ชื่อโครงการ : โครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ )
ผู้ประเมิน : สายรุ่ง พุทธา
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงประเมินโดยใช้รูปแบบการประเมินของ สตัฟเฟิลบีม(Stufflebeam,D.L) มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียน บ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ในด้านสภาวะแวดล้อมโครงการ ด้านปัจจัยพื้นฐาน ด้านกระบวนการ ด้านผลผลิตของโครงการ
ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือครูจำนวน 23 คน ผู้บริหาร 2 คนและนักเรียน โรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) จำนวน 160 คน กลุ่มตัวอย่างนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-3 รวมทั้งสิ้น จำนวน 113 คน ที่เป็นผู้ให้ข้อมูล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นแบบสอบถามสำหรับครูและนักเรียน ได้แก่ 1.แบบสอบถามสำหรับครู เกี่ยวกับด้านสภาวะแวดล้อมโครงการ ด้านปัจจัยพื้นฐาน ด้านกระบวนการ และด้านผลผลิตของโครงการ 2.แบบสอบถาม ความคิดเห็นของนักเรียนต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหี (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. ด้านสภาวะแวดล้อม ความคิดเห็นของครูเกี่ยวกับสภาวะแวดล้อมเพื่อจัดทำโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถ ในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า โครงการส่งเสริมให้มีการวัด ประเมินผลตามสภาพจริงและมีความหลากหลาย อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ โครงการส่งเสริมให้ครูสามารถบูรณาการการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้หลากหลายทั้ง 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก
2. ด้านปัจจัยเบื้องต้น ความคิดเห็นของครูเกี่ยวกับปัจจัยเบื้องต้น เพื่อจัดทำ โครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าความรู้ ความเข้าใจในการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมการเรียนรู้ในแหล่งเรียนรู้มาใช้บูรณาการในกิจกรรมจากแหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่น อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ กิจกรรมที่ได้จากสถานที่สำคัญทางศาสนา กิจกรรมที่ได้จากหน่วยงานภาครัฐและเอกชน และกิจกรรมแหล่งเรียนรู้ภายในโรงเรียน อยู่ในระดับมาก
3. ด้านกระบวนการดำเนินโครงการ ตามความคิดเห็นของครู
3.1 ผลการประเมินความก้าวหน้าช่วงที่ 1 ของการดำเนินโครงการตามความคิดเห็นของครู พบว่าความคิดเห็นของครูเกี่ยวกับการประเมินความก้าวหน้าช่วงที่ 1 ของโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าครูมีการจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้โดยยึดนักเรียนเป็นสำคัญ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองในแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด
3.2 ผลการประเมินตามความคิดเห็นของครูต่อการบริหารโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า มีการส่งเสริม สนับสนุน ให้บุคลากร ทุกฝ่ายมีส่วนร่วมในการนำเสนอผลงาน นวัตกรรม ที่เกิดจากการใช้แหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ การส่งเสริม สนับสนุนให้มีการจัดศูนย์วิชาการให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย อยู่ในระดับมากที่สุด
3.3 ความคิดเห็นของครูต่อการเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ในการดำเนินงานตามโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) ตามประเภทแหล่งเรียนรู้ ดังนี้
3.3.1 ความคิดเห็นของครูต่อแหล่งเรียนรู้ประเภทบุคคล โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า ครูเคยนำนักเรียนที่สอนไปแหล่งเรียนรู้กับวิทยากรภายนอกโรงเรียน อยู่ในระดับมาก รองลงมาคือ ครูเคยเชิญบุคลากรภายนอกมาเป็นวิทยากรในวิชาที่สอน
3.3.2 ความคิดเห็นของครูต่อแหล่งเรียนรู้ประเภทสถานที่ พบว่า ครูเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ประเภทสถานที่โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า ครูได้มีส่วนร่วมในการจัดแหล่งเรียนรู้ภายนอกโรงเรียนเพื่อเอื้อต่อการเรียนรู้ของนักเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ครูได้สร้างแหล่งเรียนรู้ขึ้นใหม่ภายในโรงเรียนเพื่อให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง อยู่ในระดับมากที่สุด
3.3.3 ความคิดเห็นของครูต่อการเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ประเภทวัฒนธรรมและประเพณี พบว่า ครูเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ประเภทวัฒนธรรมและประเพณีโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า ครูได้จัดสถานการณ์ให้นักเรียนได้นำเสนอผลงานเกี่ยวกับวัฒนธรรมและประเพณี อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ครูได้จัดกิจกรรมให้นักเรียนได้ผลิตสื่อประกอบการเรียนด้วยวัสดุในท้องถิ่น และครูได้จัดสถานการณ์ให้ผู้เรียนได้นำเสนอผลงานการผลิตสื่อประกอบการเรียนจากเทคโนโลยี อยู่ในระดับมากที่สุด
3.4 ความคิดเห็นของนักเรียนต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ ( เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนได้รับประสบการณ์ตรงจากแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ครูจัดกิจกรรมให้นักเรียนได้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองจากแหล่งเรียนรู้ที่เป็นเทคโนโลยี อยู่ในระดับมากที่สุด
3.5 ความคิดเห็นของนักเรียน เกี่ยวกับการใช้แหล่งเรียนรู้ตามรายการที่กำหนด ต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมร้อยละ 100 โดยเห็นว่า กลุ่มสาระที่ครูใช้แหล่งเรียนรู้ตามรายการที่กำหนดได้แก่ กลุ่มสาระภาษาไทย ได้เรียนรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่น เพิ่มเติมจากเนื้อหาปกติได้เรียนรู้จากสื่อเทคโนโลยี เช่น คอมพิวเตอร์ โทรทัศน์ ฯลฯ กลุ่มสาระสุขศึกษาและพลานามัยได้เรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ภายในห้องเรียน เช่น มุมหนังสือ ป้ายนิเทศ แบบรายงาน ฯลฯ กลุ่มสาระการงานพื้นฐานอาชีพ ได้จัดกิจกรรมที่สืบสานวัฒนธรรมและประเพณีไทยในโรงเรียน และกลุ่มสาระคณิตศาสตร์ ได้เรียนรู้จากสื่อเทคโนโลยี เช่น คอมพิวเตอร์ โทรทัศน์ ฯลฯ
4. ผลจากประเมินการทบทวนการดำเนินงานโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ )
4.1 ความคิดเห็นของครูเกี่ยวกับการประเมินการทบทวนการดำเนินงานโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ )
ความคิดเห็นของครูต่อการประเมินการทบทวนการดำเนินงานโครงการ ด้าน การประเมินสภาวะแวดล้อม ตามโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า ชุมชนมีส่วนร่วมในการวางแผนการบริหารแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ มีแผนปฏิบัติการและปฏิทินปฏิบัติในกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้แหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด
ความคิดเห็นของครูต่อการประเมินการทบทวนการดำเนินงาน ด้านการประเมินด้านปัจจัยเบื้องต้น ตามโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า แหล่งเรียนรู้มีความเหมาะสมกับเนื้อหาที่ส่งเสริมการเรียนรู้ของนักเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือความรู้ ความสามารถของครูในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก
ความคิดเห็นของครูต่อการประเมินทบทวนการดำเนินงานโครงการ ด้านกระบวนการ ตามโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อ พบว่า ผู้ปกครองให้ความร่วมมือเป็นอย่างดีในการส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้แหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ นักเรียนมีการพัฒนาตนเองด้านความรู้และพฤติกรรมการใช้แหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมากที่สุด
4.2 ความคิดเห็นของนักเรียนต่อการปรับปรุงการดำเนินการ ตามโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมนักเรียนมีความคิดเห็นว่าควรมีการปรับปรุงการดำเนินการ อยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่าการให้คำแนะนำของครูในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้แหล่งเรียนรู้ เพื่อส่งเสริม/กระตุ้น ให้นักเรียนได้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเองที่เป็นธรรมชาติ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ การจัดกิจกรรมโดยใช้แหล่งเรียนรู้เพื่อกระตุ้น /ส่งเสริมให้นักเรียนค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเองที่เป็นธรรมชาติ อยู่ในระดับมากที่สุด
5. ผลจากประเมินผลผลิตของโครงการ โครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ )
5.1 ความคิดเห็นของครูต่อ การประเมินผลผลิตของโครงการ พัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนสามารถประเมินตนเอง และปรับปรุงพัฒนาตนเองด้วยความเต็มใจ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ นักเรียนได้รับความรู้และประสบการณ์ ตรงตามวัตถุประสงค์ของโครงการ อยู่ในระดับมากที่สุด
5.2 ความคิดเห็นของนักเรียนต่อพฤติกรรมในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) ก่อนดำเนินการโดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนแสวงหาความรู้โดยไม่ต้องให้บุคคลใดสั่งการหรือแนะนำ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ นักเรียนติดตามข้อมูล ข่าวสาร ความเคลื่อนไหวของบุคคล เศรษฐกิจ การเมืองในปัจจุบัน ทางสื่อต่างๆ อยู่ในระดับ มาก
ความคิดเห็นของนักเรียนต่อพฤติกรรมในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ(เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) หลังดำเนินการ โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนเลือกวิธีการแสวงหาความรู้ด้วยตนเองอยู่ในระดับมาก รองลงมาคือ นักเรียนอ่านหนังสือได้หลายประเภททั้งสาระ ความรู้ และบันเทิงที่มีเรื่องที่น่ารู้ น่าสนใจและมีประโยชน์ อยู่ในระดับมาก
5.3 ความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับแหล่งเรียนรู้ต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า การประเมินผลหลังจากเรียนรู้ในแหล่งเรียนรู้สามารถนำผลการประเมินมาปรับปรุงพัฒนาอยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือนักเรียนต้องการให้โรงเรียนจัดแหล่งเรียนรู้จากสวนสนุกและสวนสัตว์ อยู่ในระดับมากที่สุด
5.4 ความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า ความรู้และประโยชน์ที่ได้รับเพิ่มเติมจากแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับเพิ่มเติมจากแหล่งเรียนรู้ในชุมชนและแหล่งเรียนรู้ในธรรมชาติ อยู่ในระดับมากที่สุด
5.5 ความคิดเห็นของนักเรียนเกี่ยวกับผลการใช้แหล่งเรียนรู้ที่เกิดกับนักเรียนต่อโครงการพัฒนาอาคารสถานที่และสภาพแวดล้อมในโรงเรียนเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และส่งเสริมความสามารถในการแสวงหาความรู้ของนักเรียนโรงเรียนบ้านอ้อมโรงหีบ (เล็ก-นิ่ม อนุสรณ์ ) โดยรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายข้อพบว่า นักเรียนสามารถสร้างชิ้นงานจากการเรียนรู้ด้วยตนเอง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ มีการใฝ่หาความรู้อย่างต่อเนื่อง อยู่ในระดับมาก