ชื่อเรื่อง การพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญแบบโครงงาน
ของโรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา
เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร
ผู้วิจัย นางปุนยนุช แสนสิงห์ ตำแหน่ง ผู้อำนวยการสถานศึกษา
วิทยฐานะ ผู้อำนวยการสถานศึกษาชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร
ปีที่วิจัย 2558
บทคัดย่อ
การวิจัย การพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญแบบโครงงาน โรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล 1 วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อพัฒนาครูด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน โรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหารให้มีความรู้ ความเข้าใจ สามารถเขียนแผนการจัดการเรียนรู้และจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานได้ กลุ่มเป้าหมาย ครูผู้สอนชั้น ป.1 ม.3 โรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร เครื่องมือ แบบสัมภาษณ์ แบบทดสอบ แบบประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน แบบสัมภาษณ์นักเรียน แบบสังเกตการณ์จัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานของครู และ แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรู้ของนักเรียน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ใช้สถิติพื้นฐาน ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ และค่าเฉลี่ย
ผลการวิจัยพบว่า
การพัฒนาครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญแบบโครงงาน โรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร ในครั้งนี้ผู้วิจัยใช้หลักการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research Principle) ตามแนวคิดของ Kemmisและ McTaggart (ประวิตเอราวรรณ์.2545 : 15-16 ; อ้างอิงมาจาก Kemmis and McTaggart. 1988 : 11-15) โดยดำเนินการเป็น 2 วงรอบ (Spiral) แต่ละวงรอบประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือ การวางแผน (Planning) การปฏิบัติ(Action) การสังเกต (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) ผู้วิจัยได้สรุปผลการวิจัยดังนี้
1. ผลการพัฒนาในวงรอบที่ 1 ดำเนินการระหว่างวันที่ 15 มกราคม 2559 ถึง วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2559 จากการจัดกิจกรรมการพัฒนาตามกลยุทธ์ การศึกษาเอกสาร การประชุมเชิงปฏิบัติการและการนิเทศการสอน ให้แก่กลุ่มผู้ร่วมวิจัยแล้ว พบว่า ครูทุกคนมีความรู้ความเข้าใจมากยิ่งขึ้นที่จะเขียนเค้าโครงแบบโครงงานและการนำเสนอผลงาน ตลอดทั้งการดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ด้านความสามารถในการเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ครูกลุ่มผู้ร่วมวิจัยทุกคนสามารถเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานได้โดยผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก ครูกลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความรู้ความเข้าใจและเห็นถึงความสำคัญในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานมากยิ่งขึ้น แต่อย่างไรก็ตามยังมีปัญหาอยู่ในเรื่องของความสามารถในการจัดรูปแบบและวิธีการเขียนรายงานผลแบบโครงงานให้ถูกต้องตามหลักการเขียนรายงานโครงงาน ทุกคนยังขาดประสบการณ์ในเรื่องดังกล่าว กลุ่มผู้ร่วมวิจัยจึงได้ร่วมประชุมปรึกษาหารือ เพื่อหาแนวทางดำเนินการให้เกิดความรู้ ความสามารถในการเขียนโครงงาน รายงานผลแบบโครงงาน เพื่อนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานมากยิ่งขึ้น ซึ่งที่ประชุมได้ตกลงร่วมกันว่าควรกิจกรรมการนิเทศเพิ่มขึ้นในวงรอบที่ 2 เพื่อใช้เป็นแนวทางปรับปรุงและพัฒนาให้ทุกคนสามารถเขียนเค้าโครงและเขียนรายงานผลแบบโครงงานได้อย่างถูกต้องตามรูปแบบและวิธีการมากขึ้น
2. ผลจากการดำเนินการในวงรอบที่ 2 โดยใช้กลยุทธ์การนิเทศการสอน พบว่า ด้านความรู้ ความเข้าใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ครูกลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความรู้ความเข้าใจขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน 5 ขั้นตอนของกรมวิชาการ คือ การคิดและเลือกหัวข้อเรื่องที่จะศึกษา การวางแผนโครงงาน การลงมือทำโครงงาน การเขียนรายงานโครงงานและการนำเสนอผลงานโครงงาน ได้ดียิ่งขึ้นกว่าเดิม ด้านความสามารถในการเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ซึ่งประกอบด้วยกิจกรรมการสังเกตการสอนและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้คำปรึกษาแนะนำ โดยผู้เชี่ยวชาญ วิทยากร แก่กลุ่มผู้ร่วมวิจัย ส่งผลให้กลุ่มผู้ร่วมวิจัยสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานได้และมีคุณภาพระดับ ดีมาก ทุกคน ด้านความสามารถในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน กลุ่มผู้ร่วมวิจัยมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ตลอดทั้งนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนแบบโครงงาน 5 ขั้นตอนได้ นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจในการจัดทำโครงงานตามรูได้มอบหมายและสามารถจัดทำโครงงานได้จนสามารถทำให้ครูและนักเรียนได้นำผลงานออกจัดนิทรรศการแสดงผลงานได้อีกด้วย สิ่งเหล่านี้เป็นเครื่องชี้ให้เห็นถึงผลแห่งการปฏิบัติตามกิจกรรมการนิเทศอย่างต่อเนื่องในวงรอบที่ 2 ซึ่งผลที่ได้จากการดำเนินการดังกล่าวถือได้ว่ามีการพัฒนามากยิ่งขึ้นกว่าแต่ก่อนอย่างเห็นได้ชัด โดยครูทุกคนที่เป็นผู้ร่วมวิจัยได้ดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน ทุกคนสามารถที่จะดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานและสามารถจัดทำโครงงานร่วมกับนักเรียนได้ อีกทั้งนักเรียนยังมีความรู้ ความเข้าใจในการจัดทำโครงงาน ทำให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงานของโรงเรียนทีโอเอวิทยา (เทศบาล ๑ วัดคำสายทอง) กองการศึกษา เทศบาลเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร มีการพัฒนามากยิ่งขึ้นเป็นไป