การศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและทักษะชีวิต รายวิชาสังคมศึกษา 2 โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
นายมนตรี กรมทำมา ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ
โรงเรียนท่านางแนววิทยายน อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25
ปีที่ศึกษา 2560
บทคัดย่อ
การศึกษามีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทย รายวิชาสังคมศึกษา 2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 และมีค่าดัชนี ประสิทธิผลตั้งแต่ 0.5 ขึ้นไป 2) เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาสังคมศึกษา 2 ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทย ร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A 3) เพื่อศึกษาทักษะชีวิตด้านการคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A และ 4) ศึกษาความพึงพอใจ ของนักเรียนชั้นมัธมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A รายวิชาสังคมศึกษา 2 กลุ่มตัวอย่างในการศึกษาเป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 โรงเรียนท่านางแนววิทยายน อำเภอแวงน้อย จังหวัดขอนแก่น สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 25 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 31 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาประกอบด้วย 1) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทย รายวิชาสังคมศึกษา 2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 4 ชุด ได้แก่ ชุดที่ 1 เรื่อง สังคมมนุษย์ ชุดที่ 2 เรื่อง พลเมืองดี ชุดที่ 3 เรื่อง วัฒนธรรมไทย และชุดที่ 4 เรื่อง สิทธิมนุษยชน 2) แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชาสังคมศึกษา 2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จำนวน 15 แผน 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาสังคมศึกษา 2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 แบบปรนัย แบบชนิดเลือกตอบ ชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ 4) แบบวัดทักษะชีวิต ด้านการคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจแก้ปัญหา อย่างสร้างสรรค์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) 5 ระดับจำนวน 15 ข้อ และ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A มีลกัษณะเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า(Rating Scale) 5 ระดับ จำนวน 10 ขอ้ วิเคราะห์ ขอ้มูลใช้สถิติ ประสิทธิภาพของกระบวนการ/ประสิทธิภาพของผลลัพธ์ (E1/E2) ค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.) ค่าสถิติทดลอง t-test แบบ Dependent Sample ค่าเฉลี่ย (X-bar) และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
ผลการศึกษา พบว่า
1.ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทย รายวิชาสังคมศึกษา 2 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีประสิทธิภาพ (E1/ E2) เท่ากับ 87.98/85.16 มีค่าดัชนีประสิทธิผล (E.I.) เท่ากับ 0.7697 ซึ่งเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาสังคมศึกษา 2 ก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ทักษะชีวิต ด้านการคิดวิเคราะห์ ตัดสินใจแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่อง พลเมืองดีตามวิถีไทยร่วมกับเทคนิคคำถาม R-C-A รายวิชาสังคมศึกษา 2 โดยรวมอยู่ในระดับมาก (X-bar = 4.31, S.D.= 0.74)