ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนบ้านเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี
ชื่อผู้วิจัย ชุติพร สุระกำแหง
ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการชำนาญการพิเศษ
หน่วยงาน โรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน ตำบลตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี
ปีที่ศึกษา 2559 - 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ในการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี 2) เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอ สายบุรี จังหวัดปัตตานี และ 3) ผลที่เกิดจากการดำเนินการตามรูปแบบการสร้างการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี ดำเนินการวิจัยเชิงพัฒนา (R&D) แบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพพึงประสงค์ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหาร 2 คน ครู 32 คน กรรมการสถานศึกษา 13 คนคณะกรรมการเครือข่าย 145 คน รวมทั้งหมด 192 คน ระยะที่ 2 การพัฒนารูปแบบ มีกลุ่มเป้าหมายเป็นผู้บริหาร 2 คน ครู 32 คน กรรมการสถานศึกษา 13 คน คณะกรรมการเครือข่าย 145 คน รวมทั้งหมด 192 คน ระยะที่ 3 ศึกษาผลการดำเนินงานตามรูปแบบ มีกลุ่มเป้าหมาย ผู้บริหาร 2 คน ครู 10 คน กรรมการสถานศึกษา 3 คน คณะกรรมการเครือข่าย 10 คน รวมทั้งหมด 25 คน ปีการศึกษา 2559 - 2560
เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม 2 ชุด 1. แบบสอบถาม แบบสอบถามในการวิจัยนี้ประกอบด้วย 2 ชุด โดยชุดที่ 1 เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์การมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี และชุดที่ 2 เพื่อการศึกษาความเป็นไปได้ของรูปแบบการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน 2. การสัมภาษณ์เชิงลึกแบบไม่มีโครงสร้าง 3. การสนทนากลุ่ม 4. การสังเกต
การเก็บรวบรวมข้อมูลที่ได้มาวิเคราะห์โดยใช้ค่าความถี่ (Frequency) หาค่าร้อยละ (Percentage) และ การวิเคราะห์ข้อมูลแบบอุปนัย (Inductive analysis)
ซึ่งผลการวิจัยสามารถสรุปได้ดังนี้
1. ผลการศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ในการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครอง พบว่า สภาพปัจจุบันของการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี (ในภาพรวม) ระดับการมีส่วนร่วม อยู่ในระดับ ปานกลาง แยกพิจารณารายด้าน ปรากฏว่า ระดับการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับ ปานกลาง ทั้ง 4 หัวข้อ ได้แก่ ร่วมสนับสนุนกิจกรรมของสถานศึกษา การพัฒนาการเรียนรู้และพฤติกรรมของผู้เรียน ร่วมสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างครูและผู้ปกครอง ร่วมสนับสนุนการพัฒนาการเรียนการสอนของโรงเรียน และร่วมเสนอข้อคิด ข้อเสนอแนะในการพัฒนาที่เป็นประโยชน์แก่ผู้เรียนและโรงเรียน ส่วนสภาพที่พึงประสงค์ของความต้องการการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนของโรงเรียนเทศบาล ๑ บ้านตะลุบัน อำเภอสายบุรี จังหวัดปัตตานี ในภาพรวม ระดับความต้องการการมีส่วนร่วม อยู่ในระดับ มาก แยกพิจารณารายด้านปรากฏว่า ระดับความต้องการการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับ มาก จำนวน 3 หัวข้อ ได้แก่ร่วมสนับสนุนกิจกรรมของโรงเรียน ด้านการพัฒนาการเรียนรู้และพฤติกรรมของผู้เรียน ร่วมสร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างครูและผู้ปกครอง ร่วมสนับสนุนการพัฒนาการเรียนการสอนของโรงเรียน ส่วนการร่วมเสนอข้อคิด ข้อเสนอแนะในการพัฒนาที่เป็นประโยชน์แก่ผู้เรียนและโรงเรียน ระดับความต้องการการมีส่วนร่วมอยู่ในระดับ มากที่สุด
2. ผลการพัฒนารูปแบบการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน จากการศึกษาพบว่า ในการสร้างการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 3 ส่วน คือ 1) ส่วนกรอบแนวคิดหลัก โดยกำหนดวัตถุประสงค์ของรูปแบบไว้ 2 ประการ คือ เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาคุณภาพนักเรียนด้านทักษะการเรียนรู้ตามศตวรรษที่ 21 โดยการมีส่วนร่วมจากกลุ่มผู้ปกครอง และเพื่อศึกษาผลการยกระดับคุณภาพการศึกษาของนักเรียนจากการมีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้ของกลุ่มผู้ปกครอง 2) ส่วนการดำเนินการประกอบด้วย 6 ขั้นตอน คือ ขั้นการศึกษาสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้และความท้าทายขั้นสร้างกลุ่มผู้ปกครอง ขั้นจัดทำแผนการเรียนรู้ระหว่างครูและกลุ่มผู้ปกครอง ขั้นการจัดการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างกลุ่มผู้ปกครองและครู ขั้นติดตามและหนุนเสริม และขั้นการประเมินผล และ 3) ส่วนสนับสนุน ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบคือ การสร้างสภาพแวดล้อม การหนุนเสริมการทำงาน และสร้างขวัญกำลังใจ
3. ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการตามรูปแบบการสร้างการมีส่วนร่วมของเครือข่ายผู้ปกครองในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน แบ่งออกเป็น 4 ด้าน ได้แก่ ด้านการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ด้านการพัฒนาครู ด้านการบริหาร และด้านผู้ปกครองและชุมชน