ชื่อเรื่อง รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน ในการส่งเสริม
สมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน
ผู้วิจัย นายสุนัน สมสีดา
ปีที่วิจัย 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อพัฒนารูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการ จัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย) และมีวัตถุประสงค์เฉพาะดังนี้
1) เพื่อศึกษาปัญหาและข้อมูลพื้นฐานในการสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ ของผู้เรียน
2) เพื่อสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน
3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน
4) เพื่อประเมินประสิทธิผลรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน
5) เพื่อการศึกษาความพึงพอใจต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน
วิธีการวิจัยมี 3 ขั้นตอน ดังนี้
ขั้นตอนที่ 1 การสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย)
ขั้นตอนที่ 2 การทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ ของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม(สันช้างตาย)
ขั้นตอนที่ 3 การประเมินรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม(สันช้างตาย)
ในการศึกษาวิจัยครั้งนี้มีประชากร รวมทั้งสิ้น จำนวน 226 คน ผลการวิจัยพบว่า
1. การสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน ในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย)
1.1 การศึกษาปัญหาและข้อมูลพื้นฐานในการสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน จากการศึกษาปัญหาและข้อมูลพื้นฐานที่เกี่ยวข้องในประเด็นการศึกษา จำนวน 15 ประเด็น โดยมีผลการศึกษา ดังนี้
1) ประเด็นการศึกษาผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำเนื่องมาจากเหตุใด พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ ผู้เรียนขาดความสนใจใฝ่เรียนรู้
2) ประเด็นการศึกษาในการจัดการเรียนรู้ที่พบว่าเป็นปัญหาหลักของผู้เรียนในการเรียนรู้ พบว่าสาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ ผู้เรียนอ่านไม่ออก อ่านไม่คล่อง
3) ประเด็นการศึกษาในการจัดการเรียนรู้ พบว่า ผู้เรียนขาดทักษะความสามารถตามสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ ความสามารถในการสื่อสาร
4) ประเด็นการศึกษาในการจัดการที่ผู้เรียนควรได้รับการพัฒนาพบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ การพัฒนาด้านสติปัญญา
5) ประเด็นการศึกษาในการการจัดการเรียนรู้ ท่านคิดว่า ผู้เรียนมีบทบาท เป็นผู้ปฎิบัติและสร้างความรู้ไปพร้อม ๆ กันด้วยตัวของเขาเอง อย่างไรบ้าง พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรก คือ มีความยินดีร่วมกิจกรรมทุกครั้งด้วยความสมัครใจ
6) ประเด็นการศึกษาผู้เรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำเป็นผลสืบเนื่องมาจากพฤติกรรมใดของครู พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ การจัดการเรียนรู้ไม่น่าสนใจ
7) ประเด็นการศึกษาในการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ ความสามารถในการสื่อสาร
8) ประเด็นการศึกษาการจัดการเรียนรู้ของท่านสาเหตุใดที่ส่งผลต่อผู้เรียนขาดทักษะความสามารถตามสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ ขาดการปรับการเรียนรู้ให้เหมาะสมกับบทเรียนและสถานการณ์
9) ประเด็นการศึกษาในการจัดการเรียนรู้ของท่านสาเหตุใดที่ส่งผลต่อผู้เรียน ขาดทักษะความสามารถตามสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ 1) ขาดเทคนิคในการจัดการเรียนรู้
10) ประเด็นการศึกษาผู้เรียนขาดทักษะความสามารถตามสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการเนื่องจากเหตุใดที่เกี่ยวเนื่องกับครูผู้สอน พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ 1) ขาดการวิเคราะห์แผนการศึกษาชาติ
11) ประเด็นการศึกษาในการส่งเสริมการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน ท่านต้องการให้ผู้บริหารโรงเรียนดำเนินงานใด พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ งานการบริหารงานวิชาการ
12) ประเด็นการศึกษาในการส่งเสริมผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนให้สูงขึ้นควรดำเนินการอย่างไรบ้าง พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ สร้างรูปแบบการบริหารในการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้
13) ประเด็นการศึกษาการส่งเสริมการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองฐานเป็นในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน ควรใช้หลักการใดในการดำเนินงาน พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ 1) การทำงานแบบมีส่วนร่วม
14) ประเด็นการศึกษาในการส่งเสริมการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียนควรดำเนินการอย่างไรบ้าง พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาสำคัญลำดับแรกคือ ส่งเสริมด้านการปรับสนามเด็กเล่น(Playground)
15) ประเด็นการศึกษาในการพัฒนาครูเพื่อการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียนท่านต้องการได้รับการพัฒนาในเรื่องใด พบว่า สาเหตุสำคัญของปัญหาลำดับแรกคือ การจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน:BBL
1.2 รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน จากการสร้างรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน พบว่ามีความตรงและความเหมาะสมมากโดยประกอบด้วย 8 องค์ประกอบ (SPESBICK : MODEL) ได้แก่
1) องค์ประกอบที่ 1 ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย( S : Stakeholders)
2) องค์ประกอบที่ 2 การบริหารแบบมีส่วนร่วม(P : Participation Management)
3) องค์ประกอบที่ 3 ประสิทธิผลการดำเนินงาน( E : Effectiveness )
4) องค์ประกอบที่ 4 การบริหารจัดการโรงเรียนเป็นฐานในการพัฒนาท้องถิ่นด้วยการเรียนรู้ตลอด
ชีวิต (S : School Based Management for Local Development)
5) องค์ประกอบที่ 5 กุญแจ 5 ดอก สำหรับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (B : Brain-
Based Learning)
6) องค์ประกอบที่ 6 การสอนแบบบูรณาการ (Integrated instruction)
7) องค์ประกอบที่ 7 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (Competencies of learners)
8) องค์ประกอบที่ 8 ตัวชี้วัดความสำเร็จ (K : Key Performance Indicator)
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย) พบว่า
2.1 ผลการดำเนินงานการบริหารโรงเรียนตามรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการ ของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหาร พบว่า ผู้บริหารโรงเรียนได้กำหนดนโยบายในส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียน โดยกำหนดเป็นแผนงาน โครงการ กิจกรรม แนวปฏิบัติ ให้ครูสอนทราบอย่างชัดเจนก่อนเปิดภาคเรียน กระตุ้นและสร้างความตระหนักให้ครู บุคลากร เห็นความสำคัญจำเป็นในการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมอง เป็นฐานให้บรรลุเป้าหมายของโรงเรียนตามที่กำหนดไว้
2.2 ผลการดำเนินงานการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน พบว่า ครูผู้สอนได้ทำการศึกษาหลักการทำงานของสมอง และศึกษาหลักสูตรสถานศึกษา คู่มือครู และทำความเข้าใจก่อนจัดการเรียนรู้ ครูมีการปรับสภาพความแตกต่างระหว่างผู้เรียนให้เกิดเรียนรู้ร่วมกัน
2.3 ผลการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน พบว่า ในภาพรวมผู้เรียนมีสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการสูงขึ้นกว่าในปีการศึกษาที่ผ่านมา
3. ผลการประเมินรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย) มีผลการผู้วิจัย ดังนี้
3.1 ผลการทดลองใช้รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหาร ส่วนตำบลดอยงาม (สันช้างตาย) ผลการวิจัยพบว่า
1) องค์ประกอบที่ 1 ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (S : Stakeholders)มีผลการดำเนินการอยู่ในระดับ ดีมาก
2) องค์ประกอบที่ 2 การบริหารแบบมีส่วนร่วม(P : Participation Management) มีผลการ
ดำเนินการอยู่วนระดับ ดีมาก
3) องค์ประกอบที่ 3 ประสิทธิผลการดำเนินงาน( E : Effectiveness ) มีผลการดำเนินการอยู่ใน
ระดับ ดีมาก
4) องค์ประกอบที่ 4 การบริหารจัดการโรงเรียนเป็นฐานในการพัฒนาท้องถิ่นด้วยการเรียนรู้ตลอด
ชีวิต (S : School Based Management for Local Development) มีผลการดำเนินการอยู่
ในระดับ ดีมาก
5) องค์ประกอบที่ 5 กุญแจ 5 ดอก สำหรับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (B : Brain-
Based Learning) มีผลการดำเนินการอยู่ในระดับ ดีมาก
6) องค์ประกอบที่ 6 การสอนแบบบูรณาการ (Integrated instruction) มีผลการดำเนินการอยู่
ในระดับ ดีมาก
7) องค์ประกอบที่ 7 สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน (Competencies of learners) มีผลการ
ดำเนินการอยู่ในระดับ ดีมาก
8) องค์ประกอบที่ 8 ตัวชี้วัดความสำเร็จ (K : Key Performance Indicator) ผลการดำเนินการ
มีผลการดำเนินการอยู่ในระดับ ดีมาก
3.2 ผลประเมินความพึงพอใจของผู้เกี่ยวข้องต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลดอยงาม(สันช้างตาย) ได้แก่ ครูผู้สอน ผู้เรียน ผู้ปกครอง และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จากการวิจัย พบว่า
3.2.1 ความพึงพอใจของครูผู้สอนที่มีต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก
3.2.2 ความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียนโดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก
3.2.3 ความพึงพอใจของผู้ปกครองที่มีต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โดยภาพรวม อยู่ในระดับมาก
3.2.4 ความพึงพอใจของคณะกรรมการสถานศึกษาที่มีต่อรูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานในการส่งเสริมสมรรถนะหลักสำคัญ 5 ประการของผู้เรียน โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก