ชื่อเรื่อง การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 โรงเรียนเทศบาล ๕ (วัดหาดใหญ่)
ผู้วิจัย นางจุไรรัตน์ รัฐภูมิภักดิ์
ปีการศึกษา 2559
การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development: R&D) โดยมีวัตถุประสงค์ของการวิจัย 1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model และส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 2) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ในประเด็นต่อไปนี้ 2.1) เปรียบเทียบความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนก่อนและหลังการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ 2.2) ศึกษาพัฒนาการของความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนโดยใช้กิจกรรมการเรียนรู้ในช่วงระหว่างเรียน 2.3) ศึกษาความคิดเห็นของผู้เรียนที่มีต่อกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 3) เพื่อขยายผลการใช้กิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 เนื้อหาที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นเนื้อหาสาระในหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2546 ชั้นอนุบาลปีที่ 2 สาระธรรมชาติรอบตัว และสิ่งต่างๆ รอบตัวเด็ก ซึ่งนำมาจัดทำชุดกิจกรรมเสริมทักษะเพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ซึ่งจัด การเรียนการสอนในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 ใช้เวลาในการจัดกิจกรรม 8 สัปดาห์ สัปดาห์ละ 5 ครั้ง รวม 40 ครั้ง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2/1 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนเทศบาล ๕ (วัดหาดใหญ่) ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม (Sampling Unit) มาจำนวน 1 ชั้นเรียน จำนวนนักเรียน 30 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการขยายผลการวิจัยครั้งนี่เป็นนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนเทศบาล ๕ (วัดหาดใหญ่) จำนวน 30 คน ซึ่งไม่ใช่กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการทดลองตัวแปรอิสระ (Independent Variable) คือ กิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ตัวแปรตาม (Dependent Variable) ได้แก่ ความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ความคิดเห็นที่มีต่อการใช้กิจกรรมการเรียนรู้การดำเนินการวิจัยดำเนินการตามขั้นตอนของการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D) 4 ขั้นตอน ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research : R1) เป็นการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน (Analysis : A) การศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้ขั้นที่ 2 การพัฒนา (Development : D1) เป็น การออกแบบและพัฒนา (Design and Development : D&D) ผู้วิจัยได้พัฒนาและหาคุณภาพ ประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้ก่อนแล้วให้ผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน ตรวจสอบคุณภาพ โครงร่างรูปแบบการจัดการเรียนรู้และเครื่องมือประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้และนำไปทดลองใช้ (Try Out) กับกลุ่มนักเรียนที่มีลักษณะใกล้เคียงกับกลุ่มตัวอย่าง เพื่อตรวจสอบความเป็นไปได้และหาประสิทธิภาพก่อนนำไปทดลองใช้จริงกับกลุ่มตัวอย่าง ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research : R2) เป็นการนำไปใช้ (Implementation : I) และขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development : D2) เป็นการประเมินผล (Evaluation : E) การประเมินและปรับปรุงแก้ไขเกี่ยวกับกิจกรรมการเรียนรู้ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วยการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 แบบประเมินความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ และแบบสอบถามความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิเคราะห์ข้อมูลโดย การหาค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติแบบไม่อิสระและแบบอิสระ ค่าร้อยละ และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการพัฒนาพบว่า
1. กิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ประกอบด้วยองค์ประกอบ 3 องค์ประกอบ คือ องค์ประกอบเชิงหลักการและวัตถุประสงค์ องค์ประกอบเชิงกระบวนการและองค์ประกอบเชิงเงื่อนไขการนำไปใช้ กระบวนการเรียนการสอน 8 ขั้นตอน คือ ขั้นที่ 1 เตรียมพร้อม (J : Jaunty) ขั้นที่ 2 สังเกต (u : unearth) ขั้นที่ 3 ให้นิยาม (r : restrict) ขั้นที่ 4 เชื่อมโยง (a : affect) ขั้นที่ 5 สร้างสรรค์ (i : imagine) ขั้นที่ 6 ถ่ายทอด (r : relay) ขั้นที่ 7 ฝึกฝน (u : use) ขั้นที่ 8 สรุป (t : terse) ผลการตรวจสอบคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญ 5 คน ได้ค่าความเหมาะสม/สอดคล้องมีค่าเฉลี่ย ("X" ̅) ตั้งแต่ 4.60-4.80 และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ตั้งแต่ 0.43-0.55 ซึ่งแสดงว่ากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ที่พัฒนาขึ้นมีความเหมาะสม/สอดคล้องเชิงโครงสร้าง สามารถนำไปทดลองใช้ได้และหาประสิทธิภาพ (E1/E2) โดยการทดลองภาคสนาม (Field Tryout) ได้ค่าประสิทธิภาพของกิจกรรมการเรียนรู้โดยภาพรวมเท่ากับ 82.64/84.33 ซึ่งยอมรับในสมมติฐานข้อที่ 1
2. หลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวน การคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 นักเรียนมีความสามารถในกระบวน การคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญสถิติที่ระดับ .01ซึ่งยอมรับสมมติฐานการวิจัยข้อที่ 2
3. ความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้พัฒนาขึ้นในระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 มีการพัฒนาขึ้นซึ่งยอมรับสมมติฐานการวิจัยข้อที่ 3
4. ความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ความเห็นด้วยในระดับมากที่สุด ("X" ̅ = 4.69, S.D. = 0.25) ในด้านนักเรียนได้ฝึกกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้โดยการชี้แนะของครู รวมทั้งฝึกด้วยตนเองและฝึกกับเพื่อนในระดับมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่ง และมีความเห็นว่านักเรียนได้ทบทวนความรู้เดิมที่จำเป็นต้องใช้เชื่อมโยงในการเรียนรู้เนื้อหาใหม่ในระดับมากที่สุดเป็นอันดับสุดท้ายซึ่งยอมรับสมมติฐานการวิจัยข้อที่ 4
สรุปการขยายผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Modelเพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 สรุปได้ดังนี้
1. หลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวน การคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 นักเรียนกลุ่มขยายผลมีความสามารถในกระบวน การคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญสถิติที่ระดับ .01
2. ความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้พัฒนาขึ้นในระหว่างการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียนกลุ่มขยายผลพัฒนาขึ้น
3. ความคิดเห็นของนักเรียนกลุ่มขยายผลที่มีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ขั้นตอนการจัดกิจกรรม Jurairut Model เพื่อส่งเสริมความสามารถในกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ ของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 2 ความเห็นด้วยในระดับมากที่สุด ("X" ̅ = 4.69, S.D. = 0.25) ในด้านนักเรียนได้ฝึกทักษะกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ในระดับมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่ง และมีความเห็นว่านักเรียนได้ฝึกทักษะกระบวนการคิดและพฤติกรรมการเรียนรู้ในระดับมากที่สุดเป็นอันดับสุดท้าย