บทคัดย่อ
การจัดการเรียนการสอนโดยใช้บทเรียนสำเร็จรูป เป็นการเรียนการสอนที่มุ่งให้นักเรียนเรียนรู้ด้วยตนเองตามความสามารถของแต่ละบุคคล โดยแบ่งเนื้อหาในบทเรียนออกเป็นหลาย ๆ กรอบ แต่ละกรอบจะมีเนื้อหาที่เรียบเรียงไว้มุ่งให้เกิดการเรียนรู้ตามลำดับ นักเรียนสามารถประเมินความก้าวหน้าของตนเองได้ทันที เป็นการเสริมแรงให้นักเรียนมีแรงจูงใจในการเรียน
ผู้ศึกษาจึงได้พัฒนากระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่อง พันธุกรรม โดยมีจุดมุ่งหมาย (1) เพื่อพัฒนากระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่องพันธุกรรม ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 (2) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนระหว่างคะแนนทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน (3) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของกระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่อง พันธุกรรม (4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนบทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่อง พันธุกรรม กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษา คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนกระดุมทองวิทยา อำเภอกันทรารมย์ จังหวัดศรีสะเกษ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2559 จำนวน 27 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 6 แผน บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่อง พันธุกรรม จำนวน 6 เล่ม แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยากง่าย (P) ตั้งแต่ .26 ถึง .74 ค่าอำนาจจำแนก (r) ตั้งแต่ .23 ถึง .89 ค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ .86 และแบบวัดความพึงพอใจ จำนวน 12 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนก (t) ตั้งแต่ 2.14 ถึง 5.72 ค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับ .60 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมติฐานใช้ t-test (Dependent Samples)
ผลการศึกษา พบว่า
1. การพัฒนากระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่องพันธุกรรม ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีประสิทธิภาพเท่ากับ 90.30 / 85.76 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ 80/80 และมีดัชนีประสิทธิผล 0.6632 แสดงว่านักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนด้วยกระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูนสูงขึ้น คิดเป็นร้อยละ 66.32
2. นักเรียนที่เรียนด้วยกระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .01 และนักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนด้วยกระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูนอยู่ในระดับมากที่สุด
สรุปได้ว่า การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยกระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ
5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน เรื่องพันธุกรรม ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีประสิทธิภาพและประสิทธิพล ดังนั้นครูผู้สอนสามารถนำไปใช้ได้และควรมีการพัฒนากระบวนการเรียนรู้วิทยาศาสตร์แบบ 5 ขั้น โดยใช้บทเรียนสำเร็จรูปประกอบการ์ตูน จะทำให้นักเรียนตั้งใจเรียนและมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนดีขึ้น