บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนภาษาอังกฤษตามแนวการสอนภาษาเพื่อการสื่อสารร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานกับวิธีสอนแบบ 4MAT สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 โดยมีวัตถุประสงค์เฉพาะคือ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน 2) สร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบการเรียนการสอน
3) ทดลองใช้และศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอนภาษาอังกฤษตามแนวการสอนภาษาเพื่อการสื่อสารร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานกับวิธีสอนแบบ 4MAT สำหรับนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 และ 4) ประเมินผลรูปแบบการเรียนการสอนภาษาอังกฤษตามแนวการสอนภาษาเพื่อการสื่อสารร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานกับวิธีสอนแบบ 4MAT สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5
การวิจัยดำเนินการตามกระบวนการวิจัยและพัฒนา (Research and Development) แบ่งเป็น 4 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับสภาพปัญหาในการเรียนและการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารของนักเรียน สภาพการจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอน จาก การสัมภาษณ์นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 15 คน และครูผู้สอนภาษาอังกฤษ จำนวน 8 คน ในโรงเรียนสังกัดเทศบาลตำบลอัมพวา จำนวน 3 แห่ง และศึกษาแนวคิดที่เกี่ยวข้อง
ขั้นตอนที่ 2 การสร้างและตรวจสอบคุณภาพรูปแบบการเรียนการสอน และเอกสารประกอบรูปแบบการเรียนการสอน โดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 ท่าน และทดลองนำร่องกับนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่ไม่ใช่กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 19 คน ขั้นตอนที่ 3 ทดลองใช้และศึกษาผลการใช้รูปแบบการเรียนการสอน โดยนำไปทดลองใช้กับกลุ่มเป้าหมาย เป็นนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2557 โรงเรียนเทศบาล ๑ วัดนางวัง
(สหราษฎร์อุทิศ) จำนวน 20 คน จัดการเรียนการสอนตามแผนการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบ การเรียนการสอน เรื่อง At School จำนวน 12 แผน ศึกษาความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารและความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน และขั้นตอนที่ 4 ประเมินผลรูปแบบการเรียนการสอน
ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน พบว่า นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ในโรงเรียนสังกัดเทศบาลตำบลอัมพวา มีความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารอยู่ในระดับต่ำ นักเรียนขาดความมั่นใจ และมีเจตคติไม่ดีต่อการเรียนภาษาอังกฤษ ครูผู้สอนส่วนใหญ่จัด การเรียนการสอนตามแนวการสอนภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสาร มีเทคนิคและวิธีการสอนหลากหลาย แต่ยังไม่มีการผสมผสานแนวคิดเพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความสามารถ ในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารของนักเรียน สำหรับผลการศึกษาแนวคิดที่เกี่ยวข้อง พบว่า แนวการสอนภาษาเพื่อการสื่อสาร เป็นการจัดการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นการจัดกิจกรรมให้ผู้เรียนฝึกใช้ภาษาเพื่อการสื่อสารในสถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างคล่องแคล่ว โดยไม่เคร่งครัดในความถูกต้องแม่นยำของกฎเกณฑ์ไวยากรณ์ แนวคิดการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน มุ่งพัฒนาความสามารถในการใช้ภาษาเพื่อการสื่อสาร โดยจัดการเรียนการสอนผ่านประสาทการรับรู้ทางการฟัง การดู และการเคลื่อนไหว เน้นการจัดกิจกรรมที่หลากหลายเพื่อช่วยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้เนื้อหาทางภาษาควบคู่กับการใช้ภาษาเชื่อมโยงความรู้เดิมกับความรู้ใหม่ จัดสิ่งที่เรียนรู้อย่างมีระเบียบแบบแผน มีการให้ข้อมูลย้อนกลับและประเมินผลตามสภาพจริง และแนวคิดวิธีสอนแบบ 4MAT เป็นการจัดการเรียนรู้ที่ให้ความสำคัญกับการใช้สมองทั้ง 2 ซีก และความแตกต่างระหว่างบุคคล โดยคำนึงถึงวิธีการเรียนรู้ของผู้เรียนในลักษณะที่แตกต่างกัน
4 แบบ ได้แก่ ผู้เรียนที่ถนัดการใช้จินตนาการ ผู้เรียนที่ถนัดทางการวิเคราะห์ ผู้เรียนที่ถนัด การใช้สามัญสำนึก และผู้เรียนที่ถนัดลงมือปฏิบัติ
2. รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น คือ รูปแบบการเรียนการสอนภาษาอังกฤษตามแนวการสอนภาษาเพื่อการสื่อสารร่วมกับการจัดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานกับวิธีสอนแบบ 4MAT สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 มีองค์ประกอบ 5 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา กระบวนการเรียนการสอน และการวัดและประเมินผล และการตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบโดยผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 5 ท่าน พบว่า มีคุณภาพอยู่ในระดับดีมาก ( X-bar= 4.59; S.D.=0.20) เมื่อทดลองนำร่องยังพบว่า กระบวนการเรียนการสอนของรูปแบบการเรียนการสอนเป็นขั้นตอนที่สามารถดำเนินการจัดการเรียนการสอนได้เป็นอย่างดี
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการเรียนการสอน พบว่า นักเรียนมีความสามารถ ในการใช้ภาษาอังกฤษเพื่อการสื่อสารหลังเรียนสูงกว่าก่อนโดยมีค่าดัชนีประสิทธิผลเท่ากับ 0.576037 แสดงว่านักเรียนมีความก้าวหน้าในการเรียน ร้อยละ 57.60 และนักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอนอยู่ในระดับมากที่สุด (มิว = 4.51, ซิกม่า = 0.18)
4. ประเมินผลรูปแบบการเรียนการสอน พบว่า ครูผู้สอน มีความพึงพอใจต่อ การจัดการเรียนการสอนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน อยู่ในระดับมากที่สุด (มิว= 4.52, ซิกม่า = 0.26)