บทคัดย่อ
การพัฒนากิจกรรมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถ ในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพเอกสารประกอบการเรียน ชุด วรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน รายวิชา ภาษาไทย 6 ท33102 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/1 โรงเรียนคลองลานวิทยาอำเภอคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 45 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) คู่มือจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น(FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 2) เอกสารประกอบการเรียน ชุด วรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน รายวิชาภาษาไทย 6 ท33102 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 6 จำนวน 5 เล่ม 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 30 ข้อ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อการจัดการเรียนจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 สถิติที่ใช้ ได้แก่ 1) ค่าประสิทธิภาพ E1/E2 2) ค่าที (t-test) และ 3) ค่าเฉลี่ย ( ) และค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S. D.)
ผลการรายงาน พบว่า
1. ผลการพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6
1.1 ขั้นที่ 1 ขั้นวางแผน (Plan) ผู้วิจัยมีการจัดเตรียมการจัดกิจกรรมทุกครั้งที่เข้าสอน มีการวางแผนอย่างเป็นระบบเริ่มตั้งแต่การศึกษาหลักสูตร จุดมุ่งหมายของหลักสูตร มาตรฐานตัวชี้วัด คำอธิบายรายวิชา จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีสอน รวมทั้งการจัดทำแผน การเรียนรู้ที่จะทำให้ทราบว่าจะสอนอะไร เพื่อจุดประสงค์ใด สอนอย่างไร ใช้สื่ออะไร และวัดผลประเมินผลอย่างไร การเขียนแผนการจัดการเรียนรู้จะเป็นแนวทางสำหรับครูที่จะช่วยให้ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้บรรลุจุดประสงค์ที่กำหนดไว้อย่างมีประสิทธิภาพ
1.2 ขั้นที่ 2 ขั้นปฏิบัติการ (Act) ผู้วิจัยได้แบ่งขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ตามแนวคิดการจัดการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น อย่างชัดเจน คือ ขั้นกำหนดปัญหา ขั้นรุกให้คิด ขั้นมีส่วนร่วมในชุมชน ขั้นสร้างองค์ความรู้ ขั้นสะท้อนผลการเรียนรู้ และขั้นประเมินผลความรู้ โดยทุกขั้นตอนของการปฏิบัตินักเรียนจะมีส่วนร่วม และเรียนรู้ด้วยตนเองทุกกิจกรรม
1.3 ขั้นที่ 3 ขั้นสังเกตการณ์ (Observe) ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกตการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สังเกตพฤติกรรมนักเรียน บันทึกความคิดเห็นของนักเรียน และสัมภาษณ์นักเรียน ทำให้ผู้วิจัยเห็นพัฒนาการการแสดงพฤติกรรมของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้ ที่ผู้วิจัยในฐานะครูผู้สอนได้จัดให้กับนักเรียนว่าชอบหรือไม่ชอบ เข้าใจบทเรียนหรือไม่ เข้าใจสิ่งที่ครูสอนมากน้อยเพียงใด ซึ่งจะทำให้ผู้วิจัยได้วางแผนการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพต่อไป
1.4 ขั้นที่ 4 ขั้นสะท้อนผลการปฏิบัติ (Reflex) การสะท้อนผลการปฏิบัติจะทำให้ผู้วิจัย และนักเรียนผู้ร่วมวิจัยได้ร่วมกันวิเคราะห์ข้อมูล วิเคราะห์สภาพปัญหาที่เกิดจากการเรียนรู้ และสามารถวางแผน แก้ไข ปรับปรุงข้อบกพร่องจากการปฏิบัติร่วมกัน ซึ่งจะส่งผลให้นักเรียน ได้เรียนรู้ในสิ่งที่ตนเองสนใจ มีความกระตือรือร้นในการเรียน มีความเข้าใจในบทบาทหน้าที่ของตนเอง และสามารถเรียนรู้และสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองได้มากขึ้น
2. ผลการสร้างและหาประสิทธิภาพเอกสารประกอบการเรียน ชุด วรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน รายวิชา ภาษาไทย 6 ท33102 กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 พบว่า มีประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 80.75/80.30 มีประสิทธิตามเกณฑ์ที่กำหนด 80/80
3. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยกิจกรรม การเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 6 พบว่า แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้เชิงรุก 6 ขั้น (FAPCEE) เพื่อส่งเสริมความสามารถในการศึกษาวรรณกรรมท้องถิ่นคลองลาน จังหวัดกำแพงเพชร กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 พบว่า มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก ( = 4.19, S.D. = 0.41)