การวิจัยและพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาคใน ประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล)
ผู้ศึกษา นางจันทร์เพ็ญ ปัญญโรจน์
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
1.เพื่อศึกษาสภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทาการเรียน กลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
2.เพื่อสร้างและพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80
3.เพื่อศึกษาผลการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนา สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
4. เพื่อประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
วิธีดำเนินการวิจัย
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้าครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) จำนวน 30 คน ได้มาจากโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Samping) ทดลองใช้ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 ระยะเวลาที่ใช้ 6 สัปดาห์ ๆ ละ 2 คาบ แบบแผนการวิจัย คือ One Group Pretest-posttest Design
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ 1) แบบบันทึกสภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนา ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 2) แบบสัมภาษณ์สภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 3) คู่มือการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย 4) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย 5) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียน โดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย 6) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ (%) ค่าเฉลี่ย ( ) ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวิเคราะห์เนื้อหา Content Analysis)
ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการศึกษาสภาพปัญหาและแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
1.1.ผลการศึกษาสภาพปัญหาแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สรุปได้ว่า นักเรียนขาดสื่อในการเรียนรู้ ครูผู้สอนกิจกรรมการเรียนการสอนไม่น่าสนใจครูเป็นผู้พูดแต่ฝ่ายเดียว รวมทั้งนักเรียนไม่สนใจเรียน และนักเรียนบางคนขี้เกียจ ไม่ตั้งใจเรียนส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมของนักเรียนไม่ดีเท่าที่ควรเห็นได้จากการวัดผลประเมินผลปลายปีการศึกษา 2555 - 2556 มีคะแนนเฉลี่ย 62.12,64.56 ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนดและผลการทดสอบประเมินวิชาการนักเรียนสังกัดเทศบาลเมืองพะเยา ของกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมชั้นประถมศึกษา ปีที่ 5 พบว่านักเรียนมีคะแนนเฉลี่ยในสาระภูมิศาสตร์ ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานโดยมีคะแนนเฉลี่ยในปีการศึกษา 2555 - 2556 มาตรฐาน ส 5.1 มีคะแนนเฉลี่ย 43.87, 45.19 และมาตรฐาน ส 5.2 มีคะแนนเฉลี่ย 43.18,47.19, ตามลำดับ
1.2. ผลการวิเคราะห์สาเหตุของปัญหาการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 สรุปได้ว่า ครูไม่ได้ใช้สื่อในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน นอกจากนี้เนื้อหาที่ครูสอนยังไม่เร้าใจให้นักเรียนอยากเรียนรู้ เด็กจึงไม่สนใจ เบื่อวิชาสังคมศึกษา จึงส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด เพราะการสอนของครูไม่เปลี่ยนแปลงและเนื้อหามีมากเกินไปน่าเบื่อไม่น่าสนใจ การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนเน้นการบรรยายเป็นส่วนใหญ่ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ไม่หลากหลาย และไม่มีสื่อนวัตกรรมประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนนอกเหนือ จากหนังสือเรียน ทำให้นักเรียนขาดความกระตือรือร้นในการเรียน ไม่สนใจเรียนจึงส่งผลให้นักเรียนขาดความรู้ ความเข้าใจในเรื่องดังกล่าว ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ต่ำกว่าเกณฑ์ที่กำหนด
1.3 ผลการศึกษาแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) จังหวัดพะเยาผู้วิจัยหาแนวทางการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยการใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย ชุดกิจกรรมเป็นสื่อที่เป็นรูปธรรมและนักเรียนได้มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนแสวงหาความรู้ด้วยตนเองทั้งยังส่งเสริม ด้านความแตกต่างระหว่างบุคคลและให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ได้ตามศักยภาพจึงช่วยให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนสูงขึ้น นอกจากนี้การให้นักเรียนทำแบบบัตรกิจกรรม บัตรแบบฝึกหัดยังช่วยให้ครูมองเห็นจุดเด่นหรือจุดบกพร่องของนักเรียนได้เด่นชัดขึ้น
2. ผลการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระ การเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) จังหวัดพะเยา ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80
2.1. ผลการประเมินความเหมาะสมของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) จังหวัดพะเยา ผลการประเมินและตรวจสอบคุณภาพชุดกิจกรรมการเรียนรู้มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด ( =4.56,S.D=0.24)
2.2 ผลการหาประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนา สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5โรงเรียน เทศบาล4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) มีค่าประสิทธิภาพ เท่ากับ 90.78/91.67 91.01/92.00 91.24/90.33 90.65 /91.67 91.93/92.67 90.47/ 91.00 ตามลำดับ ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80ที่กำหนดไว้
3. ผลการศึกษาการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาคในประเทศไทยกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) จังหวัดพะเยา
3.1 คะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนด้วย ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนา สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5โรงเรียนเทศบาล4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) รวมเฉลี่ย เท่ากับ 12.07 คิดเป็นร้อยละ 40.22 และคะแนนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนด้วย ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาคในประเทศไทยกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนา สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล) รวมเฉลี่ย เท่ากับ25.53 คิดเป็นร้อยละ 85.11ซึ่งมีร้อยละของความก้าวหน้า เท่ากับ 44.89
3.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนาสำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. ขั้นตอนที่ 4 ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนโดยใช้ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ชุดภูมิภาคในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนเทศบาล 4 (ภูมินทร์ราษฎร์นุกูล)จังหวัดพะเยา
นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ชุดภูมิภาค ในประเทศไทย กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาและศาสนา สำหรับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุดที่สุด ( =4.55, S.D. = 0.34 )