ชื่องานวิจัย : การพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน
(Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของ
เด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาล
เมืองเพชรบูรณ์
ผู้วิจัย : มณัฐนันท์ สิงห์เส
ตำแหน่ง : ครูชำนาญการพิเศษ โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน)
ปีที่ทำวิจัย : ปีการศึกษา 2558
บทคัดย่อ
การพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ ในการวิจัย ครั้งนี้ผู้วิจัยได้ตั้งความมุ่งหมายไว้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ก่อนและหลังการใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) 2) เพื่อสร้างและหาประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ ก่อนและหลังการใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) มีประสิทธิภาพถึง 80/80 3) เพื่อทดลองใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ ก่อนและหลังการใช้การใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) 4) เพื่อประเมินผลความสามารถทางคณิตศาสตร์ก่อนและหลังการใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ แตกต่างกันหรือไม่และความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการจัดประสบการณ์ด้วยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ขอบเขตการวิจัยครั้งนี้ ประชากรที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ เป็นเด็กปฐมวัย ชายหญิง อายุระหว่าง 5-6 ปี ที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นอนุบาลปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 24 คน ซึ่งได้มาจากการสุ่มตัวอย่าง แบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ด้วยการจับสลากมา 1 ห้องเรียน จากจำนวน 6 ห้องเรียน จำนวน 147 คน ตัวแปรที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ตัวแปรต้น ได้แก่ ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ตัวแปรตาม ได้แก่ ประสิทธิภาพของชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) และผลสัมฤทธิ์ความสามารถทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 3 การจัดประสบการณ์การเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ดำเนินการศึกษาวิจัยในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวน 8 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 3 วัน ทำการทดลองวันละ 60 นาที เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 1) ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) จำนวน 20 ชุด 2) แบบสัมภาษณ์ความคิดเห็นเกี่ยวกับผู้เกี่ยวข้องด้านการศึกษา ครูผู้สอนปฐมวัยและผู้เชี่ยวชาญ 3) แบบทดสอบประเมินความสามารถทางคณิตศาสตร์ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) แบบทดสอบก่อน-หลังเรียนด้วยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) 4) แบบสอบถามความคิดเห็นที่มีต่อชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โดยกำหนดตัวเลือกภาพหน้า 3 แบบ 1) หน้ายิ้ม เห็นด้วยมาก 2) หน้าเฉย เห็นด้วยปานกลาง 3) หน้าบึ้ง เห็นด้วยน้อย จำนวน 10 ข้อ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าทางสถิติร้อยละ (%) ค่า S.D. แล้วนำเสนอแบบพรรณาความ แบบแผนการวิจัยเป็นแบบ Pre Experimental One Group Pretest-Posttest Design
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน พบว่า นักเรียนและทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องต้องการให้มีการพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) โดยให้มีรูปแบบที่เหมาะสม วิธีการเล่นให้มีหลากหลายวิธี เวลาในการปฏิบัติกิจกรรม ที่นำมาพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) และชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ยังสอดคล้องกับหน่วยการเรียนการสอนของหลักสูตร โดยเรียนรู้จากการปฏิบัติ เรื่องที่นำมาพัฒนาชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) มีเนื้อหาจากความต้องการและความสนใจของนักเรียนเป็นสำคัญ ควรจัดกิจกรรมการเรียนการสอนทั้งในห้องเรียนและนอกห้องเรียนโดยยึดนักเรียนเป็นสำคัญและความแตกต่างระหว่างบุคคล
2) ผลการพัฒนาและหาค่าประสิทธิภาพชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี)พบว่าชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย คำนำวัตถุประสงค์ คู่มือครู (แผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน), คู่มือนักเรียน (แบบทดสอบหลังเรียน) โดยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ที่พัฒนาขึ้นมีจำนวน 20 ชุด มีค่าประสิทธิภาพรายเดี่ยว (Individual Tryout) เท่ากับ 82.017/81.67 ค่าประสิทธิภาพแบบกลุ่มเล็ก (Small Group Tryout) เท่ากับ 83.50/82.22 และชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) มีค่าประสิทธิภาพแบบภาคสนาม (Field Tryout ) 83.46/82.50
3) ผลการทดลองใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ซึ่งผู้วิจัยเป็นผู้ทดลองจัดประสบการณ์โดยใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ประกอบการสอนด้วยตนเองกับนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 3/4 โรงเรียนเทศบาล 2 (วัดภูเขาดิน) สังกัดเทศบาลเมืองเพชรบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์ จำนวน 24 คน ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 รวมเวลา 8 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 3 วัน พบว่า นักเรียนส่วนใหญ่ให้ความสนใจ กระตือรือร้น ต้องการเรียนชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น โดยให้ความร่วมมือและตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมเป็นอย่างดี จากการสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียน พบว่า นักเรียนรู้จักทำงานเป็นกลุ่มช่วยเหลือซึ่งกันและกัน รู้จักยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่นมากขึ้น ส่วนการปรับปรุงและแก้ไขชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) ให้สมบูรณ์นั้น มีการปรับปรุงชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) โดยการปรับภาพให้สวยเหมือนจริง ปรับเนื้อหาการใช้ภาษาในคู่มือให้เหมาะสมกับวัยของผู้เรียน และปรับกิจกรรมให้เหมาะสมกับเวลา
4) ผลการประเมินความสามารถทางคณิตศาสตร์ก่อนและหลังใช้ชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) แตกต่างกันหรือไม่และความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการจัดประสบการณ์ด้วยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) พบว่า คะแนนความสามารถในการเตรียมความพร้อมในแต่ละชุดกิจกรรมที่เรียนด้วยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 และความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) ด้านการจัดประสบการณ์โดยชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5-6 ปี) ประโยชน์โดยภาพรวมเห็นด้วยในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า ทุกด้านนักเรียนเห็นด้วยในระดับมากเช่นเดียวกัน กล่าวคือนักเรียนมีความคิดเห็นว่าชุดกิจกรรมการจัดประสบการณ์ตามแนวคิดการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐาน (Brain Based Learning : BBL) เพื่อส่งเสริมความสามารถทางคณิตศาสตร์ของเด็กปฐมวัยชั้นอนุบาลปีที่ 3 (5 - 6 ปี) มีรูปแบบสวยงามที่น่าสนใจช่วยกระตุ้นให้เกิดการเรียนรู้