ชื่อเรื่อง การพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะหน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดขั้นสูง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย ละเอียด คงกุ่ง
ปีการศึกษา 2559
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้ วิชาชีววิทยา ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 2) เพื่อพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 3) เพื่อทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
4) เพื่อประเมินชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 4/1 ปีการศึกษา 2559 โรงเรียนหนองยางพิทยาคม จำนวน 35 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster sampling) เครื่องมือที่ใช้ คือ 1) แบบสอบถามสำรวจสภาพปัญหาในการจัดการเรียนรู้ วิชาชีววิทยา มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.40 ถึง 0.85 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.94 2) ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E จำนวน 9 ชุด 3) แผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.43 ถึง 4.56 และมีค่าเฉลี่ยโดยภาพรวม มีค่าเท่ากับ 4.51 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.23 ถึง 0.72 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.92 4) แบบทดสอบวัดทักษะการคิดขั้นสูง มีค่าความยากตั้งแต่ 0.40 ถึง 0.69 มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.45 ถึง 0.76 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.95 5) แบบวัดเจตคติต่อวิทยาศาสตร์ มีค่าอำนาจจำแนก ตั้งแต่ 0.33 ถึง 0.72 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.88 และ 6) แบบประเมินความคิดเห็นที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E มีลักษณะเป็นมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) กำหนดค่าออกเป็น 5 ระดับ มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.37 ถึง 0.76 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.90 สถิติที่ใช้ได้แก่
ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบใช้ t-test (Dependent Samples)
ผลการวิจัยปรากฏ ดังนี้
1. การศึกษาสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้ วิชาชีววิทยา ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ผู้ตอบแบบสอบถามเห็นว่าสภาพปัญหาการจัดการเรียนรู้ วิชาชีววิทยา ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยภาพรวมปัญหาอยู่ในระดับมาก มีค่าเฉลี่ยตั้งแต่ 3.40 ถึง 3.98
2. ผลการพัฒนาชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า
2.1 ผลการประเมินตามความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญ พบว่า ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 จากผู้เชี่ยวชาญ โดยภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก โดยมีค่าเฉลี่ย 4.49
2.2 ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีประสิทธิภาพ E1/ E2 เท่ากับ 82.85/80.42 ซึ่งเป็นไปตามเกณฑ์ 80/80
3. ผลการทดลองใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 พบว่า
3.1 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่นมีคะแนนเฉลี่ยทักษะการคิดขั้นสูงหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.2 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น มีคะแนนเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3.3 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น มีคะแนนเฉลี่ยระดับเจตคติต่อวิทยาศาสตร์หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. การประเมินชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามวัฏจักรการเรียนรู้ 7E เรื่อง การถ่ายทอดลักษณะ หน่อแนว และความหลากหลายทางชีวภาพในท้องถิ่น สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 โดยได้ประเมิน 3 ด้าน ได้แก่ ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิต พบว่า นักเรียนมีความคิดเห็นในการจัดการเรียนรู้โดยใช้ชุดกิจจรรมการเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.56