามารถปฏิบัติกิจกรรมที่ระบุในโครงการครบทุกกิจกรรม อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ โครงการมีการวางแผนการปฏิบัติงานชัดเจน อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดเท่ากัน 2 ข้อ คือ บุคลากร ผู้เกี่ยวข้อง มีส่วนร่วมในการวางแผนจัดกิจกรรมโครงการและประชาสัมพันธ์ การดำเนินงานของโครงการ อยู่ในระดับมาก
4. ด้านผลผลิต ผู้บริหารสถานศึกษา ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านผลผลิต โดยรวม อยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ความมีน้ำใจ อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ ความสุภาพ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ ความขยัน อยู่ในระดับมาก และหากพิจารณารายตัวชี้วัด พบว่า ผู้บริหารโรงเรียน ครูผู้สอน และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านผลผลิต โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ทำความสะอาดบริเวณรับผิดชอบในโรงเรียนและห้องเรียนเป็นประจำ อยู่ระดับมากที่สุด รองลงมาคือ มีความรักเมตาต่อสัตว์ ไม่รังแกสัตว์ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ หลีกเลี่ยงจากผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อ อยู่ในระดับปานกลาง
นักเรียนมีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านผลผลิต โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ความมีน้ำใจ อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ ความสุภาพ อยู่ในระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด 2 ข้อเท่ากัน คือ ความขยัน และความประหยัด อยู่ในระดับมาก และหากพิจารณาตามตัวชี้วัด พบว่านักเรียน มีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านผลผลิต โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ทำความสะอาดบริเวณรับผิดชอบในโรงเรียนและห้องเรียนเป็นประจำ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมา คือ มีความรักเมตตาต่อสัตว์ ไม่รังแกสัตว์ อยู่ในระดับมากที่สุด ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ หลีกเลี่ยงจากผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อ อยู่ในระดับ ปานกลาง
ผู้ปกครองมีความคิดเห็นเกี่ยวกับโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน ด้านผลผลิต โดยรวมอยู่ในระดับมาก และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านพบว่า ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ความมีน้ำใจ อยู่ในระดับมาก รองลงมา คือ ความสุภาพ อยู่ระดับมาก ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุดเท่ากัน 2 ข้อ คือ ความขยันและความประหยัด อยู่ในระดับมาก และหากพิจารณาตามตัวชี้วัด และเมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ ทำความสะอาดบริเวณรับผิดชอบ ในโรงเรียนและห้องเรียนเป็นประจำ อยู่ระดับมากที่สุด รองลงมา คือ มีความรักเมตาต่อสัตว์ ไม่รังแกสัตว์ ส่วนข้อที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สุด คือ หลีกเลี่ยงจากผู้ป่วยที่เป็นโรคติดต่อ อยู่ในระดับ ปานกลาง
ข้อเสนอแนะทั่วไป
จากผลการการประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม นักเรียนโรงเรียนเทศบาล 4 วัดโพธิวราราม มีข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาการดำเนินโครงการ ดังนี้
1. ข้อเสนอแนะในการนำไปใช้
1.1 ด้านการกำหนดนโยบายพัฒนา แนวทางการพัฒนาหรือกลยุทธ์ ควรมีการวิเคราะห์สภาพปัญหาและความต้องการในการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ปรับวิสัยทัศน์ พันธกิจ กำหนดเป็นนโยบายวางแผนปฏิบัติการ กำหนดบุคลากรผู้รับผิดชอบ และมีการกำกับติดตาม ตรวจสอบ ประเมินผล รายงานผลต่อผู้บริหารสถานศึกษาเป็นระยะอย่างต่อเนื่อง
1.2 ด้านการจัดการเรียนการสอน แนวทางการพัฒนา ควรสอดแทรกคุณธรรม จริยธรรมในทุกรายวิชา เน้นการปฏิบัติกิจกรรมจากการเรียนรู้ ครูเป็นกลไกสำคัญในการปลูกจิตสำนึก อบรมนักเรียน มีกิจกรรมส่งเสริมนักเรียนในทิศทางเดียวกับนโยบาย โดยมีการประเมินผลด้านคุณธรรม จริยธรรมควบคู่กับเนื้อหาสาระการเรียนการสอน
1.3 ด้านการจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียน แนวทางการพัฒนา ควรปรับปรุงสิ่งแวดล้อมให้สะอาด มีระบบสุขาภิบาลที่ดี ห้องเรียน ห้องปฏิบัติการ บริเวณโรงเรียน กำหนดให้มี ผู้ดูแลรับผิดชอบ โดยการมีส่วนร่วมของนักเรียนในการรักษาสภาพแวดล้อมและสาธารณสมบัติของโรงเรียน
1.4 ด้านการปฏิบัติเป็นแบบอย่าง ผู้บริหาร ครูและบุคลากร ต้องประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดี เป็นแบบอย่างของความศรัทธา เคารพนับถือ และรับฟังความคิดเห็นของนักเรียน มีความสุภาพ อดทน อดกลั้น ควบคุมอารมณ์ มีความรักและเมตตา มีความปรารถนาดีต่อศิษย์เสมอกัน
1.5 ด้านการจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน แนวทางการพัฒนา จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน ลูกเสือ เนตรนารี ยุวกาชาด ผู้บำเพ็ญประโยชน์ และค่ายกิจกรรมต่าง ๆ ต้องส่งเสริมให้นักเรียนรู้จัก ทำความดี โดยเฉพาะด้านจิตอาสา นักเรียนคิดและลงมือทำด้วย
1.6 ด้านการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชน ผู้ปกครองต้องเป็นแบบอย่างที่ดีใน ทุกด้าน โรงเรียนควรทำคู่มือ การปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรมมอบให้ผู้ปกครอง ส่งเสริมให้ผู้ปกครองติดต่อสื่อสารกัน และมีส่วนร่วมในกิจกรรมของโรงเรียน จัดสัปดาห์การเยี่ยมบ้านนักเรียนเพื่อรับทราบพฤติกรรม อบรมคุณธรรม จริยธรรม เปิดช่องการสื่อสารให้ผู้ปกครองติดต่อครูได้ตลอดเวลา ควรพัฒนาความร่วมมือของชุมชนให้เข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมนักเรียนด้านต่าง ๆ ให้มากยิ่งขึ้น
1.7 ด้านการประเมินผลเพื่อพัฒนา แนวทางการพัฒนา ควรแต่งตั้งผู้รับผิดชอบโครงการ กิจกรรม แผนงาน ดำเนินการกำกับติดตามประเมินผลตามแผนพัฒนา ประกาศเกียรติคุณ ให้กับนักเรียนที่มีคุณงามความดี ยกย่อง ชมเชย มอบเกียรติบัตร ของรางวัล นำข้อเสนอแนะข้อบกพร่องเป็นข้อมูลในการประชุมกลุ่มย่อย เพื่อหาแนวทางปรับปรุง แก้ไขและวางแผนในการพัฒนาการปฏิบัติงานครั้งต่อไป
1.8 ด้านการประชาสัมพันธ์ ควรประชาสัมพันธ์ให้ผู้ที่เกี่ยวข้องได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับโครงการ โดยจัดทำเป็นเอกสารแผ่นพับ จุลสาร หรือวารสาร เพื่อสร้างความตระหนักให้แก่นักเรียน และเพื่อให้เห็นความสำคัญของโครงการ
2. ข้อเสนอแนะในการศึกษาครั้งต่อไป
2.1 ควรประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน ในด้านอื่น ๆ ของนักเรียนเพิ่มเติม เกี่ยวกับค่านิยม คุณลักษณะอันพึงประสงค์ เป็นต้น
2.2 ควรมีการศึกษา การประเมินโครงการหรือวิจัยเกี่ยวกับความพึงพอใจของผู้เกี่ยวข้องในการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียน
2.3 ควรมีการศึกษา ผลกระทบในการดำเนินงานตามโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมของนักเรียน
2.4 ควรมีการขยายกลุ่มเป้าหมายของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมนักเรียนไปสู่ระดับชั้นอื่น ๆ เช่น ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เป็นต้น