การพัฒนาบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
ผู้วิจัย นายธนัฐชัย เวียงอินทร์
ตำแหน่ง ครูชำนาญการ โรงเรียนบ้านหนองแวงหนองหัวคน อำเภอจตุรพักตรพิมาน
จังหวัดร้อยเอ็ด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 1
ปีทีศึกษา ปีการศึกษา 2559
บทคัดย่อ
การวิจัยในครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ 1) พัฒนาบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80 2) หาดัชนีประสิทธิผลของบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 3)เปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระหว่างก่อนเรียนกับหลังเรียนของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่เรียนรู้โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม และ 4) ศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีต่อการเรียนรู้โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูป
เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม กลุ่มเป้าหมายใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนบ้านหนองแวงหนองหัวคน อำเภอจตุรพักตรพิมาน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาร้อยเอ็ด เขต 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2559
จำนวน 12 คน ใช้เวลาทดลองทั้งหมด 16 ชั่วโมง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) บทเรียน
สำเร็จรูป เรื่อง ภูมิศาสตร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 3 จำนวน 16 ชุด มีค่าเฉลี่ยรวม 4.72 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.49 2) แผนการจัดการ
เรียนรู้ เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 3 จำนวน 16 แผน มีค่าเฉลี่ยรวม 4.77 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.35 อยู่ในระดับ
ที่เหมาะสมมากที่สุด 3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ซึ่งมีค่าความสอดคล้องระหว่าง
ข้อสอบกับจุดประสงค์การเรียนรู้ ตั้งแต่ 0.60 ถึง 1.00 ค่าความยากตั้งแต่ 0.48 ถึง 0.80
ค่าอำนาจจำแนก มีค่าตั้งแต่ 0.27 ถึง 0.70 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.97 และ
4) แบบสอบถามความพึงพอใจ ได้ค่าความเหมาะสมเฉลี่ย เท่ากับ 4.76, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เท่ากับ 0.39 มีความเหมาะสมมากที่สุด สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และดัชนีประสิทธิผล
ผลการวิจัยพบว่า
1. บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น มีประสิทธิภาพ 82.92/80.83 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์
ที่กำหนดไว้ 80/80
2. ค่าดัชนีประสิทธิผลของบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีค่าเท่ากับ 0.6650 นั่นคือผู้เรียนมีความรู้เพิ่มขึ้นหลังจากเรียน โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปคิดเป็นร้อยละ 66.50
3. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่3 ที่เรียนโดยใช้บทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษาศาสนาและวัฒนธรรม หลังเรียน
สูงกว่าก่อนเรียน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01
4. นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยบทเรียนสำเร็จรูป เรื่อง ภูมิภาคของโลก
กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม โดยรวมอยู่ในระดับความพึงพอใจมากที่สุด
จากการวิจัยครั้งนี้ แสดงให้เห็นว่า บทเรียนสำเร็จรูปที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพ
สูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ จึงนับเป็นนวัตกรรมทางการศึกษาที่มีประสิทธิภาพควรส่งเสริมในการ
พัฒนาการเรียนการสอนกลุ่มสาระอื่น ๆ และสามารถนำไปใช้สอนร่วมกับกิจกรรมการเรียนการ
สอนกลุ่มสาระอื่นที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญเพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษาได้เป็นอย่างดี