ชื่อเรื่อง การพัฒนาบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้
รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 1
ผู้วิจัย นางสวัสดิวัน พรมทา
ปีที่พิมพ์ 2560
บทคัดย่อ
การวิจัย เรื่องการพัฒนาบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 1 มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาสำรวจข้อมูลพื้นฐานการจัดการเรียนการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพการพัฒนาบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะ หาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ (3) เพื่อทดลองใช้การพัฒนาบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แหล่งข้อมูล ที่ใช้ในการสำรวจข้อมูลพื้นฐาน คือ (1) รายงานการประเมินคุณภาพภายในสถานศึกษา (SAR) ประจำปีการศึกษา 2558 (2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสายธารวิทยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 95 คน แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการสร้างและหาประสิทธิภาพของการพัฒนาบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 คือ (1) ผู้เชี่ยวชาญที่ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย จำนวน 5 คน (2) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1/2 โรงเรียนสายธารวิทยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 จำนวน 12 คน (3) นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โรงเรียนสายธารวิทยา ภาคเรียนที่ 1ปีการศึกษา 2559 จำนวน 30 คน และแหล่งข้อมูลที่ใช้ในการศึกษาผลการใช้บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 1/1 โรงเรียนสายธารวิทยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 32 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย (1) แบบสัมภาษณ์นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 เกี่ยวกับการเรียนวิทยาศาสตร์ (2) แบบสังเกตพฤติกรรมนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ในการเรียนวิทยาศาสตร์ (3) บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (4) แผนการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (5) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียน สารในชีวิตประจำวัน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ (6) แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียน สารในชีวิตประจำวัน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 (7) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สถิติที่ใช้ คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ( ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S) และ t test Dependent Samples
ผลการวิจัยพบว่า
1. การสำรวจข้อมูลพื้นฐานเพื่อศึกษาสำรวจข้อมูลพื้นฐานการจัดการเรียนการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า ในสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์นักเรียน มีปัญหาด้านการเรียนการสอน คือ เด็กขาดความสนใจในการเรียน โดยมีสาเหตุมาจากเนื้อหาของรายวิชาวิทยาศาสตร์มีลักษณะเป็นนามธรรมยากต่อการทำความเข้าใจ อีกทั้งยังขาดสื่อการเรียน การสอนส่งผลให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ และทำให้คะแนนผลการทดสอบ O-NET ต่ำด้วย
2. การสร้างและการหาประสิทธิภาพบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 คือ บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน จำนวน 12 ชุด และแผนการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1จำนวน 12 แผนซึ่งมีประสิทธิภาพ เท่ากับ 84.36/83.95
3. การทดลองใช้บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 1 พบว่า
3.1 บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 1 มีค่าดัชนีประสิทธิผล เท่ากับ 0.6676 หรือ ร้อยละ 66.76
3.2 การเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่เรียนโดยใช้บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยมีคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน เท่ากับ ร้อยละ 46.32 คะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเท่ากับร้อยละ 83.95 และคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจากการทดสอบหลังเรียนด้วยบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 1 สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.3 การเปรียบเทียบทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่เรียนโดยใช้บทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยมีคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียน เท่ากับ ร้อยละ 56.35 คะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเท่ากับร้อยละ 83.75 และคะแนนเฉลี่ยของทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์จากการทดสอบหลังเรียนด้วยบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
3.4 ความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อบทปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ หน่วยการเรียนรู้ สารในชีวิตประจำวัน โดยใช้รูปแบบการสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5E วิชาวิทยาศาสตร์พื้นฐาน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 อยู่ในระดับมากที่สุด